Mick Jagger
Michael Philip Jagger, nado o 26 de xullo de 1943[1] en Dartford, Kent, máis coñecido como Mick Jagger, é un músico de rock inglés coñecido, sobre todo, por ser vocalista (tamén cofundador e compositor) de The Rolling Stones. A súa carreira abarca máis de cinco décadas e foi descrito como "un dos cantantes máis populares e influentes na historia do rock & roll".[2] Pola súa distintiva voz e a súa posta en escena, xunto co estilo de guitarra de Keith Richards, foron a marca rexistrada da banda durante toda a súa carreira. Co tempo Jagger logrou notoriedade na prensa pola súa admitida relación coas drogas e as súas polémicas relacións persoais, sendo nomeado a miúdo como unha figura contracultural.
Creceu na súa cidade natal e estudou na London School of Economics, que abandonou para unirse a The Rolling Stones. Escribiu a maioría das cancións da banda con Keith Richards, colaboración que perdura ata a actualidade. Desde finais da década de 1960, Jagger actuou nalgunhas películas (empezando con Performance e Ned Kelly na década de 1970), recibindo críticas mixtas pola súa interpretación. Iniciou unha carreira en solitario en 1985, cando publicou o seu primeiro álbum, She's the Boss, e uniuse ao supergrupo SuperHeavy en 2009. As relacións cos membros dos Rolling Stones, en particular con Richards, deterioráronse durante a década de 1980, pero Jagger tivo máis éxito coa banda que cos seus proxectos individuais e secundarios.
En 1989 foi incluído no Salón da Fama do Rock and Roll e en 2004 no UK Hall of Fame (Salón da Fama do Reino Unido) con The Rolling Stones. Como membro dos Stones e como músico solista, alcanzou o número un nas listas de sinxelos do Reino Unido e dos Estados Unidos con 13 sinxelos, o Top 10 con 32 sinxelos e o Top 40 con 70 sinxelos. Recibiu tres Premios Grammy e outros trece nomeamentos,[3] un Globo de Ouro e un MTV Vídeo Music Award, entre outras distincións.[4] En 2003 foi nomeado Cabaleiro da Orde do Imperio Británico pola súa achega á música popular.[5]
Estivo casado unha vez e sostivo varias relacións sentimentais. Ten oito fillos con cinco mulleres diferentes. Ademais, ten cinco netos e converteuse en bisavó o 19 de maio de 2014, cando a súa neta Assisi deu a luz a unha nena. O valor neto do seu patrimonio foi estimado en 360 millóns de dólares.[6]
Traxectoria
[editar | editar a fonte]Primeiros anos
[editar | editar a fonte]Nado o 26 de xullo de 1943 en Dartford (condado de Kent, Inglaterra), Mick é fillo do profesor de Educación física Basil Joseph Jagger, de orixe eslavo —coñecido, ademais, por ser unha das persoas que axudou a popularizar o baloncesto na illa[7]— e da ama de casa australiana Eva Scutt.[8]
Aínda que foi criado para seguir a carreira do seu pai, Jagger sempre se interesou pola música. Referiuse a este feito no libro According to The Rolling Stones da seguinte maneira: "Sempre cantei de neno. Eu era un deses nenos aos que lles gustaba cantar. Algúns nenos cantan en coros, outros prefiren presumir diante do espello. Eu estaba no coro da igrexa e tamén me encantaba escoitar aos cantantes na radio, na televisión e nas películas".[9]
En setembro de 1950, Keith Richards e Jagger foron compañeiros de clase na Escola Primaria de Wentworth en Dartford. En 1954, Jagger pasou á Dartford Grammar School, que agora conta cunha instalación chamada Centro Mick Jagger, bautizada desta forma polo seu exalumno máis famoso. Jagger e Richards perderon contacto cando foron a diferentes escolas, pero despois dun encontro casual na plataforma dous da estación de Dartford en xullo de 1960, renovaron a súa amizade e descubriron o seu amor compartido polo rhythm and blues, que para Jagger comezara con Little Richard.[10][11]
Jagger deixou a escola en 1961. Con Richards mudouse a un piso en Edith Grove, Chelsea, Londres, xunto co guitarrista Brian Jones. Mentres Richards e Jones planeaban comezar o seu propio grupo de rhythm and blues, Blues Incorporated, Jagger continuou estudando negocios cunha bolsa do goberno como estudante de pregrao na London School of Economics[12] e nesa época consideraba seriamente converterse en xornalista ou político.[13][14]
Brian Jones, usando o nome de Elmo Jones, comezou a traballar no club Ealing, onde máis tarde presentaríase a banda Blues Incorporated. Jagger finalmente converteuse nun cantante destacado nas súas participacións co grupo, feito que terminou sentando as bases para a creación dos Rolling Stones.[15]
Carreira musical
[editar | editar a fonte]Década de 1960
[editar | editar a fonte]Nos seus primeiros días, os Rolling Stones tocaban gratis no intervalo dos concertos de Alexis Korner nun pequeno club fronte á estación de metro Ealing Broadway. Nese momento o grupo tiña moi pouco orzamento e pedía prestado o equipo de Korner para poder tocar. A primeira aparición do grupo, baixo o nome Rollin 'Stones (inspirado nunha das súas cancións favoritas de Muddy Waters) foi no Club Marquee de Londres, un sitio de jazz, o 12 de xullo de 1962. O biógrafo Victor Bockris afirma que os membros da banda esa noite foron Jagger, Keith Richards, Brian Jones, Ian Stewart no piano, Dick Taylor no baixo e Tony Chapman na batería. Con todo, Richards afirma no seu libro de memorias Life que o batería esa noite foi Mick Avory.[16]
