zachód

Podobna pisownia: zachod • Zachód • záchod

wymowa:

IPA: [ˈzaxut], AS: [zaχut], zjawiska fonetyczne: wygł. ​^?/i

​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) chwila zniknięcia słońca, księżyca lub innego ciała niebieskiego za horyzontem

(1.2) geogr. kierunek wskazywany przez Słońce podczas jego zachodu (1.1) w dniu równonocy; zob. też zachód w Wikipedii

(1.3) trud, wysiłek, starania

odmiana:

(1.1)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	zachód	zachody
dopełniacz	zachodu	zachodów
celownik	zachodowi	zachodom
biernik	zachód	zachody
narzędnik	zachodem	zachodami
miejscownik	zachodzie	zachodach
wołacz	zachodzie	zachody

(1.2)

 

przypadek	liczba pojedyncza
mianownik	zachód
dopełniacz	zachodu
celownik	zachodowi
biernik	zachód
narzędnik	zachodem
miejscownik	zachodzie
wołacz	zachodzie

przykłady:

(1.1) Zachód słońca najpiękniej wygląda nad morzem.

(1.2) Potem pójdziemy 5 (= pięć) kilometrów na zachód.

(1.3) Tyle zachodu nas to kosztowało i nic z tego nie wyszło!

składnia:

(1.2) na zachód od + B.

(1.3) zachód o + B.

kolokacje:

(1.1) obserwować / oglądać zachód • zachód słońca • zachód księżyca • zachód Słońca / Księżyca / Jowisza / Wenus / …

(1.2) iść / jechać / … na zachód • być na zachód od czegoś • północny / południowy zachód

(1.3) wiele / tyle zachodu o coś • szkoda zachodu

synonimy:

(1.1) zmierzch, zmrok; daw. zapad

(1.2) daw. zapad

antonimy:

(1.1-2) wschód

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. Zachód m, zachodzenie n, zajście n, zachodniak mos

czas. zachodzić ndk., zajść dk.

przym. zachodni

związki frazeologiczne:

(1.1) nie chwal dnia przed zachodem słońca / nie chwal dnia przed zachodem słońca, a żony za życia

(1.2) Dziki Zachód • przysłowie: kiedy w lutym wiatr z zachodu bywa, płonny rok rolnikom obiecywa

(1.3) bez zachodu nie będzie miodu • szkoda zachodu

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• abazyński: (1.2) мараташварта
• albański: (1.1) perëndim; (1.2) perëndim
• angielski: (1.1) set; (1.2) west
• arabski: (1.1) غروب m (ġurūb), مغرب m (maġrib); (1.2) غرب m (ġarb)
• baskijski: (1.1) sartze, eguzki-sartze; (1.2) mendebalde, sartalde
• białoruski: (1.1) закат m; (1.2) захад m; (1.3) захады, намаганне
• bułgarski: (1.1) залез m; (1.2) запад m
• chiński standardowy: (1.2) 西 (xī)
• chorwacki: (1.1) zalaz m; (1.2) zapad m
• czeski: (1.2) západ
• dolnołużycki: (1.2) pódwjacor
• duński: (1.1) (månens, solens) nedgang; (1.2) vest; (1.3) umage, anstrengelse, bestræbelse
• dzongkha: (1.1) ཉི་ནུབ
• esperanto: (1.1) sunsubiro; (1.2) okcidento, uesto
• fiński: (1.1) auringonlasku; (1.2) länsi; (1.3) vaiva
• francuski: (1.1) coucher de soleil, coucher du soleil, couchant m; (1.2) ouest m, occident m; (1.3) peine ż
• górnołużycki: (1.2) zapad
• hawajski: (1.2) komohana
• hebrajski: (1.2) מערב (maarew)
• hindi: (1.2) पश्चिम (paścima)
• hiszpański: (1.1) puesta ż del sol, ocaso m; (1.2) oeste m, occidente m, poniente m; (1.3) esfuerzo m, fatiga ż, pena ż
• ido: (1.2) ocidento
• islandzki: (1.1) sólsetur n; (1.2) vestur n; (1.3) ómak n
• japoński: (1.1) 日没 (にちぼつ, nichibotsu); (1.2) 西 (にし, nishi)
• jidysz: (1.1) אונטערגאַנג m (untergang), (słońca) זון־אונטערגאַנג m (zun-untergang); (1.2) מערבֿ m (majrew)
• karaimski: (1.2) маараб
• kaszubski: (1.2) zôpôd m, west m
• kataloński: (1.1) posta de sol; (1.2) oest m
• kornijski: (1.2) west m
• łaciński: (1.1) occidens m, occasus m; (1.2) occidens m, occasus m
• łotewski: (1.1) riets m; (1.2) rietumi m
• nepalski: (1.2) पश्चिम (paścima)
• niemiecki: (1.1) Untergang m, Sonnenuntergang m, Monduntergang m; (1.2) Westen m; (1.3) Mühe ż
• nowogrecki: (1.1) δύση ż; (1.2) δύση ż; (1.3) κόπος m
• pendżabski: (1.1) ਆਥਣ (āthaṇa) ż; (1.2) ਲਹਿੰਦਾ (lahiṇdá) m
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1-2)
• portugalski: (1.1) ocaso m, pôr m, poente m; (1.2) oeste m, ocidente m
• rosyjski: (1.1) зака́т m, захо́д m; (1.2) за́пад m; (1.3) хло́поты lm, уси́лия lm, стара́ния lm
• słowacki: (1.1) západ m; (1.2) západ m
• słoweński: (1.1) zahod m; (1.2) zahod m
• suahili: (1.1) magharibi; (1.2) magharibi
• szwedzki: (1.1) nedgång w; (1.2) väst w, väster w
• turecki: (1.2) batı
• tybetański: (1.1) ཉི་ནུབ
• ukraiński: (1.1) захід m; (1.2) захід m
• węgierski: (1.1) lenyugvás; (1.2) nyugat
• wilamowski: (1.1) undergang m
• włoski: (1.1) tramonto m; (1.2) occidente m, ovest m; (1.3) sforzo m, fatica ż
• wolof: (1.2) sowu

źródła: