Archiwum Mitrochina: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne techniczne Znacznik: Wycofane |
poprawa linków |
||
| (Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez 6 użytkowników) | |||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
==Historia== |
==Historia== |
||
Mitrochin rozpoczął pracę w [[Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego ZSRR|MGB]] w 1948. Zniechęcony do komunizmu (według jego słów) w wyniku obserwacji działań [[KGB]] w kraju i za granicą, od lat 70. XX w. regularnie kopiował i wynosił z archiwum najbardziej wartościowe raporty, których katalogowaniem zajmował się do 1985, kiedy przeszedł na emeryturę. Swoją decyzję motywował koniecznością „pokazania światu ogromu wysiłku, jakiego dokonała ta piekielna machina [KGB]”. |
Mitrochin rozpoczął pracę w [[Ministerstwo Bezpieczeństwa Państwowego ZSRR|MGB]] w 1948. Zniechęcony do [[Komunizm|komunizmu]] (według jego słów) w wyniku obserwacji działań [[KGB]] w kraju i za granicą, od lat 70. XX w. regularnie kopiował i wynosił z archiwum najbardziej wartościowe raporty, których katalogowaniem zajmował się do 1985, kiedy przeszedł na emeryturę. Swoją decyzję motywował koniecznością „pokazania światu ogromu wysiłku, jakiego dokonała ta piekielna machina [KGB]”. |
||
W 1992 zaoferował zbiór Amerykanom, którzy nie byli nim zainteresowani ze względu na rozkład [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]. Wówczas zwrócił się do Brytyjczyków, którzy zaproponowali mu pomoc w ucieczce i wywiezieniu materiałów z Rosji. |
W 1992 zaoferował zbiór Amerykanom, którzy nie byli nim zainteresowani ze względu na rozkład [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]. Wówczas zwrócił się do Brytyjczyków, którzy zaproponowali mu pomoc w ucieczce i wywiezieniu materiałów z Rosji. |
||
| Linia 8: | Linia 8: | ||
Mitrochin uciekł 7 września 1992 r., wywożąc ze sobą jedynie część dokumentów, podczas gdy reszta pozostała zakopana w ogródku jego daczy. Po kilku tygodniach wydobył je i wywiózł agent brytyjskiego [[Secret Intelligence Service|MI6]]. |
Mitrochin uciekł 7 września 1992 r., wywożąc ze sobą jedynie część dokumentów, podczas gdy reszta pozostała zakopana w ogródku jego daczy. Po kilku tygodniach wydobył je i wywiózł agent brytyjskiego [[Secret Intelligence Service|MI6]]. |
||
Archiwum Mitrochina zawiera materiały dokumentujące działania [[KGB]] ZSRR na [[Zachód|Zachodzie]] od lat 30. XX w. do połowy lat 80. XX w. [[Archiwum]] ujawniło kulisy wielu operacji dezinformacyjnych, propagandowych, sabotażowych oraz skrytobójczych przeprowadzonych przez Sowietów w Europie i Stanach Zjednoczonych. W wyniku jego analizy ujawniono wielu szpiegów i współpracujących z KGB dziennikarzy oraz polityków w Wielkiej Brytanii ([[Melita Norwood]]), Francji ([[Le Monde]]), Stanach Zjednoczonych (Robert Stephen Lipka), Niemczech, Włoszech i innych krajach. |