Para o outono de 1963, Jagger deixara a London School of Economics para continuar coa súa prometedora carreira como cantante.[17][18] O grupo continuou tocando cancións de artistas estadounidenses de rhythm and blues como Chuck Berry e Bo Diddley, pero co constante alento do representante Andrew Loog Oldham, Jagger e Richards pronto comezaron a escribir as súas propias cancións. Esta colaboración na composición tomou algo de tempo para desenvolverse; unha das súas primeiras composicións, «As Tears Go By», foi escrita para a solista Marianne Faithfull, unha moza cantante que Loog Oldham estaba a promover nese momento.[19] Para os Rolling Stones, o dúo escribiu «The Last Time», o terceiro sinxelo número 1 do grupo no Reino Unido (os seus dous primeiros éxitos número 1 no Reino Unido foron remakes de cancións que foran gravadas previamente por outros artistas, «It's All Over Now» de Bobby Womack e «Little Rede Rooster» de Willie Dixon). Jagger e Richards tamén escribiron o seu primeiro éxito internacional, «(I Can't Get No) Satisfaction». O dúo tamén se encargou de establecer a desafiante imaxe dos Rolling Stones en contraste coa imaxe máis limpa dos Beatles.[20]
Jagger contoulle ao xornalista Stephen Schiff nunha entrevista para Vanity Fair de 1992: "Non trataba ser rebelde neses días, só estaba a ser eu mesmo, o mozo dos suburbios que canta nesta banda, pero alguén maior puido pensar que eu era a peor das influencias".[21]
O grupo lanzou varios álbums exitosos, entre eles Out of Our Heads, Aftermath e Between the Buttons, pero a vida persoal dos músicos era fortemente cuestionada pola prensa. En 1967 Jagger e Richards foron arrestados por cargos de narcotráfico e recibiron sentenzas infrecuentemente severas: Jagger foi sentenciado a tres meses de prisión por posesión de catro pastillas sen receita que comprara en Italia. O editor tradicionalmente conservador de The Times, William Rees-Mogg, escribiu un artigo crítico sobre as sentenzas; e en apelación, a sentenza de Richards foi revogada e a de Jagger foi modificada a unha noite nunha prisión en Londres.[22] Os Rolling Stones continuarían enfrontando batallas legais durante a próxima década.[23][24]
No lanzamento do álbum Beggars Banquet dos Stones, as colaboracións de Brian Jones foron moi esporádicas. Jagger afirmou que Jones "non estaba psicoloxicamente adaptado a esa forma de vida".[25] O seu consumo de drogas converteuse nun obstáculo e non puido obter unha visa para viaxar aos Estados Unidos. Richards contou que, nunha reunión en xuño con Jagger, Richards e Watts na casa de Jones, o guitarrista admitiu que non podía "volver á estrada" e abandonou a agrupación.[26] O 3 de xullo de 1969, menos dun mes despois, Jones afogou en circunstancias misteriosas na piscina da súa casa en Hartfield, Sussex Oriental.[27]
O 5 de xullo de 1969, dous días despois da morte de Jones, os Rolling Stones tocaron nun espectáculo previamente programado en Hyde Park, dedicándoo como un tributo ao falecido guitarrista. Fronte a uns 250.000 espectadores, os Stones realizaron o seu primeiro concerto co seu novo guitarrista, Mick Taylor.[28] Ao comezo do espectáculo, Jagger leu un extracto do poema Adonaïs de Percy Bysshe Shelley, unha elexía escrita sobre a morte do seu amigo John Keats. Despois foron lanzadas miles de bolboretas na memoria de Jones antes de comezar o show cunha canción de Johnny Winter, «I'm Yours and I'm Hers».[29]
Década de 1970
[editar | editar a fonte]En 1970, Jagger comprou Stargroves, unha propiedade en Hampshire.[30] Os Stones e algunhas outras bandas gravaban alí os seus discos utilizando o estudio móbil de The Rolling Stones.[31]
Tras o falecemento de Jones e o seu traslado en 1971 ao sur de Francia exiliados pola presión tributaria que sufrían en Gran Bretaña, Jagger, xunto co resto da banda, cambiou o seu aspecto e estilo a medida que avanzaban os anos de 1970.[32] Tamén aprendeu a tocar a guitarra e achegou partes de guitarra para algunhas cancións no disco Sticky Fingers (1971) e todos os álbums posteriores, excepto Dirty Work de 1986. Para o American Tour 1972 da banda, Jagger vestía prendas estilo glam rock e maquillaxe brillante no escenario.[33][34] Máis tarde na mesma década aventuráronse en xéneros como a música disco e o punk co álbum Some Girls (1978). Con todo, o seu interese no blues manifestouse no álbum de 1972 Exile on Main St.[35] O crítico musical Russell Hall describiu o canto emocional de Jagger en «Let It Loose», unha das cancións do álbum, como o mellor logro vocal de toda a súa carreira.[36]
Despois da separación da banda co seu segundo representante, Allen Klein, en 1971, Jagger tomou o control dos asuntos comerciais e manexounos desde entón en colaboración co seu amigo e colega, Rupert Loewenstein. Mick Taylor, o substituto de Jones, deixou a banda en decembro de 1974 e foi substituído polo guitarrista da banda Faces, Ronnie Wood en 1975, quen tamén fixo como mediador dentro do grupo, e entre Jagger e Richards en particular.[37]
