Poppenspeler

Een poppenspeler is een persoon die als beroep een pop bespeelt. Dit kan inhouden dat die persoon zich in de pop bevindt (voorbeelden hiervan zijn Pino en de Teletubbies) of dat de pop met de handen bestuurd wordt. Zo kan dat een vingerpopje, een handpop of een marionet zijn.

Een poppenspeler tijdens een wayang kulit voorstelling, Wereldmuseum Amsterdam, ca. 1870-1892

Een veel gehoorde versimpeling van het werk van een poppenspeler is dat hij (louter) de stem inspreekt van zijn pop. Zo zou de Amerikaanse poppenspeler Kevin Clash bijvoorbeeld de stem zijn van het personage Elmo. Dit is slechts ten dele waar. Hij verzorgt immers niet alleen de stem, maar beweegt daarnaast de pop van top tot teen. Met andere woorden: een stemacteur gebruikt enkel zijn stem, de poppenspeler heeft daarnaast zijn lichaam nodig om zijn werk te kunnen doen. Kevin Clash is derhalve de poppenspeler van Elmo en Hein Boele spreekt de (Nederlandse) stem in van de pop.

De meeste poppenspelers werken in een poppentheater, zie ook straattheater.

Poppenspelers

Afbeeldingen

De marionetpoppen op het masker kunnen bewegen, Gelede
Kukeri
Poppenspeler met pop tijdens een Nang Yai-voorstelling (vergelijkbaar met Sbek Thom)
Poppenspeler (dalang, Javaans: dhalang) met wayang golek poppen, 1971
Een poppenspeler (dalang, Javaans: dhalang) tijdens een wayang kulit voorstelling, 1970
Een poppenspeler (dalang, Javaans: dhalang) tijdens een wajang golek voorstelling, 1880-1910
Poppenspeler (hayalî, Karagözcü or hayalbaz) bij Karagöz
Poppenspeler Paul Hölzig en collega's tijdens een opvoering van Nasreddin Hodja
De poppenspelers (in zwart) zijn zichtbaar bij Bunraku
Poppenspeler Fred Allen met pop (beide dragen een bolhoed), ca. 1916
Thaise poppenspeler
Henrik Kemény met zijn beroemde pop Vitéz László uit Hongarije
Jongen uit een reizend circus met aapje, draailier en dansende poppen, 1847
Twee mannen laten twee poppen dansen tijdens een religieuze Batakplechtigheid
Een poppenspeler met marionetten in de binnenstad van Hamelen
Amerikaanse poppenspeler Leslie Madeline Fleming, de schepper van Bleeckie.
Si galegale is een houten pop die tijdens een dodenfeest de nakomelingen representeert van een man die zonder nageslacht is. Stierf een man zonder nageslacht of waren zijn kinderen vóór hem gestorven, dan kon het geweeklaag en de begrafenis niet volgens de adat doorgevoerd worden, met als gevolg dat de geest van de dode in het dodenrijk een ondergeschikte positie zou innemen. Met behulp van de pop kon er wel een begrafenis gehouden worden volgens de adat.
Wajangpop van karbouwenhuid, voorstellende 'Eerste Minister Danurejo IV 1825'. Wayang perjuangan heeft de naoorlogse politieke verwikkelingen en de Indonesische vrijheidsstrijd tot onderwerp. Patih Danurejo IV was eerste minister, een functie die ontstaan was uit een Javaans-Nederlands verdrag. Dus de macht van de eerste minister werd gedeeltelijk ontleend aan de aanwezigheid van de Nederlanders. Voor Diponegoro was de patih een vijand, omdat hij een stroman van de Nederlanders zou zijn.

Zie de categorie Puppeteers van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.