Նանսի
| Քաղաք | |||
|---|---|---|---|
| Նանսի | |||
| ֆր.՝ Nancy[1] լյուքս.՝ Nanzeg | |||
| |||
 | |||
| Երկիր |  Ֆրանսիա | ||
| Համայնք | arrondissement of Nancy? և Մյորթ և Մոզել | ||
| Առաջին հիշատակում | 947 | ||
| Մակերես | 15,01 կմ² | ||
| ԲԾՄ | 212 մետր, 188 մետր, 353 մետր | ||
| Բնակչություն | ▼104 260 մարդ (հունվարի 1, 2021)[2] | ||
| Խտություն | 7,000 մարդ/կմ² | ||
| Ժամային գոտի | UTC+1 և UTC+2 | ||
| Փոստային դասիչ | 54000[3] և 54100[3] | ||
| INSEE | 54395 | ||
| Պաշտոնական կայք | nancy.fr | ||
| |||
Նանսի (ֆր.՝ Nancy [nɑ̃.si], պատմ. գերմ.՝ Nanzig[4]), քաղաք և կոմունա Ֆրանսիայում, Լոթարինգիա տարածաշրջանում գտնվող Մյորթ և Մոզել դեպարտամենտի վարչական կենտրոնը։ Գտնվում է Մոզել գետի ափին, այն վայրում, որտեղ այն հատվում է Մառն-Հռենոս ջրանցքի հետ։ Քաղաքում գործում է երկաթուղային հանգույց դեպի Փարիզ, Ստրասբուրգ, Լիեժ։
Բնակչությունը՝ 105 067 մարդ (2012 թվականի դրությամբ)։ Քաղաքը զբաղեցնում է 15,01կմ² տարածք։
Պատմություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Չնայած բազմաթիվ նախապատմական արտեֆակտներին, որոնք հայտնաբերվել են ժամանակակից Նանսի քաղաքի տարածքում, Մյորթ գետի ափին գտնվող քաղաքն առաջին անգամ հիշատակվել էր դեռևս 8-րդ դարում։ 12-րդ դարից Նանսի քաղաքն եղել է Լոթարինգյան թագավորության մայրաքաղաքը, այնուհետև Լոթարինգիա (Lorraine) նահանգի և տարածաշրջանի մայրաքաղաքը։ 1477 թվականին Նանսի քաղաքի մոտ տեղի է ունեցել ճակատամարտ շվեյցարա-լոթարինգիական զորքերի և բուրգունդյան դուքս Կարլոս Խիզախի զորքերի միջև։ Վերջինս զոհվել է այդ ճակատամարտի ժամանակ։ 1766 թվականին Լոթարինգիայի հետ միասին Լյուդովիկոս XV-ի աներոջ լոթարինգիական վերջին դուքսի՝ Ստանիսլավ Լեշինսկու մահվանից հետո, քաղաքը մտել է Ֆրանսիայի կազմի մեջ։ 1870-1871 թվականների Պրուս-Ֆրանսիական պատերազմի ժամանակ գրավվել էր գերմանական զորքերի կողմից, սակայն պատերազմից հետո Ֆրանկֆուրտյան հաշտության պայմանագրով մտել է Լոթարինգիայի այն ոչ մեծ տարածքի մեջ, որը չի անցել Գերմանիային և մնացել է Ֆրանսիայի կազմի մեջ։ Նանսի քաղաքում կանգնեցվել է կորցված նահանգներին նվիրված հուշարձան։ 1914 թվականին՝ Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Նանսի քաղաքի մոտակայքում կատաղի մարտեր էին ընթանում։ Հիտլերյան Գերմանիայի կողմից Ֆրանսիայի օկուպացումից հետո (1940 թվական) Նանսին դարձել է Դիմադրողական շարժման օջախներից մեկը։ 1944 թվականի սեպտեմբերին Նանսին ազատագրվել է օկուպանտներից։
Տնտեսություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Նանսի քաղաքը համարվում է մեքենաշինության, կաշվի-կոշիկի, սննդի արդյունաբերության, ապակյա և հախճապակյա գեղարվեստական իրերի արտադրության կենտրոն։
Բնակչություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]2010 թվականի դրությամբ բնակչության թիվը կազմում էր 105 421 մարդ։ Մեծ Նանսիի բնակչությունը կազմում էր 434 900 մարդ։ 2012 թվականի դրությամբ՝ 105 067 մարդ։ Բնակչության խտությունը կազմում է 7,000 մարդ/կմ²։
Կլիմա
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]| Նանսիի կլիմայական տվյալները | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | Տարի |
| Միջին բարձր °C (°F) | 4.6 (40.3) |
6.4 (43.5) |
10.9 (51.6) |
14.8 (58.6) |
19.2 (66.6) |
22.6 (72.7) |
25.1 (77.2) |
24.7 (76.5) |
20.3 (68.5) |
15.1 (59.2) |
8.9 (48) |
5.4 (41.7) |
14.83 (58.7) |
| Միջին ցածր °C (°F) | −0.8 (30.6) |
−0.7 (30.7) |
2.0 (35.6) |
4.1 (39.4) |
8.4 (47.1) |
11.7 (53.1) |
13.7 (56.7) |
13.2 (55.8) |
10.1 (50.2) |
6.8 (44.2) |
2.8 (37) |
0.4 (32.7) |
5.98 (42.76) |
| Տեղումներ մմ (դյույմ) | 65.4 (2.575) |
55.3 (2.177) |
59.5 (2.343) |
49.3 (1.941) |
67.6 (2.661) |
69.2 (2.724) |
62.4 (2.457) |
63.0 (2.48) |
64.7 (2.547) |
73.8 (2.906) |
65.9 (2.594) |
79.0 (3.11) |
775.1 (30.515) |
| Միջին ամսական արևային ժամ | 55.9 | 79.7 | 129.1 | 173.9 | 199.1 | 220.9 | 229.1 | 213.7 | 162.8 | 104.8 | 51.7 | 44.3 | 1665 |
| աղբյուր: Météo-France | |||||||||||||
Ճարտարապետություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Նանսին բաժանվում է հին քաղաքի, որտեղ պահպանվել են նեղ փողոցները և հին կառույցները (14-16-րդ դարեր) և նոր քաղաքի՝ ժամանակակից կառույցներով, հրապարակներով, շատրվաններով, հիմնականում կառուցվել է 18-րդ դարում (ճարտարապետ Էրե Էմանուել, Ժ. Լամուր և այլք)։
Քույր քաղաքներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Նյուքասլ-ափոն-Թայն, Մեծ Բրիտանիա (1954)
Լիեժ, Բելգիա (1954)
Կարլսրուե, Գերմանիա (1955)
Պադովա, Իտալիա (1964)
Կանաձավա, Ճապոնիա (1973)
Կիրյատ-Շմոնա, Իսրայել (1984)
Լյուբլին, Լեհաստան (1988)
Ցինցինատի, ԱՄՆ (1991)
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Code officiel géographique
- ↑ Populations légales 2021 — The National Institute of Statistics and Economic Studies, 2023.
- ↑ 3,0 3,1 Base officielle des codes postaux — La Poste, 2018.
- ↑ The usage of German Nanzig is outdated.
Աղբյուրներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- «Աշխարհագրական անունների բառարան» Հ.Ղ.Գրգեարյան, Ն.Մ.Հարությունյան։ Երևան։ «Լույս»
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նանսի» հոդվածին։ |
| ||||||||||||||||||||||||
| Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 8, էջ 180)։ |