Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

Sâta a-o contegnûo

Carasco

44°21′06.18″N 9°20′38.84″E
Sta pàgina a l'é scrîta in zenéize
Da Wikipedia
ZE
Sta pàgina a l'é scrîta in zenéize
Carasco
comùn
Carasco – Stemma Carasco – Bandiera
Carasco – Veduta
Carasco – Veduta
Panoramma de Carasco
Localizaçión
StâtoItàlia Itàlia
Región Liguria
Çitæ metropolitann-a Zena
Aministraçión
ScìndicoBoris Lorenzo Beronio (lìsta cìvica "Progetto Carasco nel Cuore") da-o 10-6-2024
Dæta de instituçión1861
Teritöio
Coordinæ:44°21′06.18″N 9°20′38.84″E
Altitùdine26 m s.l.m.
Superfìcce8,46 km²
Abitanti3 727[1] (31-10-2023)
Denscitæ440,54 ab./km²
FraçioìnBavaggi, Comòrga, Gravègia/Grægia, Paggi, Rivareua/Riareuja, San Pe' de Sturla, Santa Maria de Sturla, Tæraróssa
Comùn confinantiCiävai, Cogorno, Leivi, Mezanego, , San Comban
Âtre informaçioìn
CAP16042
Prefìsso0185
Fûzo oràrioUTC+1
Còdice ISTAT010010
Cod. cadastrâB726
TargaGE
Cl. scìsmicazöna 3 (sismicitæ bàssa)[2]
Cl. climàticazöna D, 1 596 GG[3]
Nomme abitantiCaraschin
Sànto patrónSan Marsiàn
Giórno festîvo9 de dexembre
Cartògrafîa
Màppa de localizaçión: Liguria
Carasco
Carasco
Carasco – Mappa
Carasco – Mappa
Poxission do comune de Carasco inta çitæ metropolitann-a de Zena
Scîto instituçionâle

Carasco o l'è un comune ligure de 3.727 abitanti[1] da çitæ metropolitann-a de Zêna.

O topònimo do comune o vègne da-a cräxi de pòule lìguri antighe "Car" e "Asco", oscïa "cappo" e "córso d'ægoa", un ciæo riferîse a-a posission geografica dö territöio dónde o villaggio o se sviluppòu.

E primme notissie a propòxito do territöio e provegnan da-o Medioevo, ai tempi de quando o pàise o l'ëa 'n importante scalo commerciale de merci destinæ a-a Lombardïa e a-a Cianüa Padann-a.

Scin da-i tempi di Longobardi o comune o l'è stòu poscessión de l'Abbassïa de San Combàn de Bòbbio, che pròprio chì a gh'à fondòu o Monestê de Comòrga, conosciüa comme gëxa de Sant'Êufemian, int'a frassión da Val Gravegia. Pe-o IX secolo o vègne amministròu cómme priorïa colombann-a do Monestê de San Giovanni de Pavia.

A partî de l'XI secolo Caràsco a devègne féodo da famiggia "Ravaschieri", ràmmo di Conti Fieschi de Lavagna. Into XIII secolo a pàsse inte mæn da Repubrica de Zêna a quæ, co-a costrussion do Castello de Riareuja into 1132, sottoponn-e o borgo a-o capitaniòu de Ciävai. I momenti stòrici ciù scignificativi do borgo do Medioevo i vegniàn scancellæ da alluvion succescive di due riâ Stùrla e Lavagna, assemme co-a primma gëxa de San Marsiàn do XVII secolo.

Co-a dominassion franséise de Napolion Bonaparte a l'andiâ a fâ parte do Dipartimento de l'Entella da-o 2 de Dixémbre 1797, con cappoleugo Ciävai, drénto a-a Repubrica Ligure. A comensâ do 28 d'arvî 1797 a muniçipalitæ de Caràsco a l'intre into III Cantón cómme cappoleugo da Giuristission de l'Entella e da-o 1803 çentro prinçipe do primmo Cantón de l'Entella inta mæxima Giuristission. Annessa a-o primmo Impero de Fransa, a muniçipalitæ a vegniâ inserïa into Dipartimento di Appennìn da-o 13 de zùgno 1805 scinn-a o 1814.

Into 1815 o l'è stòu inglobòu, assemme a-o resto da Liguria, a-o Regno de Sardegna, ch'o devegniâ Regno d'Italia a comensâ do 1861, coscì cómme stabilïo da-o Congresso de Vienna do 1814, compréiso into II mandamento do circondäio de Ciävai, parte de l'alantöa Provinsa de Zêna.

