iOS
iOS (մինչև 2010 թվականի հունիսի 24-ը՝ iPhone OS), բջջային օպերացիոն համակարգ, արտադրում և թողարկում է ամերիկյան Apple ընկերությունը։ Թողարկվեց 2007 թվականին. սկզբնական թողարկվեց iPhone և iPod touch-ի համար, իսկ ավելի ուշ iPad և Apple TV-ի համար։ Ի տարբերություն, Windows Phone-ի և Google Android-ի, թողարկվում է միայն Apple-ի սարքերի համար։ iOS-ում օգտագործվում է XNU միջուկը, որը հիմնված է Mach միքրոշարքի հիման վրա և պարունակում է Apple ընկերության կողմից ծրագրային կոդ։ iOS միջուկը գրեթե համընկնում է Apple OS X օպերացիոն համակարգին։ Սկսած ամենասկզբի տարբերակից, iOS-ը աշխատում է պլանշետային համակարգիչների և սմարթֆոնների վրա, ARM պրոցեսսորով։
Տեսակ | բջջային օպերացիոն համակարգ, յունիքսանման օպերացիոն համակարգ և Համակարգչային պլատֆորմ |
---|---|
Ստեղծող | Էփլ |
Ընտանիք | մաքՕՍ |
Հիմք են ծառայել | մաքՕՍ և Darwin |
Ծրագրային կոդ | փակ |
Առկա է | ֆրանսերեն, անգլերեն, չինարեն, իսպաներեն, ճապոներեն, կորեերեն, իտալերեն, պորտուգալերեն, ռուսերեն, գերմաներեն, դանիերեն, շվեդերեն, արաբերեն, թայերեն, ֆիններեն, լեհերեն, վիետնամերեն, նորվեգերեն, ինդոնեզերեն, հունարեն, եբրայերեն, ռումիներեն, հունգարերեն, կատալաներեն, չեխերեն, հինդի, մալայերեն, ուկրաիներեն, խորվաթերեն և սլովակերեն |
Ինտերֆեյս | API Cocoa Touch (մուլտիթաչ) |
Արտոնագիր | գույքային |
Զարգացման կարգավիճակ | 10.2.1 |
Կայք | apple.com/ios/(անգլ.) |
ելակոդ | փակ |
IOS (Apple Inc.) Վիքիպահեստում |
Ընդհանուր տեղեկություն
խմբագրելiOS-ը թողարկված է OS X օպերացիոն համակարգի հիման վրա, և օգտագործվում են նույն Darwin շարքի բաղադրիչները, համապատասխանեցված և օգտագործում է միևնույն շարք հիմնական բաղադրիչներից Darwin, համապատասխանում է POSIX-ի ստանդարտներին։
iOS-ում կա 4 վերացարկման շերտ՝ Core OS, Core Services, Media Layer և Cocoa Touch։
Ընթացիկ օպերացիոն համակարգի տարբերակում (iOS 8.0), առանձնանում է 1.3 - 1.5 Գբ ֆլեշ-հիշողության սարքեր համակարգային բաժնի համար, և 800 Մբ ազատ (կախված մոդելի պահանջներից)։
Ստեղծման պատմությունը
խմբագրելiPhone OS օպերացիոն համակարգը ներկայացրեց անձամբ Սթիվ Ջոբսը, 2007 թվականի հունվարի 9-ին iPhone բջջային հեռախոսի հետ համատեղ, Macworld Conference & Expo ցուցահանդես-կոնֆերանսի ժամանակ։ Եվ արդեն թողարկվեց 2007 թվականի հունիսին[1]։ Apple-ը չէր մտածել առանձին անվանում օպերացիոն համակարգին, և դրա համար սկզբնական կարգախոսը հնչում էր այսպես. «iPhone-ը աշխատում է OS X-ով»[2]։
iOS-ի հավելվածները
