Cyril Toumanoff

Cyril Leo Heraclius, książę Toumanoff (ros.Кирилл Львович Туманов, ur. 13 października 1913, zm. 4 lutego 1997) – rosyjsko-amerykański historyk, mediewista, armenista, bizantynolog, iranista. Badacz dziejów i kultury Gruzji i Armenii.

Pochodził z rosyjskiej rodziny o korzeniach gruzińskich. Rodzina w czasie rewolucji w Rosji udała się do USA. Tam Cyril podjął studia z zakresu historii (jego mistrzami byli: Robert Pierpont Blake i Nicholas Adontz). Doktorat obronił na Uniwersytecie Georgetown w 1943, następnie był profesorem tej uczelni. Był konwertytą z prawosławia na rzymski katolicyzm (został kawalerem maltańskim). Zmarł w 1997 roku w Rzymie w wieku 83 lat, został pochowany w kaplicy Kawalerów Maltańskich na Campo Verano w Rzymie.Uchodził za uznany autorytetem w dziedzinie genealogii krajów kaukaskich. Jego prace znacząco wpłynęły na zachodnie postrzeganie dziejów średniowiecznego Kaukazu.

• On the Relationship between the Founder of the Empire of Trebizond and the Georgian Queen Thamar, "Speculum", 15 (1940).
• Medieval Georgian Historical Literature (VIIth-XVth Centuries), "Traditio" 1 (1943).
• The old Manuscript of the Georgian Annals: The Queen Anne Codex (QA) 1479-1495, "Traditio" 5 (1947)
• The Early Bagratids. remarks in connexion vith some recent publications, "Le Museon" 62 (1949).
• The Fifteenth-Century Bagratids and the institution of Collegial Sovereignty in Georgia, "Traditio" 7 (1949-1951)
• Christian Caucasia between Byzantium and Iran. New light from Old Sources, "Traditio" 10 (1954).
• La noblesse géorgienne sa genèse et sa structure, "Rivista Araldica", (1956).
• Chronology of the Kings of Abasgia and other problems, "Le Museon", 69 (1956)
• Caucasia and Byzantine studies, "Traditio" 12 (1956)
• The Bagratids of Iberia from the Eight to the Eleven Century, "Le Museon" 74 (1961)
• The dates of the Pseudo-Moses of Chorence, "Handes Amsorya", 75 (1961)
• Studies in Christian Caucasian History, Georgetown University Press (1963).
• The Cambridge Medieval History t. IV i XIV Armenia and Georgia, 1966.
• Chronology of the Early Kings of Iberia, "Traditio" 25 (1969)
• The Mamikonids and the Liparitids, "Armeniaca Venise" (1969).
• The Third-Century Armenian Arsacids: A chronological and Genealogical Commentary, "Revue des études arméniennes" 6 (1969) s. 233-281.
• Caucasia and Byzantium, "Traditio" 27 (1971)
• L’Ordre de Malte dans l’Empire de Russie: Grand-Prieuré Catholique de Russie, "Rivista Araldica" (1973)
• Manuel de généalogie et de chronologie pour l’histoire de la Caucasie chrétienne (Arménie, Géorgie, Albanie, Rome 1976.
• Aransahikides ou Haykides ? Derniers rois de Siounie, "Handes Amsorya" (1976)
• Les Maisons Princières Géorgiennes de l’Empire de Russie, Rome 1983.
• The Albanian Royal Succession, "Le Museon" 97 (1984).
• The Social Myth: Introduction to Byzantinism, Rome 1984.
• Heraclids and the Arsacids, "Revue des études arméniennes" 19 (1985).
• Problems of Aransahikid Genealogy, "Le Museon" 98 (1985).
• Les dynasties de la Caucasie chrétienne de l’Antiquité jusqu’au XIX-e; Tables généalogiques et chronologiques, Rome 1990.

• Robert H. Hewsen, In Memoriam: Cyril Toumanoff, "Journal of the Society for Armenian Studies" 8, (1995), s. 5–7.