En 1972, Mick Jagger, Charlie Watts, Bill Wyman, Nicky Hopkins e Ry Cooder lanzaron o álbum Jamming with Edward!, gravado dentro das sesións de Let It Bleed no Olympic Studio de Londres.[38] O álbum consistía de versións improvisadas, mentres que os membros (supostamente) esperaban que Keith Richards regresase ao estudo despois de irse debido a un problema con Cooder.[39]
Década de 1980
[editar | editar a fonte]En 1984 participou, como artista invitado, no sinxelo «State of Shock» de The Jacksons (banda de Michael Jackson e os seus irmáns, posterior a The Jackson 5)[40], e un ano máis tarde actuou, xunto a Tina Turner, no concerto Live Aid e participou no videoclip da canción «Dancing in the Street» de David Bowie, chegando a ser número 1 no Reino Unido.[41]
Mentres continuaba de xira e gravando álbums cos Stones, Jagger comezou a súa carreira en solitario. Segundo a revista Rolling Stone na súa edición do 14 de febreiro de 1985, fíxoo para "establecer unha identidade artística á parte dos Rolling Stones", no que a revista chamou o seu "intento máis audaz".[42] Jagger comezou a escribir e gravar material para o seu primeiro álbum como solista, She's the Boss.[43] Lanzado o 19 de febreiro de 1985[44], o álbum, producido por Nile Rodgers e Bill Laswell, contou coa colaboración dos músicos Herbie Hancock, Jeff Beck, Jan Hammer, Carlos Alomar e Pete Townshend. «Just Another Night» foi o sinxelo máis exitoso da súa carreira en solitario —chegou ao número 12 do Billboard Hot 100[45][46]— e do que acabou renegando: "Ten ese arrastre das técnicas de gravación que se usaban entón. Ese grande eco de fondo... Eran os primeiros tempos dos samples e as máquinas de ritmo, que agora se consideran tan malos", díxolle o cantante á revista Rolling Stone.[46]
o segundo álbum foi Primitive Cool (1987), producido por Jimmy Rip. Aínda que non puido igualar o éxito comercial do seu debut, foi ben recibido pola crítica especializada. En 1988 produciu as cancións «Glamour Boys» e «Which Way to America» do álbum Vivid da banda de funk metal Living Colour. Entre o 15 e o 28 de marzo fixo unha xira de concertos en solitario no Xapón (Toquio, Nagoia e Osaca).[47]
Década de 1990
[editar | editar a fonte]Tras o éxito do álbum Steel Wheels de The Rolling Stones en 1989 e o final da publicitada disputa de Jagger e Richards, Mick tentou restablecer a súa carreira como solista. Contratou ao reputado produtor Rick Rubin en xaneiro de 1992 para traballar no que se convertería no seu terceiro álbum en solitario, Wandering Spirit. As sesións para o álbum comezaron o mesmo mes nos Ánxeles e duraron máis de sete meses, finalizando en setembro de 1992.[48] Durante este período, Keith Richards tamén se atopaba gravando o seu segundo álbum de estudio en solitario, Main Offender[49]. En Wandering Spirit, Jagger contou cuns poucos invitados soados, tendo a Lenny Kravitz como vocalista na súa versión de «Use Me» de Bill Withers e o baixista Flea de Red Hot Chili Peppers noutras tres cancións. Para distribuír o álbum, Jagger asinou co selo discográfico Atlantic (que asinara cos Stones na década de 1970). Wandering Spirit foi o seu único lanzamento en solitario con este selo discográfico, coa excepción de The Very Best of Mick Jagger, un álbum recompilatorio publicado en 2007.[50] Lanzado ao mercado en febreiro de 1993, Wandering Spirit tivo éxito comercial, chegando á posición 12 no Reino Unido e á 11 nos Estados Unidos.[51]
Década de 2000
[editar | editar a fonte]En 2001 o músico publicou Goddess in the Doorway, cuarto álbum de estudio como solista, do que se desprendeu unha canción gravada a dúo con Bono, de U2. Jagger viaxou a Alemaña para gravar as voces do tema, titulado «Joy».[52] Bono viña de dar un concerto en Colonia a noite anterior e practicamente non podía cantar.[53] A canción trata sobre a procura espiritual —e o encontro— dun estado interior de graza.[54] Goddess in the Doorway xerou o sinxelo «Visions of Paradise», que alcanzou a posición 43 nas listas.[55] Despois dos ataques do 11 de setembro, Jagger uniuse a Keith Richards no Concerto para a cidade de Nova York, un evento benéfico en resposta ao incidente, para cantar «Salt of the Earth» e «Miss You».[56]
Segundo a revista Fortune, de 1989 a 2001 os Stones xeraron máis de 1.500 millóns de dólares en ingresos brutos totais, cifras superiores as de U2, Bruce Springsteen ou Michael Jackson.[57] Jagger celebrou o aniversario número corenta dos Rolling Stones ao facer unha xira dun ano coa banda titulada Licks Tour, en soporte do seu exitoso álbum retrospectivo Forty Licks. En 2007 a banda recadou 437 millóns de dólares no seu A Bigger Bang Tour, que os levou á edición de 2007 dos Guinness World Records por ser a xira musical máis lucrativa do ano.[58] Cando se lle preguntou ese ano se a banda se retiraría despois da xira, Jagger afirmou: "estou seguro de que os Rolling Stones romperán máis récords e farán máis xiras. Non temos plans de deter iso".[59]
Dous anos máis tarde, en outubro de 2009, Jagger uniuse a U2 no escenario para cantar «Gimme Shelter» (con Fergie e Will.i. am) e « Stuck in a Moment You Can not Get Out Of» con U2 no aniversario número 25 do Salón da Fama do Rock and Roll.[60]
Década de 2010
[editar | editar a fonte]O 20 de maio de 2011 Jagger anunciou a formación dun novo supergrupo chamado SuperHeavy, formado por Dave Stewart, Joss Stone, Damian Marley e A. R. Rahman.[61] O grupo comezou cunha chamada telefónica que Jagger recibiu de Stewart, quen tiña a idea de crear unha banda que fusionase diversos xéneros musicais. Despois de múltiples chamadas telefónicas e deliberacións, foron decididos os membros restantes do grupo.[61] SuperHeavy publicou un álbum homónimo e dous sinxelos en 2011. Ese mesmo ano, Jagger apareceu no sinxelo de Will.i.am «T.H.E. (The Hardest Ever)». Foi lanzado oficialmente en iTunes o 4 de febreiro de 2012.[62]
O 21 de febreiro de 2012, Jagger, B.B. King, Buddy Guy e Jeff Beck, xunto cun conxunto de blues, presentáronse nunha serie de concertos na Casa Branca ante o presidente Barack Obama. Cando Jagger brindoulle un micrófono, Obama cantou dúas veces a frase "Come on, baby don't you want to go" da canción de blues «Sweet Home Chicago», himno da cidade natal de Obama.[63] Jagger foi o anfitrión do final de tempada do programa Saturday Night Live o 19 e 20 de maio de 2012, facendo varios sketch cómicos e tocando algúns éxitos dos Rolling Stones con Arcade Fire, Foo Fighters e Jeff Beck.[64]
O músico presentouse no evento 12-12-12: The Concert for Sandy Relief cos Rolling Stones o 12 de decembro de 2012. Os Stones finalmente tocaron no festival de Glastonbury en 2013, encabezando o concerto do sábado 29 de xuño, seguido de dous concertos no Hyde Park de Londres, os primeiros no parque desde a súa famosa actuación en 1969 cando renderon tributo ao falecido Brian Jones.[65]
En 2013 asociouse co seu irmán Chris Jagger para realizar dous dúos incluídos no seu álbum Concertina Jack.[66] En xullo de 2017, Jagger lanzou o sinxelo dobre A «Gotta Get a Grip»/«England Lost», como resposta á "ansiedade e o descoñecemento da cambiante situación política" no Reino Unido, en palabras do propio músico.[67]
En marzo de 2019, un tramo do No Filter Tour de The Rolling Stones tivo que ser posposto por problemas de saúde do cantante. Pouco tempo despois sóubose que Jagger tivo que facer un delicado procedemento de substitución percutáneo da válvula aórtica.[68][69] O 4 de abril anunciouse que Jagger completaría o seu procedemento na cidade de Nova York e que dedicaría algúns meses para descansar e recuperarse da cirurxía.[70][71] Tras unha demora de seis semanas, a xira foi retomada con dúas presentacións en Chicago.[72]
Relación con Keith Richards
[editar | editar a fonte]A relación de Mick Jagger co seu compañeiro de banda Keith Richards é frecuentemente descrita polos medios como de "amor e odio".[73][74] O propio Richards dixo nunha entrevista en 1998: "Penso nas nosas diferenzas como unha disputa familiar. Se lle grito é porque ninguén máis ten as agallas para facelo ou, pola contra, págaselles para non facelo. Ao mesmo tempo, espero que Mick se dea conta que son un amigo que só trata de poñelo na liña e facer o que debe facerse".[75]
O álbum dos Rolling Stones Dirty Work (Nº 4 no Reino Unido o igual que nos Estados Unidos) publicouse en marzo de 1986 e obtivo recensións mixtas, a pesar de contar co éxito «Harlem Shuffle». Jagger negouse a facer unha xira para promover o álbum debido á mala relación que tiña co guitarrista nese momento e no seu lugar emprendeu a súa propia xira en solitario, que incluíu cancións dos Rolling Stones.[76][77] Richards referiuse a este período nas súas relacións con Jagger como "a terceira guerra mundial".[78] Como resultado da animosidade dentro da banda nese momento, a agrupación estivo a piques de separarse definitivamente. Os discos solistas de Jagger, She's the Boss (nº 6 no Reino Unido e nº 13 nos Estados Unidos) (1985) e Primitive Cool (nº 26 no Reino Unido e nº 41 nos Estados Unidos) (1987), tiveron un éxito moderado e en 1988, cos Rolling Stones en certo estado de inactividade, Richards lanzou o seu primeiro álbum en solitario, Talk Is Cheap (nº 37 no Reino Unido e nº 24 nos Estados Unidos), produción que foi moi ben recibida por fanáticos e críticos, obtendo a certificación de disco de ouro nos Estados Unidos.[79]
A autobiografía de Richards, Life, foi lanzada o 26 de outubro de 2010. Richards describiu a Jagger como "insoportable" no libro, sinalando que a súa relación foi tensa "durante décadas".[80] Para o 2015 a opinión de Richards suavizouse, afirmando o seguinte: "Aínda o quero moitísimo... os teus amigos non teñen que ser perfectos".[81]
Carreira cinematográfica
[editar | editar a fonte]Jagger tamén tivo unha carreira intermitente como actor. A súa primeira aparición como protagonista ocorreu na película de Donald Cammell e Nicolas Roeg Perfomance (1968). Un ano despois integrou a repartición da curtametraxe do polémico director estadounidense Kenneth Anger Invocation of My Demon Brother. En 1970 protagonizou Ned Kelly, produción baseada na vida do bushranger (bandoleiro) australiano Ned Kelly. O músico audicionou para o papel do doutor Frank N. Furter na adaptación cinematográfica de 1975 de The Rocky Horror Show, un papel que finalmente foi interpretado por Tim Curry.[82] O mesmo ano foi convidado polo director Alejandro Jodorowsky para interpretar o papel de Feyd-Rautha na adaptación proposta por Jodorowsky da novela de ciencia ficción Dune de Frank Herbert, pero o proxecto nunca puido materializarse.[83] Jagger interpretouse a si mesmo no falso documental All You Need Is Cash de 1978 e foi elixido para interpretar a Wilbur, un personaxe principal en Fitzcarraldo de Werner Herzog a fins da década de 1970. Con todo, a enfermidade do actor principal Jason Robards (máis tarde substituído por Klaus Kinski) e un atraso na difícil produción da película, deu como resultado que o músico tivese que abandonar a filmación por un compromiso de xira cos Rolling Stones.[84]
En 1995 fundou a compañía Jagged Films con Victoria Pearman. A primeira produción de Jagged Films foi o drama bélico Enigma en 2001. Ese mesmo ano produciu un documental titulado Being Mick. En 2008 a compañía comezou a traballar en The Women, unha adaptación da película de George Cukor do mesmo nome. Foi dirixida por Diane English.[85][86]
Os Rolling Stones foron o tema de numerosos documentais, incluíndo Gimme Shelter, filmado durante a xira estadounidense da banda en 1969 e Sympathy for the Devil de 1968, dirixido polo francés Jean-Luc Godard. Martin Scorsese traballou con Jagger en Shine a Light, un documental que presenta os Rolling Stones na multitudinaria xira A Bigger Bang Tour durante dúas noites de presentacións no Teatro Beacon de Nova York. Proxectouse en Berlín en febreiro de 2008. Todd McCarthy, da revista Variety, afirmou que a película usa unha gran cobertura da cámara e un son de alta calidade con eficacia "para crear unha viaxe musical vigorizante".[87] Jagger foi coprodutor e actor convidado no primeiro episodio da serie de televisión de comedia estadounidense The Knights of Prosperity. Tamén coproducio a película biográfica de James Brown de 2014 Get On Up. Xunto con Martin Scorsese, Rich Cohen e Terence Winter creou e foi produtor executivo da serie dramática Vinyl (2016), protagonizada por Bobby Cannavale e transmitida durante unha tempada en HBO antes da súa cancelación[88]. Keith Richards e o actor Johnny Depp tentaron convencer a Jagger de aparecer xunto a eles en Pirates of the Caribbean: On Stranger Tides (2011), pero o músico rexeitou a proposta.[89]
En setembro de 2018, Variety anunciou que Jagger interpretaría a un poderoso coleccionista de arte inglesa e mecenas na película de suspenso de Giuseppe Capotondi The Burnt Orange Heresy, a estrearse en 2020.[90]
Vida persoal
[editar | editar a fonte]Relacións
[editar | editar a fonte]Jagger estivo casado dúas veces. A súa primeira esposa foi unha moza nicaraguana, cuxo nome de solteira era Bianca Pérez-Mora Macías, coa que casou o 12 de maio de 1971 en Saint-Tropez, Francia. O 21 de outubro dese mesmo ano naceu a súa segunda filla Jade Sheena Jezebel Jagger —a primeira é Karis Hunt Jagger, filla da actriz Marsha Hunt— e nove anos máis tarde a parella divorciouse. Bianca chegou a dicir sobre esta relación que "finalizou o mesmo día da súa voda".[91] O matrimonio estivo rodeado sempre de rumores sobre adulterio por parte del: un ano antes de divorciarse iniciou unha relación coa que sería a súa segunda muller, Jerry Hall.[92]
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ "Jagger, Sir Michael Philip, (Sir Mick), (born 26 July 1943), singer, songwriter and film producer | WHO'S WHO & WHO WAS WHO". www.ukwhoswho.com (en inglés). Consultado o 23 de marzo do 2020.
- ↑ "Mick Jagger | Biography, Albums, Streaming Links". AllMusic (en inglés). Consultado o 23 de marzo do 2020.
- ↑ Mick Jagger Grammy. Consultado o 5 de marzo de 2019.
- ↑ Mick Jagger awards IMDb. Consultado o 5 de marzo de 2019.
- ↑ "Mick Jagger fue nombrado caballero". www.lanacion.com.ar (en castelán). 12 de decembro de 2003. Consultado o 13 de xaneiro de 2020.
- ↑ Wallin, Emmy (2 de decembro de 2018). "The 20 Richest Rockstars in the World 2019". Wealthy Gorilla (en inglés). Consultado o 13 de xaneiro de 2020.
- ↑ "Muere el padre de Mick Jagger a los 93 años". adnmundo.com. Arquivado dende o orixinal o 02 de marzo de 2016. Consultado o 19 de febreiro de 2016.
- ↑ Barratt, Nick (24 de novembro de 2006). The Telegraph, ed. "Family detective: Mick Jagger". Londres, UK. Arquivado dende o orixinal o 19 de xaneiro de 2012. Consultado o 5 de maio de 2011.
- ↑ Jagger et al. 2003, p. 13.
- ↑ White, Charles (2003). Omnibus Press, ed. The Life and Times of Little Richard: The Authorised Biography. Londres. pp. 119–120. ISBN 0711997616.
- ↑ "Mick Jagger | The Rolling Stones". www.rollingstones.com (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 03 de setembro de 2017. Consultado o 3 de setembro de 2017.
- ↑ Business Insider, ed. (22 de maio de 2016). "The 17 most successful alumni from the London School of Economics". Arquivado dende o orixinal o 20 de agosto de 2017. Consultado o 8 de setembro de 2017.
- ↑ George, Tremlet (1974). Futura Publications Ltd, ed. The Rolling Stones Story. Londres. pp. 109–110. ISBN 0727401238.
- ↑ Andersen 2012, p. 49.
- ↑ "The Rolling Stones: Biography | Rolling Stone Music". web.archive.org. 30 de abril de 2011. Archived from the original on 30 de abril de 2011. Consultado o 13 de xaneiro de 2020.
- ↑ Richards 2010, p. 97.
- ↑ The Daily Beast, ed. (1 de outubro de 2012). "Speed Read: 11 Juiciest Bits from Philip Norman’s Biography of Mick Jagger" (en inglés). Consultado o 6 de marzo de 2018.
- ↑ Rolling Stone (ed.). "Mick Jagger Remembers". Arquivado dende o orixinal o 16 de agosto de 2017. Consultado o 30 de abril de 2018.
- ↑ Jagger et al. 2003, p. 84.
- ↑ Unterberger, Richie. AllMusic, ed. "(I Can't Get No) Satisfaction". Arquivado dende o orixinal o 08 de setembro de 2017. Consultado o 8 de setembro de 2017.
- ↑ Wild, Chris. "Adorable, 21-year-old Mick Jagger gets his hair done". Mashable. Arquivado dende o orixinal o 03 de setembro de 2017. Consultado o 3 de setembro de 2017.
- ↑ Andersen 2012, pp. 148–149.
- ↑ Booth, Stanley (2000). A Capella Books, ed. The True Adventures of the Rolling Stones (2nd edition). pp. 271–278]. ISBN 1-55652-400-5.
- ↑ Rolling Stone (ed.). "The Rolling Stones Biography". Arquivado dende o orixinal o 30 de abril de 2011. Consultado o 31 de marzo do 2020.
- ↑ Jagger et al. 2003, p. 128.
- ↑ Stephen, Davis (11 de decembro de 2001). Crown/Archetype, ed. Old Gods Almost Dead: The 40-Year Odyssey of the Rolling Stones (en inglés). ISBN 9780767909563. Arquivado dende o orixinal o 18 de setembro de 2017. Consultado o 31 de marzo de 2020.
- ↑ Wyman 2002, p. 329.
- ↑ Rolling Stone (ed.). "The Rolling Stones Biography". Arquivado dende o orixinal o 30 de abril de 2011. Consultado o 6 de xuño de 2006.
- ↑ Network Studios, ed. (1969). The Stones in the Park (DVD released 2006). The Rolling Stones.
- ↑ "Stargrove | Hampshire Garden Trust Research" (en inglés). Consultado o 13 de xaneiro de 2020.
- ↑ http://www.ait-themes.com, AitThemes.com,. "Stargrove | Hampshire Garden Trust Research". research.hgt.org.uk (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 09 de novembro de 2016. Consultado o 26 de agosto de 2017.
- ↑ Vogue (ed.). "Why Mick Jagger Never Goes Out of Style" (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 03 de setembro de 2017. Consultado o 3 de setembro de 2017.
- ↑ "The world's greatest band, captured in its prime". Consultado o 13 de xaneiro de 2020.
- ↑ "The Best Rolling Stones Songs That Don’t Really Sound Like the Rolling Stones". Pitchfork (en inglés). Consultado o 13 de xaneiro de 2020.
- ↑ Hamilton, Jack. The Atlantic, ed. "How 'Exile on Main St.' Killed the Rolling Stones" (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 07 de xullo de 2017. Consultado o 3 de setembro de 2017.
- ↑ Hall, Russell (20 de febreiro de 2008). Gibson Lifestyle, ed. "Deepest Cut: The Rolling Stones Let It Loose from 1972's Exile on Main St.".
- ↑ "10 Questions for Ron Wood". Time. Arquivado dende o orixinal o 10 de xullo de 2015.
- ↑ "Jamming with Edward! – The Rolling Stones | Songs, Reviews, Credits | AllMusic". AllMusic. Arquivado dende o orixinal o 03 de setembro de 2017. Consultado o 5 de abril do 2020.
- ↑ "45 Years Ago: Rolling Stones Members Release 'Jamming With Edward!'". Ultimate Classic Rock (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 03 de setembro de 2017. Consultado o 5 de abril do 2020.
- ↑ Eddy, Caryn Ganz,Christopher R. Weingarten,Rob Harvilla,James Montgomery,Charles Aaron,Nick Murray,Al Shipley,Kory Grow,Keith Harris,Reed Fischer,Maura Johnston,Michaelangelo Matos,Chuck (17 de setembro de 2014). "100 Best Singles of 1984: Pop's Greatest Year". Rolling Stone (en inglés). Consultado o 13 de xaneiro de 2020.
- ↑ Kurlansky, Mark (11 de xullo de 2013). Ready For a Brand New Beat: How "Dancing in the Street" Became the Anthem for a Changing America (en inglés). Penguin. ISBN 978-1-101-61626-0. Consultado o 13 de xaneiro de 2020.
- ↑ Connelly, Christopher (14 de febreiro de 1985). "Stepping Out: Mick Jagger Goes Solo". Rolling Stone (en inglés). Consultado o 13 de xaneiro de 2020.
- ↑ Rolling Stone (ed.). "Stepping Out: Mick Jagger Goes Solo". Arquivado dende o orixinal o 03 de setembro de 2017. Consultado o 27 de abril do 2020.
- ↑ "She's The Boss - Rolling Stone". web.archive.org. 18 de outubro de 2017. Archived from the original on 18 de outubro de 2017. Consultado o 13 de xaneiro de 2020.
