Zujerzieë

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Venloos. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

De Zujerzieë (Nedersaksisch: ó.m. Zuderzee, Fries: Sudersee) waas 'n binnezieë in 't noorde van Nederland. Zeej is in de late middelieëwe óntstaon as gevolg van euverstruiminge op de plek wao ierder e groeët zeutwatermaer loog det Aelmere hoot en in de Romeinse tied bekind stónd ónder de naam Lacus Flevo. Mit de voltoeëjing van d'n Aafsloetdiek in 1932 woort de Zujerzieë aafgeslaote van de Noordzieë en óntstónd ten zuje daovan geleidelik 'n zeutwatermaer, 't Iesselmaer.

De oorsprónkelike oppervlakde waas circa 5.900 veerkante killemaeter en bestónd oet 'n óndeep kómpvörmig gedeilte ten zuje van de lien Enkhuizen-Stavoren en 'n gedeilte mit geule en sterke zieëstruiminge in 't noorde. De Flevopolders en de maere dao-umhaer ligge in 't veurmalige zujelike gedeilte. 't Noordelike gedeilte ten noorde van d'n Aafsloetdiek nump me vandaag d'n daag de Waddezieë.

Door de aope verbinding mit de Noordzieë goof 't dao ouk getiejewerking. 't Verschil tösse eb en vlood waas aevel gering, zeker aan de zuudkös. De waterstand woort veural beïnvlood door de windrichting. Kwaam de wind oet 't zuudweste, dan stónd 't water kórtbeej Amsterdam lieëg en veur de kös van Euveriessel juus hoeëg. Vaerder waas de binnezieë 'n euvergangsgebeed tösse zalt zieëwater van de Noordzieë en zeut reveerwater van ónder mier d'n Iessel. De zieë waas 'n wichtig knouppunt van de Hanze en de Oeëszieëhandel. De lokaal bevolking laefde van de visserie.

In de Zujerzieë loge verscheie eilande, wao-ónder Urk en Schokland.