Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

Een filmprijs wordt door de filmindustrie of een filmfestival uitgereikt aan films en filmmakers in alle stadia, van script tot acteur en post-productie, die een bijzondere prestatie leveren. De prijs kan worden toegekend door stemming van het publiek, de filmindustrie zelf of door een jury op een filmfestival. Naast de bekende filmprijzen met wereldwijde belangstelling hebben de meeste landen eigen nationale filmprijzen.

Pioniers

bewerken

De eerste filmprijs was de Photoplay Award, die vanaf 1920 tot 1968 in de Verenigde Staten werd uitgereikt door en genoemd naar het intussen verdwenen tijdschrift Photoplay. De beste film werd verkozen evenals de meest populaire acteur en actrice. In 1929 werden de Academy Awards geïntroduceerd, beter bekend als de Oscars. Deze prijzen zijn veruit het bekendst geworden en gebleven. Sinds 1981 worden Academy Awards een dag eerder voorafgegaan door de uitreiking van de Golden Raspberry Awards, oftewel de Razzies, voor de slechtste films. Paul Verhoeven was de eerste regisseur die de "prijs" voor zijn film Showgirls daadwerkelijk kwam ophalen.

Toekenningscriteria

bewerken

Er zijn drie gangbare manieren om de winnaar(s) te bepalen.

Stemming door filmindustrie

bewerken

De belangrijkste filmprijs, de Academy Awards, worden toegekend door middel van stemming onder de bij de non-profitorganisatie Academy of Motion Picture Arts and Sciences aangesloten filmmakers. Deze zesduizend leden zijn acteur, regisseur of lid van de filmcrew (achter de schermen), bijvoorbeeld cameraman of monteur.

In veel landen is er een duidelijk equivalent van de Academy Awards.[1]

Land Prijs
Vlag van Argentinië  Argentinië Tot 2005: Cóndor de Plata, vanaf 2006: Premio Sur
Vlag van Australië  Australië AACTA Awards
Vlag van Brazilië  Brazilië Grande Premio do Cinema Brasileiro
Vlag van Canada  Canada Canadian Screen Award
Vlag van China  China geen duidelijk equivalent
Vlag van Colombia  Colombia Premios Macondo
Vlag van Denemarken  Denemarken Bodil of Robert
Vlag van Duitsland  Duitsland Deutscher Filmpreis
Vlag van Frankrijk  Frankrijk César
Vlag van India  India National Film Awards of Filmfare Awards
Vlag van Italië  Italië Premi David di Donatello
Vlag van Japan  Japan Japan Academy Prize
Vlag van Mexico  Mexico Ariel
Vlag van Rusland  Rusland Nika of Gouden Adelaar
Vlag van Spanje  Spanje Goya
Vlag van Verenigd Koninkrijk  Verenigd Koninkrijk British Academy Film Award
Vlag van Zuid-Korea  Zuid-Korea Blue Dragon Award
Vlag van Zweden  Zweden Guldbagge

Bij de uitreiking van gildeprijzen brengen alleen de mensen die actief zijn of waren in een betreffend aandachtsgebied hun stem uit. Enkele voorbeelden:

Land Gilde Beroepsgroep Prijs
Vlag van Verenigde Staten  Verenigde Staten Directors Guild of America Regisseurs Directors Guild of America Award
Vlag van Verenigde Staten  Verenigde Staten Producers Guild of America Producenten Producers Guild of America Award
Vlag van Verenigde Staten  Verenigde Staten Screen Actors Guild Acteurs Screen Actors Guild Award
Vlag van Verenigde Staten  Verenigde Staten Writers Guild of America Scenarioschrijvers Writers Guild of America Award
Vlag van Verenigde Staten  Verenigde Staten American Cinema Editors Filmeditors Eddie Award
Vlag van Verenigde Staten  Verenigde Staten American Society of Cinematographers Cameraregisseurs ASC Awards for Outstanding Achievement in Cinematography
Vlag van Verenigde Staten  Verenigde Staten Motion Picture Sound Editors Geluideditors Golden Reel Award

Festivaljury

bewerken

Op filmfestivals worden de belangrijkste prijzen doorgaans uitgedeeld door de festivaljury. De belangrijkste filmfestivals, de zogenaamde A-Festivals (geaccrediteerd door de FIAPF) hebben vaak een gouden prijs waarbij de dieren populair zijn. In onderstaande tabel zijn de door de FIAPF geaccrediteerde filmfestivals weergegeven, met daarbij de belangrijkste prijs.

Festival Prijs
Vlag van Duitsland  Berlijn Gouden Beer
Vlag van Egypte  Caïro Gouden Piramide
Vlag van Frankrijk  Cannes Gouden Palm
Vlag van India  Goa Gouden Pauw
Vlag van Tsjechië  Karlsbad Kristallen Bol
Vlag van Zwitserland  Locarno Gouden Luipaard
Vlag van Argentinië  Mar del Plata Gouden Ástor
Vlag van Canada  Montreal Grand Prix des Amériques
Vlag van Rusland  Moskou Gouden Joris
Vlag van Spanje  San Sebastián Gouden Schelp
Vlag van China  Shanghai Gouden Jue
Vlag van Estland  Tallinn Gouden Wolf
Vlag van Japan  Tokio Tokyo Grand Prix
Vlag van Italië  Venetië Gouden Leeuw
Vlag van Polen  Warschau Warschau Grand Prix

Publieksprijs

bewerken

In de praktijk worden winnaars van de publieksprijzen minder hoog aangeschreven dan de keuze van de jury of de filmindustrie. Een voorbeeld van een publieksprijs is de People's Choice Awards in de Verenigde Staten.

Prijzen/festivals op het Nederlands taalgebied

bewerken

Met enige internationale uitstraling:

Louter binnen de Benelux:

bewerken

Referenties

bewerken
  1. From Blue Dragons to Lolas, A Global Guide to Foreign Countries' Oscars, The Hollywood Reporter, geraadpleegd op 27 maart 2020. Gearchiveerd op 8 mei 2020.
Op andere Wikimedia-projecten