- ↑ "Mick Jagger: Chart History" (en inglés). Billboard. Arquivado dende o orixinal o 31 de marzo de 2016. Consultado o 19 de febreiro de 2016.
- ↑ 46,0 46,1 "Mick Jagger: Stone Alone" (en inglés). Rolling Stone. Arquivado dende o orixinal o 11 de marzo de 2016. Consultado o 19 de febreiro de 2016.
- ↑ Rolling Stone (ed.). "Mick Jagger Tour Rolls in Japan". Arquivado dende o orixinal o 15 de xullo de 2015.
- ↑ Hochman, Steve (4 de outubro de 1992). Los Angeles Times, ed. "Odd Couple Mick and Rick Finish Album" (en inglés). ISSN 0458-3035. Arquivado dende o orixinal o 25 de outubro de 2015. Consultado o 10 de abril do 2020.
- ↑ Neely, Kim (26 de novembro de 1992). "Keith Richards: Rock's Main Offender". Rolling Stone (en inglés). Consultado o 1o de abril do 2020.
- ↑ Inc, Nielsen Business Media (24 de novembro de 2001). Nielsen Business Media, Inc., ed. Billboard (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 06 de setembro de 2017. Consultado o 10 de abril de 2020.
- ↑ AllMusic (ed.). "Wandering Spirit". Arquivado dende o orixinal o 08 de setembro de 2017. Consultado o 10 de abril do 2020.
- ↑ "Noticias MTV". Arquivado dende o orixinal o 15 de xullo de 2014. Consultado o 12 de abril do 2020.
- ↑ "Bono grabando con Mick Jagger la canción Joy (inclue vídeo da gravación)." (en castelán). Consultado o 12 de abril do 2020.
- ↑ Like a song: Joy (by Mick Jagger, with Bono) (en inglés).[Ligazón morta]
- ↑ "MICK JAGGER | full Official Chart History | Official Charts Company". www.officialcharts.com (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 04 de setembro de 2017. Consultado o 12 de abril do 2020.
- ↑ AllMusic (ed.). "Concert for New York City – Various Artists". Arquivado dende o orixinal o 20 de agosto de 2016.
- ↑ Fortune (ed.). "Inside the Rolling Stones Inc. (Fortune, 2002)" (en inglés). Consultado o 23 de maio de 2018.
- ↑ "Another Stones record — this one in Guinness". Today.msnbc.msn.com. 26 de setembro de 2007. Arquivado dende o orixinal o 24 de maio de 2015. Consultado o 28 de xuño de 2014.
- ↑ "Entertainment | Jagger vows to keep music rolling". BBC News. 2 de outubro de 2007. Arquivado dende o orixinal o 10 de agosto de 2014. Consultado o 28 de xuño de 2014.
- ↑ "Mick Jagger cantó con U2". www.lanacion.com.ar (en castelán). 2 de noviembre de 2009. Arquivado dende o orixinal o 08 de xuño de 2020. Consultado o 18 de abril do 2020.
- ↑ 61,0 61,1 Greene, Andy (20 de maio de 2011). Rolling Stone, ed. "Mick Jagger Forms Supergroup with Dave Stewart, Joss Stone and Damian Marley". Arquivado dende o orixinal o 23 de maio de 2011. Consultado o 22 de maio de 2011.
- ↑ Rap-Up.com, ed. (18 de novembro de 2011). "New Music: will.i.am f/ Jennifer Lopez & Mick Jagger – ‘T.H.E (The Hardest Ever)’". Arquivado dende o orixinal o 18 de xaneiro de 2012. Consultado o 2 de xaneiro de 2012.
- ↑ Rolling Stone (ed.). "Mick Jagger, B.B. King Celebrate the Blues with President Obama". Arquivado dende o orixinal o 07 de maio de 2016. Consultado o 26 de abril do 2020.
- ↑ Cbsnews.com, ed. (21 de maio de 2012). ""Mick Jagger helps "Saturday Night Live" close out its season"". Arquivado dende o orixinal o 01 de xuño de 2013. Consultado o 26 de abril do 2020.
- ↑ BBC, ed. (3 de abril de 2013). Rolling Stones to return to Hyde Park. Arquivado dende o orixinal o 07 de agosto de 2013. Consultado o 26 de abril de 2020.
- ↑ Music.msn.com, ed. (7 de decembro de 2013). "Mick Jagger duets with singer brother on new album – MSN Music News". Arquivado dende o orixinal o 02 de xullo de 2014. Consultado o 26 de abril do 2020.
- ↑ "Mick Jagger has written not one, but two hideous songs about Brexit". www.newstatesman.com (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 07 de marzo de 2018. Consultado o 26 de abril do 2020.
- ↑ The Guardian, ed. (30 de marzo de 2019). "The Rolling Stones postpone tour due to Mick Jagger's health". Press Association. Consultado o 26 de abril do 2020.
- ↑ Nedelman, Michael. CNN, ed. "Mick Jagger's having his heart valve replaced. The technology is better than ever". Consultado o 26 de abril do 2020.
- ↑ Brooks, Dave (4 de abril de 2019). Metro, ed. "Mick Jagger Undergoes Successful Heart Valve Procedure". Reino Unido. Consultado o 26 de abril do 2020.
- ↑ Dosani, Rishma (5 de abril de 2019). Metro, ed. "Mick Jagger 'recovering in hospital after successful heart surgery' as Rolling Stones postpone tour". Reino Unido. Consultado o 26 de abril do 2020.
