Milan Kundera

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Norbiks. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

Milan Kundera (Brno, 1 april 1929 - Paries, 11 juli 2023) waor 'ne Fraans-Tsjechoslowaokse sjriever.

Saer 1975 wont Milan Kundera in Fraankriek en noom de Fraanse nationaliteit aa. E wirkde es docent literatuurwetensjappe an de universiteet va Rennes. Saer 1989 sjrieft-e och in 't Fraans.

Milan Kundera sjrieft uvver de situatie in z'n vaderlaand saer de communiste de vreedzame Revolutie va 1968 mit gewaeld oonderdrukte. Kundera waor zelf actief bie de Praagse Lente betrokke.

Kundera verbindt in z'n romans persoonlijke gesjiedenisse mit filosofische thema's. E gift oetdrukking an de Tsjechische tradiesje va emotioneel verdeping in 't Fraans. D'r ursjte roman De grap is getekend dör cynische humor. Met de Onsterfelijken makt e 'n begin mit 'n compositie en 'ne inhoud dae tekenend is vör al z'n aander waerk.

Wat d'r inhoud van z'n romans aa-geet kint me Kundera 'ne existentialist neume. D'r laezer krint zich verdepe in de psyche van de personages mae wert toch in sjtaot gesjtilt z'n besjouwende afsjtandelekheed te beware. Wat de compositie aa-geet neumt me Kundera 'ne post-modernist. Kenmaerk van zie waerk zeunt de dik wisselende gezichspunte vanoet versjillende personages.

Dit is 'ne roman dae geet uvver de Praagse Lente in 1968 en d'r invloed daovan op de veer hoofdpersonages. Dis veer personages hubbe 'ne versjillende achtergroond en versjillende ideeje uvver 't laeve. Ze probere allemaol op hun eege meneer hun eege laeve in te richte. Vanoet versjillende personages waere thema's wie toeval, vörbesjtemming, politiek, kuns, leefde, seks, kitsch en natuurlijk de oondraaglijke lichtheed van 't besjtoeë behandeld.

Dizze roman is oorsjpronkelijk dör Kundera in 't Tsjechisch gesjraeve en daonao in 't Fraans vertaald en oetgegaeve. Och de Nederlandse vertaling van Jana Beranovà (1985) is oet 't Tsjechische typoscript va 1984 vertaald. 't Copyright is van 1983 en in heng van d'r sjriever. Pas begin november 2006 is d'r roman in 't Tsjechisch oetgegaeve. Volgens ziene agaent haat Kundera d'r roman eeges oet 't Fraans motte truukvertale umdat 't oorsjpronkeleke manuscript verlaore is gegange. Interessaante vraog in dizze kontext is of 't Tsjechisch dat Kundera noe sjrieft 't eegeste is es in 1983 en es d'r versjille zeunt, welke dat dan zeunt. Alhoewel Kundera 't Tsjechische waerk truukvertaalde oet 't Fraanse, sjteet dat neet es zoedanig in d'r roman ópgenaome.

• De ondraaglijke lichtheid van het bestaan is verfilmd.
• In 1985 is dizze roman in waekelekse afleveringe in 't Nederlands gepubliceerd in 't Vlamsje tiedsjrif HUMO.