Wit-Russen
De Wit-Russen (Belarussen) (Wit-Russisch: беларусы, belarusy) zijn een Oost-Slavisch volk. Het grootste deel van de Wit-Russen, ca. acht miljoen, woont in Wit-Rusland (Belarus). Daarnaast zijn er ca 800.000 Wit-Russische minderheden in Polen (vooral in het woiwodschap Podlachië), Litouwen en Rusland. Sinds het uiteenvallen van de Sovjet-Unie zijn enkele honderdduizend mensen geëmigreerd naar de Europese Unie, de Verenigde Staten, Canada en Rusland.
| Wit-Russen Беларусы | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
Beroemde Wit-Russen
| ||||
| Totale bevolking | 9 à 10 miljoen | |||
| Verspreiding | Wit-Rusland, Verenigde Staten, Rusland, Oekraïne, Letland, Kazachstan, Polen, Litouwen, Moldavië, Canada, Estland | |||
| Taal | Russisch, Wit-Russisch | |||
| Geloof | oosters-orthodox, rooms-katholiek, oosters-katholiek, agnosticisme, atheïsme | |||
| Verwante groepen | andere Oostelijke Slaven (zoals Russen, Roethenen en Oekraïners) | |||
| ||||
De Wit-Russen spreken de Wit-Russische taal als moedertaal. Russisch wordt vaak gebruikt als ambtelijke taal.
Verspreiding
bewerkenWereldwijd zijn er 9 à 10 miljoen etnische Wit-Russen, waarvan de meeste in Wit-Rusland en de naburige landen.
Wit-Rusland
bewerkenIn de volkstelling van 2009 werden er 7.957.252 etnische Wit-Russen geteld, hetgeen overeenkomt met 83,7% van de Wit-Russische bevolking. Sinds de val van het communisme in 1991 is het percentage Wit-Russen in de bevolking met bijna 6 procentpunten gestegen (van 77,9% in 1989 naar 83,7% in 2009). De Wit-Russen wonen relatief gezien vooral in een aantal plattelandsgebieden in het zuiden en in het oosten van het land. Slechts 26% van de Wit-Russen in Wit-Rusland spreekt het Wit-Russisch, terwijl bijna 70% Russischtalig is. Vooral in de hoofdstad Minsk wordt nauwelijks Wit-Russisch gesproken (~6% spreekt deze taal thuis).
Rusland
bewerkenIn 2002 werden er 807.970 Wit-Russen geteld in Rusland, hetgeen 0,6% van de Russische bevolking is. In 1989 werden er nog 1,2 miljoen Wit-Russen geteld. Het aantal Wit-Russen neemt drastisch af vanwege culturele assimilatie.
Letland
bewerkenIn 2018 werden er 62.713 Wit-Russen geteld in Letland, een halvering vergeleken met 119.702 Wit-Russen in 1989. Wit-Russen vormen de derde bevolkingsgroep in Letland met 3,2% van bevolking.
Polen
bewerkenIn de volkstelling van 2002 werden er 47.640 Wit-Russen geteld in Polen (0,12% van de Poolse bevolking). Bijna alle Wit-Russen leven in Woiwodschap Podlachië. Gemeenten met een significante Wit-Russische bevolking zijn Czyże (82%), Dubicze Cerkiewne (81%), Orla (69%) en Hajnówka (65%). Het aantal Wit-Russen is de laatste decennia afgenomen vanwege culturele assimilatie.
Litouwen
bewerkenIn de volkstelling van 2011 werden er 36.227 Wit-Russen geteld in Litouwen, een fikse afname vergeleken met 63.169 personen in 1989. De meeste Wit-Russen leven in de districten Vilnius, Klaipėda, Utena en Kaunas. Slechts 18% van de Wit-Russen in Litouwen spreekt het Wit-Russisch, terwijl 56% het Russisch, 9% het Pools en 5% het Litouws spreekt. Bijna de helft van de Wit-Russen is rooms-katholiek, gevolgd door aanhangers van de Oosters-Orthodoxe Kerken.