խմբագրել2013 թվականի մայիսի 19-ի դրությամբ App Store հավելվածների խանութում կա 900 հազարից ավելի հավելվածներ։ Ընդհանուր հավելվածները App Store-ում բեռնված են ավելի քան 50 միլիարդ անգամ[3]։
Տարբերակների պատմությունը
խմբագրելՏարբերակ 1.xx
խմբագրել- Ներկայացվեց iPhone OS 1.0 MacWorld-ում, 2007 թվականի հունվարի 9-ին։
- 1.0 (1A543a) — 29 հունիսի 2007 թվական։ Առաջին iOS համակարգի տարբերակը։
- 1.0.1 (1С25) — 31 հուլիսի 2007 թվական։ Ավելացավ անվտանգությունը Safari բրաուզերում։
- 1.0.2 (1С28) — 21 օգոստոսի 2007 թվական։ Մի քանի սխալների ուղղում։
- 1.1 (3A101a) — 14 սեպտեմբերի 2007 թվական։ Հասանելի է միայն iPod touch-ի համար։ Ստեղծվեց iTunes Store-ը
- 1.1.1 (3A109a, 3A110a) — 27 սեպտեմբերի 2007 թվական։ Փոխվեց հաշվիչի դիզայնը։
- 1.1.2 (3B48b) — 7 նոյեմբերի 2007 թվական։ Սխալների ուղղում և ստեղնաշարի բարելավում։
- 1.1.3 (4A93) — 15 հունվարի 2008 թվական։ iPod touch-ու ավելացավ «Քարտեզ», «Եղանակ», «Ակցիա» և «Նշումներ» հավելվածները։
- 1.1.4 (4A102) — 26 փետրվարի 2008 թվական՝ սխալների ուղղում, ինտերֆեյսի արագության ավելացում։
- 1.1.5 (4B1) — 15 հուլիսի 2008 թվական՝ միայն iPod touch- համար, ավելացավ անվտանգությունը նրանց, ովքեր ցանկացան վճարել 2,0 տարբերակի թարմացման համար։
Տարբերակ 2.xx
խմբագրել- 2.0 (5A347) — 11 հուլիսի 2008 թվական՝ բավարարում է iPhone SDK, App Store, 3G, GPS և MobileMe.
- 2.0.1 (5B108) — 30 հուլիսի 2008 թվական։
- 2.0.2 (5С1) — 19 օգոստոսի 2008 թվական։
- 2.1 (5F136) — 9 սեպտեմբերի 2008 թվական։
- 2.1.1 (5F138) — 12 սեպտեմբերի 2008 թվական՝ Առաջին ծակատիչը(ռուս.՝ прошивка) iPod touch 2-րդ սերնդի համար և պատկանում է միայն այդ մոդելին։
- 2.2 (5G77) — 21 նոյեմբերի 2008 թվական՝ բարելավվեց «Քարտեզներ» և «Mail» ծրագրերը։
- 2.2.1 (5H11) — 27 հունվարի 2009 թվական՝ ուղղվեցին սխալների վերականգման ALAC ֆորմատը։
Տարբերակ 3.xx
խմբագրել- 3.0 — թողարկվել է 2009 թվականի հունիսի 17-ին[4]։ ավելացան նոր 100 ֆունկցիաներ կտրել, պատճենել, տեղադրել]], MMS, Spotlight, Speak Notes, հնարավորություն բեռնել հեռուստահաղորդումներ, տեսահոլովակներ, ֆիլմեր և աուդիոգրքեր հենց iPhone-ում։
- 3.0.1 — 31 հուլիսի 2009 թվական
- 3.1 — թողարկվել է 9 սեպտեմբերի 2009 թվական։
- 3.1.2 (9 հոկտեմբերի 2009 թվական)։
- 3.1.3 (build 7E18) — թողարկվեց 2010 թվականի փետրվարի 2-ին, վերջին տարբերակը iPod touch 1 և առաջին սերնդի iPhone-ի համար։
- 3.2 (build 7B367) — թողարկվեց 2010 թվականի հունվարի 27-ին՝ տարբերակը նախատեսված էր միայն iPad-ի համար, համապատասխանեցված նրա ելքերի հետ։
