Letupan dwibibir bersuara
Letupan dwibibir bersuara ialah sejenis bunyi konsonan yang terdapat dalam kebanyakan bahasa lisan, dilambangkan oleh aksara b dalam Abjad Fonetik Antarabangsa (IPA), dan b dalam X-SAMPA. Dalam bahasa Melayu, letupan dwibibir bersuara dilambangkan oleh huruf b, contohnya: badan, lembap dan adab. Kebanyakan bahasa-bahasa India, seperti bahasa Hindi, membezakan dua jenis [b] iaitu satu yang biasa dan satu lagi berhembusan.
| Nombor AFA | 102 | ||
|---|---|---|---|
| Pengekodan | |||
| X-SAMPA | b | ||
| |||
| Sampel audio | |||
Ciri-ciri
suntingCiri-ciri letupan dwibibir bersuara:
- Cara artikulasinya adalah letupan atau hentian, iaitu dihasilkan dengan menghalang aliran udara dalam saluran vokal.
- Daerah artikulasinya adalah dwibibir, iaitu disebut dengan menutup kedua-dua bibir.
- Jenis pembunyiannya adalah bersuara, iaitu pita vokal bergelar ketika penyebutan.
- Ini ialah satu konsonan lisan, iaitu udara dibenarkan keluar melalui mulut.
- Ini ialah satu konsonan tengah, iaitu dihasilkan dengan membenarkan arus udara mengalir melalui tengah lidah dan bukan sisinya.
- Mekanisme arus udaranya adalah egresif pulmonik, iaitu disebut dengan menolak udara keluar dari paru-paru melalui saluran vokal, dan bukannya dari glotis atau mulut.
Kelainan
sunting| IPA | Huraian |
|---|---|
| b | b biasa |
| bʷ | b yang dibibirkan |
| b̜ʷ | b separa dibibirkan |
| b̹ʷ | b yang kuat dibibirkan |
| bʲ | b yang dipalatalkan |
Penggunaan
sunting| Bahasa | Perkataan | IPA | Erti | Catatan | |
|---|---|---|---|---|---|
| Bahasa Melayu | baru | [baru] | 'baru' | Rujuk fonologi bahasa Melayu | |
| Arab | Baku[1] | كتب | [ˈkatabɐ] | 'dia menulis' | Rujuk fonologi bahasa Arab |
| Belanda[2] | [[[Ortografi bahasa Belanda|boer]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [buːr] | 'petani' | Rujuk fonologi bahasa Belanda | |
| Catalonia[3] | [[[Ortografi bahasa Catalonia|blau]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [blaw] | 'biru' (maskulin) | Rujuk fonologi bahasa Catalonia | |
| Georgia[4] | ბავშვი | [ˈbavʃvi] | 'anak' | ||
| Hungary | [[[Ortografi bahasa Hungary|baba]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [bɒbɒ] | 'bayi' | Rujuk fonologi bahasa Hungary | |
| Inggeris | [[[English orthography|aback]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [əˈbæk] | 'terkejut' | Rujuk fonologi bahasa Inggeris | |
| Itali[5] | [[[Abjad Itali|bile]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [ˈbile] | 'kemarahan' | Rujuk fonologi bahasa Itali | |
| Jepun[6] | 番/[[[Perumian bahasa Jepun|ban]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [baɴ] | 'giliran' | Rujuk fonologi bahasa Jepun | |
| Jerman | [[[Ortografi bahasa Jerman|Bub]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [buːp] | 'budak lelaki' | Rujuk fonologi bahasa Jerman | |
| Perancis[7] | [[[Ortografi bahasa Perancis|boue]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [bu] | 'lumpur' | Rujuk fonologi bahasa Perancis | |
| Poland[8] | [[[Ortografi bahasa Poland|bas]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [bas] | 'bes' | Rujuk fonologi bahasa Poland | |
| Portugis[9] | [[[Ortografi bahasa Portugis|bato]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [ˈbatu] | 'saya menyerang' | Rujuk fonologi bahasa Portugis | |
| Rusia[10] | рыба | [ˈrɨbə] | 'ikan' | Dibezakan dengan bentuk dipalatalkan. Rujuk fonologi bahasa Rusia | |
| Sepanyol[11] | [[[Ortografi bahasa Sepanyol|invertir]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | [ĩmbe̞rˈtir] | 'melabur' | Rujuk fonologi bahasa Sepanyol | |
Rujukan
sunting- ^ Thelwall (1990:37)
- ^ Gussenhoven (1992:45)
- ^ Carbonell & Llisterri (1992:53)
- ^ Shosted & Chikovani (2006:255)
- ^ Rogers & d'Arcangeli (2004:117)
- ^ Okada (1991:94)
- ^ Fougeron & Smith (1993:73)
- ^ Jassem (2003:103)
- ^ Cruz-Ferreira (1995:91)
- ^ Padgett (2003:42)
- ^ Martínez-Celdrán, Fernández-Planas & Carrera-Sabaté (2003:255)
Bibliografi
sunting- Carbonell, Joan F.; Llisterri, Joaquim (1992), "Catalan", Journal of the International Phonetic Association, 22 (1–2): 53–56
- Cruz-Ferreira, Madalena (1995), "European Portuguese", Journal of the International Phonetic Association, 25 (2): 90–94
- Fougeron, Cecile; Smith, Caroline L (1993), "Illustrations of the IPA:French", Journal of the International Phonetic Association, 23 (2): 73–76
- Gussenhoven, Carlos (1992), "Dutch", Journal of the International Phonetic Association, 22 (2): 45–47
- Jassem, Wiktor (2003), "Polish", Journal of the International Phonetic Association, 33 (1): 103–107
- Martínez-Celdrán, Eugenio; Fernández-Planas, Ana Ma.; Carrera-Sabaté, Josefina (2003), "Castilian Spanish", Journal of the International Phonetic Association, 33 (2): 255–259
- Merrill, Elizabeth (2008), "Tilquipan Zapotec", Journal of the International Phonetic Association, 38 (1): 107–114
- Okada, Hideo (1991), "Phonetic Representation:Japanese", Journal of the International Phonetic Association, 21 (2): 94–97
- Padgett, Jaye (2003), "Contrast and Post-Velar Fronting in Russian", Natural Language & Linguistic Theory, 21 (1): 39–87
- Rogers, Derek; d'Arcangeli, Luciana (2004), "Italian", Journal of the International Phonetic Association, 34 (1): 117–121
- Shosted, Ryan K.; Vakhtang, Chikovani (2006), "Standard Georgian", Journal of the International Phonetic Association, 36 (2): 255–264
- Thelwall, Robin (1990), "Illustrations of the IPA: Arabic", Journal of the International Phonetic Association, 20 (2): 37–41