Caràsco a l'à fæto parte da Comunitæ Montann-a Fontann-a bonn-a (Comunità Montana Fontanabuona) da-o 1973 scinn-a fìn do 2008.

Evolussion demografica

[modìfica | modìfica wikitèsto]

Abitanti censîi[4]

Pòsti de interesse

[modìfica | modìfica wikitèsto]

Architetüe religiôse

[modìfica | modìfica wikitèsto]
Gëxa da paròcchia di Santi Quirico e Giulietta int'a frassión de Rivareua

Caràsco a vante de'n numero conscistente de struttüe religióse, cómme:

  • A Priorïa de San Marsiàn, edificâ into XVIII sécolo e ampliâ into XX sécolo in sostitussion da omònima gëxa antiga.
  • A Gëxa antiga de San Marsiàn, ch'a se treuve presso a confluensa de due scciummæe Stùrla e Lavagna, distrùta e abbandonâ dòppo e alluvion do Seiçento. Inta primma decade do duimilla e seu fondamenta l'en stæ ògetto de stùddi e scavi da-a "Soprintendenza" pê descrovîne l'impianto do Medioevo.
  • L'Abbassia da Nòstra Scignôa da-a Miseicördia.
  • A Priorïa de Sant'Êufemian, inta Frassión de Gravègia, fondâ da-i moneghi colombanién de Bòbbio, pöi devegnïa propietæ di Beneittìn de Borzón e da famiggia di Ravaschê. A gëxa con l'estetica d'ancheu a vegniâ costruïa into 1866.
  • A Gëxa da paròcchia de San Nicolò da frassión de Paggi. Lontàn un miggio e mëzo da-a gëxa se treuva a piccinn-a cappélla di Santi Alberto da Zêna, Gottardo e Bernardo, ciascun celebròu rispettivamènte a segonda Domenega de Luggio, a prìmma Domenega de màzzo e o vinti d'agosto. Lezzenda dixe che a cappélla a ségge ciù antiga da mæxima gëxa, anche se mancan documenti pê provâlo. Restaurâ do 1998 e do 2011, a contegne e figüe di tre Santi ciù quélla da Madonna, unn-a crôxe piccinn-a in sciô téito e unn-a Grande crôxe de færo battüo innalsâ pe-a primma vòtta do 1901 pê dedission di paisen de Paggi, anche se pê tempo a l'ëa fæta de legno.
  • A Gëxa da paròcchia di Santi Quirico e Giulietta int'a frassión de Rivareua.
  • A Gëxa da paròcchia de San Pê Inta frassión omónima de San Pê de Stùrla.
  • A Gëxa da paròcchia da Santa Maria inta Frassión da Santa Maria de Stùrla, edificâ inti anni 1690 e 1700 con modifiche verso o XIX secolo.

Architetüe civili

[modìfica | modìfica wikitèsto]
O ponte vëgio sôvia o torénte Sturla
  • O ponte vëgio, de prïa e moin, o l'arresta a testimoniansa da centralitæ de Caràsco into passòu, cómme collegamento intra Ciävai e o seu entrotaera. Dàtou scin da-a fin do XVII sècolo, vittima de alluvion do 1608 e do 1782 e sucesivaménte riedificòu.

Architetüe belliche

[modìfica | modìfica wikitèsto]
  • O Castello de Rivareua. Tiòu sciu do 1132 da-a Repubbrica de Zêna drénto a-o territöio fliscan cómme avampòsto strategico.
  • O Castello de Paggi. Eretto into X sécolo da-a famiggia di Fieschi pe-a posission strategica ofèrta da-o pàise. O vegniâ demolìo into 1111, tiòu sciù torna do 1133 pê pöi ëse cacciòu zù pê'n ùrtima vòtta e mai ciù riedificòu.

Manifestassioin

[modìfica | modìfica wikitèsto]

Amministrassion

[modìfica | modìfica wikitèsto]
  1. 1,0 1,1 Dæto Istat - Popolaçion rescidente a-i 31 d'òtobre do 2023.
  2. Clascificaçion sismica (XLS), in sce protezionecivile.gov.it.
  3. Lézze 26 agósto 1993, n. 412, alegòu A, Tabélla di gràddi/giórno di Comùn pe Región e Provìnsa (PDF), in sce efficienzaenergetica.acs.enea.it, 1 màrso 2011, p. 151. URL consultòu o 25 arvî 2012.
  4. Statistiche I.Stat - ISTAT;  URL consultòu o 30-12-2023.
Contròllo de outoritæVIAF (EN253706007 · WorldCat Identities (EN253706007