macht

Nederlands

Uitspraak

Geluid: macht (hulp, bestand)
IPA: / mɑxt / (1 lettergreep)

Woordafbreking

macht

Woordherkomst en -opbouw

In de betekenis van ‘vermogen’ voor het eerst aangetroffen in 1236 ^[1]
[1,2]: Naamwoord van handeling van mogen.
[3]: verbastering van maag, verwijzend naar maagschap: met alle (leen)mannen en hun aanverwanten

Zelfstandig naamwoord

de macht v / m

het vermogen om elders de eigen wil op te leggen
- De macht van de grote banken is in het Amerikaanse Congres goed te voelen.
▸ Leren geeft kennis, kennis geeft macht, macht om onafhankelijk te blijven.^[2]

▸ Volwassenen denken dat ze macht bezitten, maar eigenlijk bezit de macht hen.^[3]
(geopolitiek), (metonymisch) een staat die zijn invloed doet gelden
- Van een wonderbaarlijk wereldrijkje zijn we vervallen tot een economisch machtje zonder inspraak in de wereldpolitiek.

Antoniemen

[1] onmacht

Verwante begrippen

[1] heerschappij, vermogen
[2] mogendheid

Hyponiemen

Afgeleide begrippen

Uitdrukkingen en gezegden

[1]

Bij machte zijn [om]

Iets kunnen, tot iets in staat zijn

Eendracht maakt macht

Wanneer mensen goed samenwerken, kunnen ze op die manier veel bereiken

Kennis is macht

Wie veel weet, kan daarmee veel invloed uitoefenen

Met man en macht [iets doen]

Gezamenlijk en/of met alle beschikbare middelen hard aan iets werken/ iets gedaan proberen te krijgen

• De stad werd met man en macht verdedigd.

Uit alle macht

Met inzet van alle voorhanden zijnde middelen

• Er werd gezegd dat de 163ste Infanteriedivisie uit alle macht zou proberen vanaf de andere kant van de Maas door te breken. ^[4]

Vertalingen

1. het vermogen om elders de eigen wil op te leggen

Russisch: власть ^(ru) v
Xhosa: amandla 6
Spaans: poder ^(es) m, poderío ^(es) m, potencia ^(es) v

2. een staat die zijn invloed doet gelden

Russisch: держава ^(ru) v

Gangbaarheid

Het woord macht staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "macht" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.^[5]

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

↑ "macht" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
↑
Tim Voors
“Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers
↑
John Green
“Schildpadden tot in het oneindige” (2017), Gottmer , ISBN 9789025768652
↑
Lemaitre, Pierre
Tot ziens daarboven 2014 ISBN 9789401601931 pagina 11
↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

Duits

Uitspraak

Geluid: macht (hulp, bestand)
IPA:

Woordafbreking

macht

Werkwoord

macht

derde persoon enkelvoud tegenwoordige tijd aantonende wijs bedrijvende vorm van machen

Pennsylvania-Duits

Uitspraak

Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?

Werkwoord

macht

derde persoon enkelvoud tegenwoordige tijd aantonende wijs bedrijvende vorm van mache
«So heit will ich beschreiwe wie mer Dillgummere macht un weckduht.»
Dus, vandaag zal ik beschrijven hoe men komkommer met dille inmaakt en bewaard.

Typische woordcombinaties

er macht (3e persoon enkelvoud mannelijk)
sie macht (3e persoon enkelvoud vrouwelijk)
es macht (3e persoon enkelvoud onzijdig)

Spreekwoorden

Barye macht Sarye.

Lenen veroorzaakt (meestal) problemen.

Opmerkingen

[p{{{1}}}-1] "macht" in:
Sijs, Nicoline van der
, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3

[Alleen,_De_Pacific_Crest_Trail_te_voet_van_Mexico_naar_Canada-2] 
Tim Voors
“Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers

[Schildpadden_tot_in_het_oneindige-3] 
John Green
“Schildpadden tot in het oneindige” (2017), Gottmer , ISBN 9789025768652

[4] 
Lemaitre, Pierre
Tot ziens daarboven 2014 ISBN 9789401601931 pagina 11

[5] Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	macht	[1,2]: machten
verkleinwoord	[2]: machtje	[2]: machtjes