Archiwum Mitrochina zawiera materiały dokumentujące działania [[KGB]] ZSRR na [[Zachód|Zachodzie]] od lat 30. XX w. do połowy lat 80. XX w. [[Archiwum]] ujawniło kulisy wielu operacji dezinformacyjnych, propagandowych, sabotażowych oraz skrytobójczych przeprowadzonych przez Sowietów w Europie i Stanach Zjednoczonych. W wyniku jego analizy ujawniono wielu szpiegów i współpracujących z KGB dziennikarzy oraz polityków w [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] ([[Melita Norwood]]), [[Francja|Francji]] ([[Le Monde]]), [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]] (Robert Stephen Lipka), Niemczech, [[Włochy|Włoszech]] i innych krajach. |
||
W archiwum znajdują się dokumenty na temat kontaktów i spotkań z agentami [[KGB]] kilku lewicowych przywódców politycznych, m.in. [[Salvador Allende|Salvadora Allende]]<ref>[http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/article568154.ece?token=null&offset=0 The Times, „How ‘weak’ Allende was left out in the cold by the KGB”].</ref>. |
W archiwum znajdują się dokumenty na temat kontaktów i spotkań z agentami [[KGB]] kilku lewicowych przywódców politycznych, m.in. [[Salvador Allende|Salvadora Allende]]<ref>[http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/article568154.ece?token=null&offset=0 The Times, „How ‘weak’ Allende was left out in the cold by the KGB”].</ref>. |
||
Dzięki Archiwum potwierdzono także lokalizację i odkopano tajne arsenały [[KGB]] na terenie Szwajcarii i |
Dzięki Archiwum potwierdzono także lokalizację i odkopano tajne arsenały [[KGB]] na terenie [[Szwajcaria|Szwajcarii]] i [[Belgia|Belgii]]. |
||
Archiwum Mitrochina zawiera także sporo dokumentów dotyczących Polski. Do najczęściej poruszanych wątków należą inwigilacja Kościoła Katolickiego, prowokacje przeciwko księżom (w tym [[Jan Paweł II|Karolowi Wojtyle]]) oraz raporty [[Służba Bezpieczeństwa (PRL)|SB MSW]] na temat [[Lech Wałęsa|Lecha Wałęsy]]. Autorzy opracowania sugerują, że [[Lech Wałęsa]] był agentem [[Służba Bezpieczeństwa (PRL)|Służby Bezpieczeństwa]]. Informują również, że był skonfrontowany z jednym z jego byłych oficerów prowadzących w 1982 roku w Arłamowie i rozmowa ta została nagrana<ref>''Archiwa KGB ogłoszone przez Mitrochina nie ujawniały zakresu współpracy Wałęsy z SB w latach siedemdziesiątych. Była w nich jednak notatka, że po internowaniu SB usiłowała zastraszyć Wałęsę „przypominając mu, że pobierał pieniądze i dostarczał informacji”. Jeśli Wałęsa rzeczywiście pracował kiedyś jako płatny informator SB, to łatwo sobie wyobrazić rozmiar presji, jaką na niego wywarto, żeby się zgodził zostać jednym z milionów donosicieli organów bezpieczeństwa. [[Czesław Kiszczak|Kiszczak]] powiedział KGB, że Wałęsę skonfrontowano z jednym z jego byłych oficerów prowadzących SB i rozmowa została nagrana.'' Christopher Andrew, Wasilij Mitrochin ''Archiwum Mitrochina'', t.I ''KGB w Europie i na Zachodzie'' Poznań 2009 Wyd. Rebis Wyd. II poprawione, {{ISBN|978-83-7510-348-9}}, s. 816–817.</ref>. |
