Anselme Payen
Anselme Payen (Parijs, 6 januari 1795 – 12 mei 1871) was een Frans chemicus die bekendstaat om de ontdekking van het enzym diastase, tegenwoordig amylase genoemd, en het koolhydraat cellulose.
| Anselme Payen | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Persoonlijke gegevens | ||||
| Geboortedatum | 6 januari 1795 | |||
| Geboorteplaats | Parijs, Frankrijk | |||
| Overlijdensdatum | 12 mei 1871 | |||
| Overlijdensplaats | Parijs, Frankrijk | |||
| Academische achtergrond | ||||
| Alma mater | École polytechnique
| |||
| Wetenschappelijk werk | ||||
| Vakgebied | Scheikunde, biochemie | |||
| Instituten | École centrale Paris, CNAM | |||
| Bekend van | Ontdekkin van diastase en cellulose | |||
| ||||
Levensloop en carrière
bewerkenPayen werd geboren in Parijs. Zijn opleiding in wetenschap begon op zijn dertiende levensjaar, samen met zijn vader. Later begon hij aan zijn studie scheikunde aan de École polytechnique onder docentschap van de chemici Nicolas-Louis Vauquelin en Michel Eugène Chevreul.[1]
Op 23-jarige leeftijd werd Payen bestuurder van een boraxraffinagefabriek, waar hij een proces ontwikkelde voor de synthese van borax uit soda en boorzuur. Daarvoor werd alle borax uitsluitend door Nederlanders uit Oost-Indië geïmporteerd. Payens nieuwe methode om borax uit andere stoffen te produceren stelde hem in staat het mineraal tegen een derde van de gangbare prijs te verkopen. De Nederlandse monopolie op de stof werd hiermee doorbroken.
Payen ontwikkelde ook processen de raffinage van suiker, voor een manier om zetmeel en alcohol uit aardappelen te raffineren, en een methode voor de bepaling van stikstof. Payen vond chemisch instrument uit, de decolorimeter, waarmee men de ontkleuring, bleking en kristallisatie van suiker kun meten.
Payen ontdekte voor het eerst in de geschiedenis een enzym, dat hij diastase noemde, in 1833. Later werd dit enzym omgedoopt tot amylase.[2][3] Het achtervoegsel –ase werd naar voorbeeld van de naam diastase te standaard suffix voor het benoemen van enzymen. Payen staat ook bekend om het isoleren en benoemen van de polysacharide cellulose.[4]
Zie ook
bewerkenBronnen
- ↑ (en) Anselme Payen. Encarta Online Encyclopedia 2009. Gearchiveerd op 29 augustus 2009. Geraadpleegd op 30 september 2020.
- ↑ (fr) A. Payen & J.-F. Persoz (1833). "Mémoire sur la diastase, les principaux produits de ses réactions et leurs applications aux arts industriels", Annales de chimie et de physique, 2nd series, vol. 53, pagina’s 73–92.
- ↑ (en) Fessner, W.D. (2000). Biocatalysis: From Discovery to Application. Springer-Verlag, Berlin. ISBN 3-540-66970-1.
- ↑ (en) Brongniart and Guillemin, eds., Annales des sciences naturelles... , 2nd series, vol. 11 (Paris, France: Crochard et Cie., 1839), pagina’s 21–31.