Język tsotsil
| Klasyfikacja genetyczna | |||
|---|---|---|---|
|
{{{klasyfikacja}}} | |||
| Status oficjalny | |||
| Ethnologue | 6b zagrożony↗ | ||
| Kody języka | |||
| ISO 639-1 | 639-3: tzc | ||
| ISO 639-2 | 639-3:tze | ||
| ISO 639-3 | 639-3:tzh | ||
| IETF | tzo | ||
| Glottolog | tzot1259 | ||
| Ethnologue | tzo | ||
| WALS | tzo | ||
| SIL | {{{sil}}} | ||
| W Wikipedii | |||
| |||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||
Tzotzil, tsotsil (wymowa: cocil) - język należący do rodziny języków majańskich, używany przez około 350,000 osób (wg ostatniego spisu powszechnego z 2005 roku) w meksykańskim stanie Chiapas, zwłaszcza w okolicach miasta San Cristóbal de las Casas. Od czasu podboju hiszpańskiego zapisywany jest pismem łacińskim, wcześniej używano skomplikowanego systemu glifów, wspólnego dla języka tzotzil i tzeltal, poświadczonego m. in. przez inskrypcje na kamieniach w Palenque i Toniná.
Główne dialekty
Język tzotzil posiada kilka odmian dialektalnych. Najwazniejsze z nich to:
- Tzotzil z Chamula - tzc [1]
- Tzotzil z Zinacantán - tzz [2]
- Tzotzil z San Andrés Larráinzar - tzs [3]
- Tzotzil z Huixtán - tzu [4]
- Tzotzil z Ch'enalho' - tze [5]
- Tzotzil z Huitiupán - tzo [6]
System fonetyczny i ortografia
Samogłoski:
| Przednie | Centralne | Tylne | |
|---|---|---|---|
| Wysokie | i [i] | u [u] | |
| Średnie | e [e̞] | o [o̞] | |
| Niskie | a [ä] |
Spółgłoski:
| Dwuwargowe | Dziąsłowe | Podniebienne | Tylnojęzykowe | Języczkowe | Gardłowe | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| normalne | implozyjne | normalne | ejektywne | normalne | ejektywne | normalne | ejektywne | normalne | ejektywne | normalne | ||
| Zwarte | p [p] | b' [ɓ] | t [t] | t' [t'] | k [k] | k' [k'] | ' [ʔ] | |||||
| Zwarto-szczelinowe | tz [ʦ] | tz' [ʦ’] | ch [ʧʰ] | ch' [ʧ’] | ||||||||
| Szczelinowe | s [s] | x [ʃ] | j [x] | h [h] | ||||||||
| Nosowe | m [m] | n [n] | ||||||||||
| Płynne | l [l] r [r] | |||||||||||
| Półsamogłoski | y [j] | |||||||||||
W roku 1999 w ramach reformy ortograficznej języka tzotzil, przeprowadzonej przez C.E.L.A.L.I. (Centro de Lengua, Arte y Literatura Indígena), wprowadzono preferowany zapis "ts" zamiast dotychczasowego "tz", co pozwala na bardziej spójny zapis dźwięków tego języka, usuwając literę "z". Oznacza to, że również nazwa języka powinna być zapisywana od tej pory jako "tsotsil".
Bibliografia
- Majewicz, Alfred F., Języki świata i ich klasyfikacja, PWN, Warszawa, 1989, ISBN 83-01-08163-5
- ↑ http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=tzc
- ↑ http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=tzz
- ↑ http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=tzs
- ↑ http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=tzu
- ↑ http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=tze
- ↑ http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=tzo