Syndrom jerozolimski: Różnice pomiędzy wersjami

Syndrom jerozolimski, obłęd jerozolimski – zaburzenie urojeniowe występujące wśród pielgrzymów i turystów odwiedzających Palestynę, a w szczególności Jerozolimę.

Zaburzenie polega na tym, że osoby pod wpływem obecności w miejscach związanych z historią biblijną doznają psychicznego szoku, utożsamiają się z postaciami biblijnymi. Psychiatrzy przyczyn choroby upatrują w zderzeniu własnych wyobrażeń pielgrzymów oraz ich oczekiwań dotyczących wizyty w Ziemi Świętej z rzeczywistością^[1]. Rocznie syndrom ten dotyka około 200 osób, głównie mężczyzn w wieku 20-30 lat.

Schorzenie to zdiagnozowano w latach trzydziestych XX wieku., ale ze źródeł historycznych można wywnioskować, że pielgrzymi chorowali na nie już w średniowieczu. Nazwę nadał w latach osiemdziesiątych XX wieku izraelski psychiatra dr Jair Bar-El.

Chrześcijanie częściej utożsamiają się z postaciami z Nowego Testamentu (np. z Jezusem, Janem Chrzcicielem), natomiast Żydzi – z postaciami ze Starego Testamentu (np. z Mojżeszem, Samsonem czy królem Dawidem)^[2].

Jednym z najgroźniejszych przejawów syndromu była próba spalenia meczetu Al-Aksa, aby "wygnać z Jerozolimy muzułmanów". Dokonał jej w 1969 roku Australijczyk Michael Dennis Rohan. Efektem były wielodniowe krwawe zamieszki.

Syndrom jerozolimski z reguły ustępuje samoistnie po opuszczeniu Palestyny^[3].

• syndrom paryski
• syndrom Stendhala

• Kalian M. Catinari S. Heresco-Levi U. Witztum E., Spiritual Starvation in a holy space – a form of Jerusalem Syndrome, Mental Health, Religion & Culture 11(2): 161-172, 2008.
• Kalian M., Witztum E., Facing a Holy Space: Psychiatric hospitalization of tourists in Jerusalem, W: Kedar ZB, Werblowsky RJ Eds.: Sacred Space: Shrine, City, Land. MacMillan and The Israel Academy of Sciences and Humanities, 1998
• Kalian M., Witztum E., Jerusalem Syndrome as reflected in the pilgrimage and biographies of four extraordinary women from the 14th century to the end of the 2nd Millennium, Mental Health, Religion and Culture, Vol.5, 2002
• Van der Haven A., The holy fool still speaks. The Jerusalem Syndrome as a religious subculture, W: Mayer T, Mourad SA Eds.: Jerusalem. Idea and Reality. Routledge, 2008, pp. 103-122.
• Witztum E., Kalian M., The Quest for redemption: Reality and Fantasy in the Mission to Jerusalem, W: Hare PA and Kressel GM Eds.: Israel as Center Stage. Bergin and Garvy, 2001