Animisme

L'animisme es la cresença qu'una personalitat, un èsser subrenatural (o una arma) abita los objèctes ordinaris e govèrna son existéncia. Las divessas e los dieus intervenon en tot çò qu'existis. Lo panteïsme, doncas, egala Dieu amb l'existéncia. L'animisme es present sustot al sud-èst d'Asia e dins la Cariba, ont es mesclat amb d'autras cresenças. L'animisme es totalament estrangièr a las culturas d'Africa segon los progrèsses recents dels estudis africans^[1], e mai se la pensada coloniala pensava lo contrari.

L'animisme a costuma de pensar que las armas sobrevivon al còrs e passan a un monde melhor o paradís. De comunautats creson en la reïncarnacion, e atal las armas dels èssers e objèctes que uèi enrodejan la gent e podián èstre de personas en d'autras vidas, quitament conegudas, per aquò proclaman que cal far atencion especialament a la relacion amb l'entorn, per respectar aqueles esperits.

Los cultes animistas donan fòrça importància a la magia, als rituals mortuaris e als sòmis. Dins d'endreches determinats se liga tanben al vodó e al shamanisme.

I a de traças d'animisme dins fòrça sistèmas de filosofia, coma dins los escriches de Platon, Leibniz o l'escolastica. L'ilozoïsme podriá èstre una varianta d'aqueste sistèma conceptual. Edward Tylor, un dels principals estudioses del tèma, ensaja de trobar la justificacion racionala e sociala que pòrta a l'expansion de l'animisme. Sos adversaris li repròchan d'ajudar pas a luchar contra l'idèa recebuda qu'assimila animisme a incultura o a pòble primitiu.

Qualques religions monoteïstas (en òrdre d'aparicion):

• Judaïsme
• Cristianisme
• Islam
• Fe Bahà'í