- 3.2.1 (build 7B405) — թողարկվեց 2010 թվականի հուլիսի 15-ին՝ միայն iPad-ի համար, բարելավվել է Wi-Fi-ի աշխատանքի կայունությունը։
- 3.2.2 (build 7B500) — թողարկվեց 2010 թվականի օգոստոսի 11-ին՝ միայն iPad-ի համար թողարկվեց 4.0.2 տարբերակի հետ միասին, վերացվեցին այն նույն սխալ ֆայլերը PDF։
Տարբերակ 4.xx
խմբագրել- 4.0 (build 8A293) — թողարկվեց 2010 թվականի հունիսի 21-ին՝ ավելի քան 100 նոր հնարավորություններ և ավելի քան 1500 նոր API հավելվածներ մշակողների համար։
- 4.0.1 (build 8A306)— 15 հուլիսի 2010 թվական։
- 4.0.2 (build 8A400)— 11 օգոստոսի 2010 թվական— PDF ֆորմատի ֆայլերը դիտելու խնդիրը ուղղվեց։
- 4.1 (build 8B117) — թողարկվեց 2010 թվականի սեպտեմբերի 8-ին։
- 4.2.1 (build 8C148) — թողարկվեց 2010 թվականի նոյեմբերի 22-ին՝ համատեղված բոլոր Apple-ի սարքեր, բացի iPod touch-ի և iPhone առաջին սերնդի համար։
- 4.2.5-4.2.10 (build 8E128 — 8E500) — միայն iPhone 4- համար։
- 4.3 (build 8F190) — թողարկվեց 2011 թվականի մարտի 9-ին։
- 4.3.1 (build 8G4) — թողարկվեց 2011 թվականի մարտի 26-ին — ուղղվեցին սխալները
- 4.3.2 (build 8H7) — թողարկվեց 2011 թվականի ապրիլի 16-ին — ուղղվեցին մի քանի սխալներ։
- 4.3.3 (build 8J2) — թողարկվեց 2011 թվականի մայիսի 4-ին։
- 4.3.4 (build 8K2) — թողարկվեց 2011 թվականի հուլիսի 15-ին — անվտանգության համակարգը դառնում է անխոցելի, PDF ֆորմատի ֆայլերը դիտելու հետ կապված։
- 4.3.5 (build 8L1) — թողարկվել է 2011 թվականի հուլիսի 25-ին - ամրագրում է խոցելիությունը անվտանգության համակարգի, հավաստագրի ստուգման հետ կապված։
Տարբերակ 5.xx
խմբագրել- Ներկայացվեց iOS 5.0 beta WWDC-ում 2011 թվականին(6 հունիսի 2011 թվականին), զգալի փոփոխություններով համեմատ, iOS 4.3-ի։
- Ներկայացվեց iOS 5.0 Golden Master 2011 թվականի հոկտեմբերի 4-ին։
- 5.0 (build 9A334) — թողարկվել է 2011 թվականի հոկտեմբերի 12-ին
- 5.0.1 (build 9A405) — թողարկվել է 2011 թվականի նոյեմբերի 10-ին
- 5.0.1 (build 9A406) — թողարկվել է 2011 թվականի նոյեմբերի 17-ին՝ բացառապես iPhone 4S- համար
- 5.1 (build 9B176, 9B179) — թողարկվել է 2012 թվականի մարտի 7-ին
- 5.1.1 (build 9B206) — թողարկվել է 2012 թվականի մայիսի 7-ին
- 5.1.1 (build 9B208) — թողարկվել է 2012 թվականի մայիսի 9-ին բացառապես iPhone 4 GSM-ի համար։
Տարբերակ 6.xx
խմբագրել- Ներկայացվեց iOS 6 beta WWDC 2012-ում — 2012 թվականի հունիսի 12
- Ներկայացվեց iOS 6 Golden Master Yerba Buena Center-ում — 12 սեպտեմբերի 2012 թվական։
- 6.0 (build 10A403, 10A405, 10A406, 10A407) — 19 սեպտեմբերի 2012 թվական։ Ներառում է ավելի քան 200 նորամուծությունների, այդ թվում Google-ի քարտեզները, ավելացավ Passbook-ը, իսկ YouTube-ը ջնջված է և հասանելի է App Store-ում։
- 6.0.1 (build 10A523, 10A525, 10A8426) — 1 նոյեմբերի 2012 թվական։
- 6.0.2 (build 10A550; 10A551; 10A8500) — 18 դեկտեմբերի 2012 թվական։ iPhone 5-ի և iPad mini-ի համար։
- 6.1 (build 10B141, 10B142, 10B143, 10B144) — 28 հունվարի 2013 թվական։ Ինչպես նաև iTunes Match-ի բաժանորդները այժմ կարող են ներբեռնել են iCloud երգերն առանձին-առանձին, Passbook-ի վերադիզայնավորում, ամենասկզբում պետք է ակտիվացնել FaceTime և iMessage ծրագրերը։ Նոր նվագարկիչ պատնշման էկրանին[5]։
- 6.1.1 (build 10B145) — 11 փետրվարի 2013 թվական, միայն iPhone 4S- համար։
- 6.1.2 (build 10B146, 10B147) — 19 փետրվարի 2013 թվական։ Ուղղվեց սխալը Microsoft Exchange-ի հետ կապված։
- 6.1.3 (build 10B329) — 19 մարտի 2013 թվական։ Ավելացան 3D և Flyover Ճապոնիայի քարտեզի համար։
- 6.1.4 (build 10B350) — 2 մայիսիս 2013 թվական։ Միայն iPhone 5-ի համար։
- 6.1.5 — 14 նոյեմբերի 2013 թվական։ Միայն iPod touch 4G-ի համար։ Ուղղվեցին սխալները FaceTime հավելվածի հետ կապված։
- 6.1.6 — 21 փետրվարի 2014 թվական, ուղղվեցին մի քանի սխալներ։
Տարբերակ 7.xx
խմբագրել- Ներկայացվեց iOS 7 beta WWDC 2013-ում - 2013 թվականի հունիսի 10։
- Ներկայացվեց iOS 7 Golden Master 2013 թվականի սեպտեմբերի 11-ին։
- 7․0 (build 11A465) - 18 սեպտեմբերի 2013 թվական։
- 7.0.1 (build 11A470a)
- 7.0.2 (build 11A501)
- 7.0.3 (build 11B511)
- 7.0.4 (build 11B554a)
- 7.0.5 (build 11B601)
- 7.0.6 (build 11B651)
- 7.1 (build 11D167)
- 7.1.1 (build 11D201)
- 7.1.2 (build 11D257)
Տարբերակ 8.xx
խմբագրել- Ներկայացվեց iOS 8.0 beta WWDC 2014-ում - 2014 թվականի հունիսի 2։
- Ներկայացվեց iOS 8.0 Golden Master 2014 թվականի սեպտեմբերի 9-ին։
- 8․0 (build 12A365) - 17 սեպտեմբերի, 2014 թվական։
- 8․0․1 (build 12A402) - 24 սեպտեմբերի, 2014 թվական, դադարեցվել է խնդիրների պատճառով։
- 8․0․2 (build 12A405) - 25 սեպտեմբերի, 2014 թվական, iOS 8.0.1 թարմացված տարբերակ։
- 8․1 (build 12B411) - 20 հոկտեմբերի, 2014 թվական։
- 8․1․1 (build 12B435) - 18 նոյեմբերի, 2014 թվական։
- 8․1․2 (build 12B440) - 9 դեկտեմբերի, 2014 թվական։
- 8․1․3 (build 12B466) - 28 հունվարի, 2015 թվական։
- 8․2 (build 12D508) - 9 մարտի, 2015 թվական։
- 8․3 (build 12F70) - 8 ապրիլի, 2015 թվական։
