Meerderheidsstelsel: verschil tussen versies

Een meerderheidsstelsel is een kiesstelsel, waarbij een partij in een gebied (district) een meerderheid moet behalen om zetels te veroveren. Er zijn hierbij twee mogelijkheden: een stelsel waarbij een absolute meerderheid (meer dan de helft van de helft van de stemmen) moet worden gehaald of een stelsel waarbij een relatieve meerderheid volstaat: de partij die de grootste is in een district krijgt de zetel(s).

• Het leidt meestal tot een comfortabele meerderheid in het parlement voor de regering, wat bijdraagt aan de politieke stabiliteit.
  
• Het kan leiden tot een nauwere band tussen kiezer en gekozene, omdat elke kandidaat, ook een zittende premier, moet 'canvassen' in zijn of haar eigen district om gekozen te kunnen worden.
  

• Kiezers die een andere voorkeur hebben dan een grote meerderheid van zijn of haar district, hebben weinig kans ooit eens iemand van de eigen partij van het eigen district in het parlement te zien. Dit kan ook aanhangers van grote landelijke partijen overkomen. Je kunt dan eigenlijk net zo goed thuisblijven bij verkiezingen. Dit kan leiden tot vervreemding van de politiek.
  
• De voorkeur van het electoraat als geheel wordt slecht afgespiegeld in de zetelverdeling. De landelijke verdeling van de kiezers, in combinatie met de indeling van het land in kiesdistricten heeft veel invloed op de zetelverdeling. Herindeling van kiesdistricten met het oog op partijbelang is dan ook geen onbekend verschijnsel; er bestaat zelfs een Engels woord voor: gerrymandering.
• kleine partijen zijn sterk in het nadeel; het is vrijwel ondoenlijk om met een nieuwe partij te beginnen, wat tot gevolg heeft dat er een tweepartijenstelsel in de hand wordt gewerkt, waarbij die twee beide een grote verscheidenheid aan stromingen bevatten;
• in zo'n tweepartijenstelsel wordt de kiezer niet alleen een beperkte keuze van de minste van twee kwaden opgedrongen, maar die opties zijn bovendien niet erg eenduidig. De plaatselijke kandidaat van je favoriete partij kan tot een heel andere stroming behoren dan de voorkeur van de kiezer; een sympathieke plaatselijke kandidaat kan tot een kleine minderheid behoren in zijn/haar partij.
• In districten met marginale verschillen in aanhang van twee of zelfs drie kandidaten worden de kiezers vrijwel gedwongen tot tactisch stemmen; het vervormt de verkiezingsuitslag nog meer ten opzichte van wat de kiezers eigen willen. De regering steunt dan wel op een meerderheid in het parlement, maar niet altijd op een meerderheid van de kiezers of op hun eigenlijke voorkeur.
  

^[bron?]