Sèrbe
Lo sèrbe (autonim: српски језик) es es una modalitat del diasistèma eslau nomenat sèrbocroat. Es parlat per gaireben 12 milions de personas. Es lenga oficiala en Serbia, cooficiala en Montenegro, Bòsnia e Ercegovina (ont es emplegat sustot per las comunitats sèrbas) e dins de municipis amb percentatge màger d'abitants sèrbes en Kosova. Emplega indiferentament l'alfabet cirillic o l'alfabet latin amb de pichons cambiaments.
српски језик — srpski jezik — српски — српски  | |
| Parlat en | Serbia, Montenegro, Bòsnia e Ercegovina |
|---|---|
| Locutors | 12 milions[1] |
| Classificacion lingüistica | |
Lengas indoeuropèas
| |
| Estatut oficial | |
| Oficial de | Serbia Bòsnia e Ercegovina |
| Minoritats significativas | Ongria Croàcia Romania Macedònia del Nòrd |
| Acadèmia | Одбора за стандардизацију српског језика |
| Còdis lingüistics | |
| ISO 639-1 | sr |
| ISO 639-2 | srp |
| ISO 639-3 | srp |
| ISO 639-6 | srp |
| Ethnologue | srp |
| Glottolog | serb1264 |
| ASCL | 3505 |
| IETF | sr |
 | |
modificar  |
|
Alfabet
modificarLo sèrbe se pòt escriure dins dos alfabets diferents: l'alfabet cirillic (ћирилица = ćirilica). Dins l'estat de Serbia, l'alfabet cirillic es oficial mas s'utiliza e s'accèpta tanben l'alfabet latin.
L'òrdre alfabetic es diferent entre los dos alfabets:
- òrdre cirillic (nommat azbuka = азбука):||А||Б||В||Г||Д||Ђ||Е||Ж||З||И||Ј||К||Л||Љ||М||Н||Њ||О||П||Р||С||Т||Ћ||У||Ф||Х||Ц||Ч||Џ||Ш
- òrdre latin (nommat abeceda):||A||B||V||G||D||Đ||E||Ž||Z||I||J||K||L||LJ||M||N||NJ||O||P||R||S||T||Ć||U||F||H||C||Č||DŽ||Š
| Cirillic | Nom (cirillic) | Latin | Nom (latin) | AFI | Equivalent occitan |
|---|---|---|---|---|---|
| A, a | a | A, a | a | /a/ | a |
| Б, б | бе | B, b | be | /b/ | b |
| В, в | ве | V, v | ve | /ʋ/ | se sarra de la v provençala e nòrd-occitana |
| Г, г | ге | G, g | ge | /g/ | g |
| Д, д | де | D, d | de | /d/ | d |
| Ђ, ђ | ђе | Đ, đ (Dj, dj es una transcripcion non oficiala e estrangièra) |
đe | /dʑ/ | se sarra de di dins dieu, o de tj sonòra del gascon occidental |
| E, e | e | E, e | e | /e/ | e |
| Ж, ж | же | Ž, ž | že | /ʒ/ | j (j sens d abans) dins la pronóncia del gascon oriental e del lengadocian meridional; z palatalizada auvernhata davant i, u |
| З, з | зе | Z, z | ze | /z/ | z |
| И, и | и | I, i | i | /i/ | i |
| J, j | је | J, j | je | /j/ | i dins gaia |
| К, к | ка | K, k | ka | /k/ | c, qu |
| Л, л | ле | L, l | le | /l/ | l |
| Љ, љ | ље | Lj, lj | lje | /ʎ/ | lh segon la pronóncia occitana majoritària (l palatalizada) |
| М, м | ме | M, m | me | /m/ | m |
| Н, н | не | N, n | ne | /n/ | n |
| Њ, њ | ње | Nj, nj | nje | /ɲ/ | nh |
| O, o | o | O, o | o | /o/ | ò mai o mens dobèrta |
| П, п | пе | P, p | pe | /p/ | p |
| Р, p | ре | R, r | re | /r/ | r apicala |
| C, c | се | S, s | se | /s/ | s |
| T, т | те | T, t | te | /t/ | t |
| Ћ, ћ | ће | Ć, ć | će | /tɕ/ | se sarra de ti dins tieu, o de ch/th del gascon occidental |
| У, y | у | U, u | u | /u/ | o |
| Ф, ф | фе | F, f | fe | /f/ | f |
| X, x | ха | H, h | ha | /x/ | -l finala de certanes parlars sud-auvernhats, j espanhòla |
| Ц, ц | це | C, c | ce | /ts/ | ts |
| Ч, ч | че | Č, č | če | /tʃ/ | ch (= tsh) segon la pronóncia occitana majoritària |
| Џ, џ | џе | DŽ, dž | dže | /dʒ/ | j (= dj) segon la pronóncia occitana majoritària |
| Ш, ш | ша | Š, š | ša | /ʃ/ | sh |
Quauques mots corrents
modificar| Mot | Traduccion | Transcripcion en AFI |
|---|---|---|
| tèrra | zemlja | [ˈzɛmʎa] |
| cèl | nebo | [ˈnɛbo] |
| aiga | voda | [ˈvoda] |
| fuec | oganj | [ˈogaɲ] |
| òme | čovek | [ˈtʃovɛk] |
| femna | žena | [ˈʒɛna] |
| manjar | jesti | [ˈjesti] |
| beure | piti | [ˈpiti] |
| grand | velik | [ˈvɛlik] |
| pichòt | mali | [ˈmali] |
| nuèch | noć | [ˈnotɕ] |
| jorn | dan | [ˈdan] |
| bonjorn | dobar dan | [ˈdobar dan] |
| bonser | dobro veče | [ˈdobro vɛʧɛ] |
| mercés | hvala | ['хvaLa] |
| se vos plai | molim vas | [ˈmoLim] |
Ligams extèrnes
modificar- «Talhièr de lenga e de cultura sèrba». www.srpskijezik.edu.rs.
Nòtas e referéncias
modificar- ↑ «RTC: Srpski jezik govori» (en sèrbe). [Consulta: 2 de març de 2024]