Archiwum Mitrochina zawiera także sporo dokumentów dotyczących Polski. Do najczęściej poruszanych wątków należą inwigilacja Kościoła Katolickiego, prowokacje przeciwko księżom (w tym [[Jan Paweł II|Karolowi Wojtyle]]) oraz raporty [[Służba Bezpieczeństwa (PRL)|SB MSW]] na temat [[Lech Wałęsa|Lecha Wałęsy]]. Autorzy opracowania sugerują, że [[Lech Wałęsa]] był agentem [[Służba Bezpieczeństwa (PRL)|Służby Bezpieczeństwa]]. Informują również, że był skonfrontowany z jednym z jego byłych oficerów prowadzących w 1982 roku w Arłamowie i rozmowa ta została nagrana<ref>''Archiwa KGB ogłoszone przez Mitrochina nie ujawniały zakresu współpracy Wałęsy z SB w latach siedemdziesiątych. Była w nich jednak notatka, że po internowaniu SB usiłowała zastraszyć Wałęsę „przypominając mu, że pobierał pieniądze i dostarczał informacji”. Jeśli Wałęsa rzeczywiście pracował kiedyś jako płatny informator SB, to łatwo sobie wyobrazić rozmiar presji, jaką na niego wywarto, żeby się zgodził zostać jednym z milionów donosicieli organów bezpieczeństwa. [[Czesław Kiszczak|Kiszczak]] powiedział KGB, że Wałęsę skonfrontowano z jednym z jego byłych oficerów prowadzących SB i rozmowa została nagrana.'' Christopher Andrew, Wasilij Mitrochin ''Archiwum Mitrochina'', t.I ''KGB w Europie i na Zachodzie'' Poznań 2009 Wyd. Rebis Wyd. II poprawione, {{ISBN|978-83-7510-348-9}}, s. 816–817.</ref>. |
||
| Linia 21: | Linia 21: | ||
W 2002 [[parlament Włoch]], w którym większość posiadała centroprawicowa [[Forza Italia]], powołał specjalną komisję, której zadaniem było zbadanie związków włoskich polityków, wymienionych w dokumentach z archiwum Mitrochina, z KGB. |
W 2002 [[parlament Włoch]], w którym większość posiadała centroprawicowa [[Forza Italia]], powołał specjalną komisję, której zadaniem było zbadanie związków włoskich polityków, wymienionych w dokumentach z archiwum Mitrochina, z KGB. |
||
Podejrzany o współpracę z sowieckimi służbami specjalnymi był m.in. premier Włoch [[Romano Prodi]] (kryptonim „UCHITEL” [''uczitiel'' [[język rosyjski|ros.]] ''nauczyciel'']). W 2006 r. w raporcie końcowym komisja ogłosiła, że zamach na [[papież]]a [[Jan Paweł II|Jana Pawła II]] przeprowadziły służby specjalne ZSRR, nie poparła jednak swych zarzutów konkretnymi dowodami. Konsultantem tej komisji był m.in. [[Mario Scaramella]], który korzystał z wiedzy byłego funkcjonariusza [[Federalna Służba Bezpieczeństwa|FSB]] [[Aleksandr Litwinienko|Aleksandra Litwinienki]]. Zeznał przed komisją, że 10 stycznia 1970 radziecki [[okręt podwodny]] [[K-8 (1960)|K-8]] rozstawił 20 [[mina morska|min]] z taktycznym [[broń jądrowa|ładunkiem nuklearnym]] w [[Zatoka Neapolitańska|Zatoce Neapolitańskiej]] ([[Neapol]] jest siedzibą dowództwa działań morskich [[NATO]]). |
Podejrzany o współpracę z sowieckimi służbami specjalnymi był m.in. premier Włoch [[Romano Prodi]] (kryptonim „UCHITEL” [''uczitiel'' [[język rosyjski|ros.]] ''nauczyciel'']). W 2006 r. w raporcie końcowym komisja ogłosiła, że zamach na [[papież]]a [[Jan Paweł II|Jana Pawła II]] przeprowadziły służby specjalne ZSRR, nie poparła jednak swych zarzutów konkretnymi dowodami. Konsultantem tej komisji był m.in. [[Mario Scaramella]], który korzystał z wiedzy byłego funkcjonariusza [[Federalna Służba Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej|FSB]] [[Aleksandr Litwinienko|Aleksandra Litwinienki]]. Zeznał przed komisją, że 10 stycznia 1970 radziecki [[okręt podwodny]] [[K-8 (1960)|K-8]] rozstawił 20 [[mina morska|min]] z taktycznym [[broń jądrowa|ładunkiem nuklearnym]] w [[Zatoka Neapolitańska|Zatoce Neapolitańskiej]] ([[Neapol]] jest siedzibą dowództwa działań morskich [[NATO]]). |