- ↑ Greene, Andy; Greene, Andy (16 de maio de 2019). "Rolling Stones Announce Rescheduled Dates For 2019 ‘No Filter’ Tour". Rolling Stone. Consultado o 26 de abril do 2020.
- ↑ "IrelandOn-Line". Arquivado dende o orixinal o 12 de novembro de 2013. Consultado o 1de xuño do 2020.
- ↑ BBC News, ed. (4 de dicembro de 2003). "Entertainment | Stones row over Jagger knighthood". Arquivado dende o orixinal o 14 de xullo de 2014. Consultado o 1 de xuño do 2020.
- ↑ Holden, Stephen. New York Times, ed. "The Pop Life". Arquivado dende o orixinal o 15 de xaneiro de 2009. Consultado o 1 de xuño do 2020.
- ↑ "The 25 Boldest Career Moves in Rock History: 20) Mick Jagger Tours Solo With Joe Satriani". Rolling Stone. 18 de marzo de 2011. Arquivado dende o orixinal o 13 de marzo de 2013. Consultado o 4 de decembro de 2011.
- ↑ Sandford 1999, p. 268.
- ↑ Jagger et al. 2003, p. 247.
- ↑ "RIAA Gold & Platinum database". Recording Industry Association of America. Arquivado dende o orixinal o 26 de xuño de 2007. Consultado o 4 de decembro de 2011.
- ↑ Bloxham, Andy (15 de outubro de 2010). "Keith Richards: 'Mick Jagger has been unbearable since 1980s'". The Telegraph. Telegraph Media Group. Arquivado dende o orixinal o 01 de setembro de 2015. Consultado o 18 de agosto de 2015.
- ↑ "Keith Richards blasts heavy metal, rap in interview". Arquivado dende o orixinal o 25 de decembro de 2015. Consultado o 04 de xuño de 2020.
- ↑ Dietz, Dan (3 de setembro de 2015). Rowman & Littlefield, ed. The Complete Book of 1970s Broadway Musicals (en inglés). ISBN 9781442251663. Arquivado dende o orixinal o 06 de setembro de 2017. Consultado o 08 de xuño de 2020.
- ↑ "Jodorowsky's Dune: The greatest acid sci-fi cult film never made". The Sydney Morning Herald. Arquivado dende o orixinal o 30 de setembro de 2014. Consultado o 9 de xuño do 2020.
- ↑ Cox, Alex (21 de xaneiro de 2016). Alex Cox's Introduction to Film: A Director's Perspective (en inglés). Oldcastle Books. ISBN 9781843447474. Arquivado dende o orixinal o 06 de setembro de 2017. Consultado o 08 de xuño de 2020.
- ↑ Ascher, Rebecca (5 de novembro de 2004). "Long-planned remake of 'The Women' in development". Entertainment Weekly. Arquivado dende o orixinal o 06 de xuño de 2011. Consultado o 5 de maio de 2011.
- ↑ Hollywood.com (ed.). "The Women at". Arquivado dende o orixinal o 12 de xullo de 2011. Consultado o 5 de maio de 2011.
- ↑ McCarthy, Todd (7 de febreiro de 2008). "Review: ‘Shine a Light’". Variety (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 02 de setembro de 2017. Consultado o 1 de setembro de 2017.
- ↑ Andreeva, Nellie (22 de xuño de 2016). "‘Vinyl’ Canceled: HBO Scraps Plans For Revamped Season 2". Deadline (en inglés). Consultado o 13 de xaneiroo de 2020.
- ↑ My Fox Houston, ed. (26 de abril de 2010). "Johnny Depp, Keith Richards to Begin Fourth `Pirates' – Mick Jagger rumored for fourth `Pirates'". Arquivado dende o orixinal o 23 de agosto de 2011. Consultado o 5 de maio de 2011.
- ↑ McNary, Dave (6 de setembro de 2018). "Mick Jagger Joins Heist Thriller ‘Burnt Orange Heresy’". Variety (en inglés). Consultado o 13 de xaneiro de 2020.
- ↑ Garbiñe Continente. "La boda de Mick y Bianca Jagger: una celebración invadida por los fans y un traje de novia que pasaría a la historia". Vogue. Consultado o 20 de agosto do 2020.
- ↑ ""Limited Engagement. Rolling Stone Mick Jagger took his first futile stab at marital satisfaction 30 years ago"". Arquivado dende o orixinal o 12 de xaneiro de 2012. Consultado o 20 de agosto de 2020.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Mick Jagger |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Andersen, Christopher (2012). Simon and Schuster, Gallery Books, ed. Mick: The Wild Life and Mad Genius of Jagger (en inglés). Nova York. ISBN 978-1-451-66146-0.
- Greenfield, Robert (1981). St. Martin's Press/Rolling Stone Press, ed. The Rolling Stone Interviews: Keith Richards. Nova York. ISBN 978-0-312-68954-4.
- Jagger, Mick; Richards, Keith; Watts, Charlie; Wood, Ronnie (2003). Chronicle Books, ed. According to the Rolling Stones. San Francisco, California. ISBN 978-0-8118-4060-6.
- Patell, Cyrus R.K. (2011). A&C Black, ed. Rolling Stones' Some Girls. p. 24.
- Richards, Keith (2010). Little, Brown and Company, ed. Life (1st ed.). Nova York. ISBN 978-0-316-03438-8.
- Sandford, Christopher (1999). Cooper Square Press, ed. Mick Jagger: Primitive Cool. Nova York. ISBN 978-0-8154-1002-7.
- Wyman, Bill (2002). DK Publishing, ed. Rolling with the Stones. ISBN 978-0-7894-8967-8.