Balaústre

Un balaústre^[1] é cada unha das pequenas columnas que sosteñen o peitoril ou a varanda dos balcóns, corredores, solainas, escaleiras etc^[2]. Forman no seu conxunto, unidas co traveseiro superior ou pasamáns, a balaustrada.

Son un paso máis na evolución dunha simple varanda de esteos de madeira ou ferro, son pois elementos de ornamentación moi usados na arquitectura que tem como base unha tendencia estética, por exemplo romana, francesa, grega ou outra. Consecuentemente a súa forma pode ser en pilastra abaulada, en estilo ou estampa grega panhelénico, xónico con entalles romanos ou unha forma ecléctica contemporánea cun toque gótico etc. Tamén existe a tipoloxía formal composta por pilastra recta, sen entalles ou só abaulada lisa, ou sexa, sen referencia a un estilo estético específico.^[3][4]

En Galicia forman parte da evolución das varandas sinxelas de madeira dos patíns e corredores da casa tradicional, cara ás solainas de pedra traballada que aparecen en pazos e casas grandes. Tamén aparecen balaustradas traballadas nos balcóns de diferentes edificios en vilas e cidades, así coma en escaleiras públicas e elementos de igrexas e catedrais.

Ademais das balaustradas de pedra, o proceso moderno consiste en crear unha balaustrada de formigón, cun molde de plástico ríxido, dividido en dúas partes ou único, premoldado, onde se adiciona unha mestura de cemento, area e grixo de pequeno tamaño, ás veces enxertando no seu interior unha armazón de ferro a fin de dar estabilidade ao conxunto. Despois de vinte e catro horas desenmóldase con coidado.

Os balaústres non só teñen un uso práctico como parapetos, varandas ou peitorís, senón que son elementos ornamentais, reflectindo o estilodo conxunto arquitectónico onde se insere.