||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
| Linia 33: | Linia 33: | ||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
||
* [http://users.rcn.com/salski/OtherTexts/Mitrochin.htm Andrzej M. Salski „Polskie wątki w Archiwum Mitrochina”] |
* [http://users.rcn.com/salski/OtherTexts/Mitrochin.htm Andrzej M. Salski „Polskie wątki w Archiwum Mitrochina”] |
||
* |
* {{Cytuj stronę | url = http://www.muza.com.pl/ksiazka.asp?idtytul=40478 | tytuł = Christopher Andrew, Wasilij Mitrokhin „Archiwum Mitrochina”, Muza S.A., 2001 | opublikowany = muza.com.pl | archiwum = https://web.archive.org/web/20070310082342/http://www.muza.com.pl/ksiazka.asp?idtytul=40478 | zarchiwizowano = 2007-03-10}} {{ISBN|83-7200-651-2}} |
||
* [http://digitalarchive.wilsoncenter.org/collection/52/Mitrokhin-Archive Dokumenty z Archiwum Mitrochina w wersji elektronicznej] |
* [http://digitalarchive.wilsoncenter.org/collection/52/Mitrokhin-Archive Dokumenty z Archiwum Mitrochina w wersji elektronicznej] |
||
Aktualna wersja na dzień 12:14, 14 lip 2024
Archiwum Mitrochina – zbiór 300 tys. tajnych i poufnych dokumentów sowieckich zebrany przez archiwistę KGB ZSRR Wasilija Mitrochina i wywiezionych na Zachód w 1992 roku.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Mitrochin rozpoczął pracę w MGB w 1948. Zniechęcony do komunizmu (według jego słów) w wyniku obserwacji działań KGB w kraju i za granicą, od lat 70. XX w. regularnie kopiował i wynosił z archiwum najbardziej wartościowe raporty, których katalogowaniem zajmował się do 1985, kiedy przeszedł na emeryturę. Swoją decyzję motywował koniecznością „pokazania światu ogromu wysiłku, jakiego dokonała ta piekielna machina [KGB]”.
W 1992 zaoferował zbiór Amerykanom, którzy nie byli nim zainteresowani ze względu na rozkład ZSRR. Wówczas zwrócił się do Brytyjczyków, którzy zaproponowali mu pomoc w ucieczce i wywiezieniu materiałów z Rosji.
Mitrochin uciekł 7 września 1992 r., wywożąc ze sobą jedynie część dokumentów, podczas gdy reszta pozostała zakopana w ogródku jego daczy. Po kilku tygodniach wydobył je i wywiózł agent brytyjskiego MI6.
Archiwum Mitrochina zawiera materiały dokumentujące działania KGB ZSRR na Zachodzie od lat 30. XX w. do połowy lat 80. XX w. Archiwum ujawniło kulisy wielu operacji dezinformacyjnych, propagandowych, sabotażowych oraz skrytobójczych przeprowadzonych przez Sowietów w Europie i Stanach Zjednoczonych. W wyniku jego analizy ujawniono wielu szpiegów i współpracujących z KGB dziennikarzy oraz polityków w Wielkiej Brytanii (Melita Norwood), Francji (Le Monde), Stanach Zjednoczonych (Robert Stephen Lipka), Niemczech, Włoszech i innych krajach.
W archiwum znajdują się dokumenty na temat kontaktów i spotkań z agentami KGB kilku lewicowych przywódców politycznych, m.in. Salvadora Allende[1].
Dzięki Archiwum potwierdzono także lokalizację i odkopano tajne arsenały KGB na terenie Szwajcarii i Belgii.