- 8․4 (build 12H143) - 30 հունիսի, 2015 թվական։
- 8․4․1 (build 12H321) - 13 օգոստոսի, 2015 թվական։
Տարբերակ 9.xx
խմբագրել- Ներկայացվեց iOS 9 beta WWDC2015-ում - 2015 թվականի հունիսի 8։
- Ներկայացվեց iOS 9 Golden Master - 2015 թվականի սեպտեմբերի 9։
- 9․0 (build 13A340, 13A342, 13A343, 13A344) - 16 սեպտեմբերի, 2015 թվական։
- 9․0․1 (build 13A404, 13A405) - 23 սեպտեմբերի, 2015 թվական։
- 9․0․2 (build 13A452) - 30 սեպտեմբերի, 2015 թվական։
- 9․1 (build 13B143) - 21 հոկտեմբերի, 2015 թվական։
- 9.2 (build 13C75) - 9 դեկտեմբերի, 2015 թվական։
- 9.2.1 (build 13D15) - 19 հունվարի, 2016 թվական։
- 9.3 (build 13E233, 13E234, 13E236, 13E237) - 21 մարտի, 2016 թվական։
- 9.3.1 (build 13E238) - 31 մարտի, 2016 թվական։
- 9.3.2 (build 13F69) - 16 մայիսի, 2016 թվական։
- 9.3.3 (build 13G34) - 18 հուլիսի, 2016 թվական։
- 9.3.4 (build 13G35) - 4 օգոստոս, 2016 թվական։
- 9.3.5 (buid 13G36) - 25 օգոստոս, 2016 թվական։
Մրցակցող արտադրանք
խմբագրելՊլատֆորմ | 2007 թվական | 2008 թվական | 2009 թվական | 2011 թվական | 2012 թվական | 2013 թվական |
---|---|---|---|---|---|---|
Nokia (Symbian OS) | 62,3 % | 52,4 % | 47,2 % | 20,9 % | 2,4 % | — |
BlackBerry (BlackBerry OS) | 10,9 % | 16,5 % | 20,8 % | 14,9 % | 5,3 % | 2 % |
Էփլ (iOS) | 5,2 % | 9,6 % | 15,1 % | 15,7 % | 13,9 % | 14 % |
Մայքրոսոֆթ (windows mob, phone) | 11,9 % | 13,9 % | 8,8 % | 5,5 % | 2,4 % | 4 % |
Գուգլ (Անդրոիդ) | — | 0,5 % | 4,7 % | 39,5 % | 72,4 % | 80 % |
Սամսունգ (Bada) | — | — | 0,1 % | 1,9 % | 3,0 % | — |
Այլ (Լինուքս, Palm OS) | 9,6 % | 7,2 % | 3,4 % | 3,5 % | 0,97 % | 0,3 % |
iOS-ի հիմնական մրցակիցները
Որոշ ընկերությունները սեփական սարքերի համար արտադրում են իրենց սեփական օպերացիոն համակարգը։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ Apple представила сотовый телефон iPhone
- ↑ «Apple – iPhone – Features – OS X». Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ հունվարի 11-ին. Վերցված է 2010 թ․ հունիսի 15-ին.
- ↑ 50 Billion Apps Countdown
- ↑ Apple — iPhone — New features in the iOS 4 Software Update
- ↑ Apple Updates iOS to 6.1
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- iOS էջը Apple-ի կայքում
- Բաժին Apple iOS համակարգը մշակողների համար
- iOS 7-ի ակնարկը Արխիվացված 2014-08-18 Wayback Machine TestLabs-ի կողմից
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «IOS» հոդվածին։ |