Kyrrahaf
Kyrrahaf er stærsta og dýpsta úthaf jarðar. Það nær yfir um 46% af vatnshvolfi jarðar og 32% af heildaryfirborði hnattarins. Það er 165.250.000 að stærð ef miðað er við strönd Suðurskautslandsins og er því stærra en allt þurrlendi jarðarinnar samanlagt. Það afmarkast í stórum dráttum af Norður-, Mið- og Suður-Ameríku að austan; meginlandi Asíu, Japan og Indónesíu, Nýja Sjálandi og Ástralíu að vestan. Það nær frá Beringssundi í norðri að Suðurskautslandinu í suðri (eða að 60° suður ef miðað er við mörk Suður-Íshafsins).
Meðaldýpt Kyrrahafsins er um 4.000 metrar.[1] Mesta dýpi í heimi er í Maríanadjúpálnum í Norðvestur-Kyrrahafi, 10.928 metrar.[2] Í Kyrrahafinu er líka dýpsti punktur suðurhvels jarðar í Tongadjúpálnum, 10.823 metrar á dýpt.[3] Þriðji dýpsti punktur jarðar, Sírenudjúpið, er líka í Kyrrahafinu.
Mörg randhöf eru í Kyrrahafinu, eins og Suður-Kínahaf, Austur-Kínahaf, Japanshaf, Okotskhaf, Filippseyjahaf, Kóralhaf, Jövuhaf og Tasmanhaf.
Í Kyrrahafinu er gífurlegur fjöldi eyja, sem flestar eru smáar. Margar þeirra eru byggðar mönnum, en þó munu fleiri vera óbyggðar. Eftir Kyrrahafinu nokkurn veginn miðju liggur daglínan í dálitlum hlykkjum frá norðri til suðurs.
Heiti
breytaSnemma á 16. öld kom spænski landkönnuðurinn Vasco Núñez de Balboa auga á Kyrrahafið þegar hann fór yfir Panamaeiðið árið 1513. Hann kallaði það á spænsku Mar del Sur („Suðurhaf“). Núverandi nafn fékk hafið eftir hnattsiglingu Ferdinand Magellan árið 1521. Hann fékk hagstæða vinda þegar hann sigldi inn á hafið og nefndi það því Mar Pacífico („Friðarhaf“).
Elsta dæmið um orðið Kyrrahaf í ritmálssafni orðabókar Háskóla Íslands er í Klausturpóstinum frá 1819 þar sem það er skrifað í tveimur orðum „Kyrra haf“.
Helstu eyjar og eyjaþyrpingar
breyta- Hawaii eyjaröðin
- Jólaeyja
- Nýja Sjáland
- Páskaeyja
- Salómonseyjar
- Túvalú
Tilvísanir
breyta- ↑ Administration, US Department of Commerce, National Oceanic and Atmospheric. „How big is the Pacific Ocean?“. oceanexplorer.noaa.gov (bandarísk enska). Sótt 18. október 2018.
- ↑ „Deepest Submarine Dive in History, Five Deeps Expedition Conquers Challenger Deep“ (PDF).
- ↑ „CONFIRMED: Horizon Deep Second Deepest Point on the Planet“ (PDF).