Archiwum Mitrochina zawiera także sporo dokumentów dotyczących Polski. Do najczęściej poruszanych wątków należą inwigilacja Kościoła Katolickiego, prowokacje przeciwko księżom (w tym Karolowi Wojtyle) oraz raporty SB MSW na temat Lecha Wałęsy. Autorzy opracowania sugerują, że Lech Wałęsa był agentem Służby Bezpieczeństwa. Informują również, że był skonfrontowany z jednym z jego byłych oficerów prowadzących w 1982 roku w Arłamowie i rozmowa ta została nagrana[2].
Opracowanie dokumentów archiwum zostało opublikowane w 1996 roku w Wielkiej Brytanii, później w innych krajach, w 2001 także w Polsce nakładem wydawnictwa Muza. Od 7 lipca 2014 całość archiwum jest dostępna publicznie[3].
Komisja Mitrochina
[edytuj | edytuj kod]W 2002 parlament Włoch, w którym większość posiadała centroprawicowa Forza Italia, powołał specjalną komisję, której zadaniem było zbadanie związków włoskich polityków, wymienionych w dokumentach z archiwum Mitrochina, z KGB.
Podejrzany o współpracę z sowieckimi służbami specjalnymi był m.in. premier Włoch Romano Prodi (kryptonim „UCHITEL” [uczitiel ros. nauczyciel]). W 2006 r. w raporcie końcowym komisja ogłosiła, że zamach na papieża Jana Pawła II przeprowadziły służby specjalne ZSRR, nie poparła jednak swych zarzutów konkretnymi dowodami. Konsultantem tej komisji był m.in. Mario Scaramella, który korzystał z wiedzy byłego funkcjonariusza FSB Aleksandra Litwinienki. Zeznał przed komisją, że 10 stycznia 1970 radziecki okręt podwodny K-8 rozstawił 20 min z taktycznym ładunkiem nuklearnym w Zatoce Neapolitańskiej (Neapol jest siedzibą dowództwa działań morskich NATO).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ The Times, „How ‘weak’ Allende was left out in the cold by the KGB”.
- ↑ Archiwa KGB ogłoszone przez Mitrochina nie ujawniały zakresu współpracy Wałęsy z SB w latach siedemdziesiątych. Była w nich jednak notatka, że po internowaniu SB usiłowała zastraszyć Wałęsę „przypominając mu, że pobierał pieniądze i dostarczał informacji”. Jeśli Wałęsa rzeczywiście pracował kiedyś jako płatny informator SB, to łatwo sobie wyobrazić rozmiar presji, jaką na niego wywarto, żeby się zgodził zostać jednym z milionów donosicieli organów bezpieczeństwa. Kiszczak powiedział KGB, że Wałęsę skonfrontowano z jednym z jego byłych oficerów prowadzących SB i rozmowa została nagrana. Christopher Andrew, Wasilij Mitrochin Archiwum Mitrochina, t.I KGB w Europie i na Zachodzie Poznań 2009 Wyd. Rebis Wyd. II poprawione, ISBN 978-83-7510-348-9, s. 816–817.
- ↑ Mitrokhin’s KGB archive opens to public.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Christopher Andrew, Wasilij Mitrochin Archiwum Mitrochina, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA Warszawa 2001
- Christopher Andrew, Wasilij Mitrochin Archiwum Mitrochina, t.I KGB w Europie i na Zachodzie Poznań 2009 Wyd. Rebis Wyd. II poprawione, ISBN 978-83-7510-348-9.
- Christopher Andrew, Wasilij Mitrochin Archiwum Mitrochina, t.II KGB i świat Poznań 2006 Wyd. Rebis, ISBN 83-7301-867-0.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Andrzej M. Salski „Polskie wątki w Archiwum Mitrochina”
- Christopher Andrew, Wasilij Mitrokhin „Archiwum Mitrochina”, Muza S.A., 2001. muza.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-03-10)]. ISBN 83-7200-651-2
- Dokumenty z Archiwum Mitrochina w wersji elektronicznej
| Obecne |
|
|---|---|
| Historyczne |
|
| Tematy wspólne |
