David Gemmell

David Gemmell waard yn 1948 berne yn 'e Britske haadstêd Londen, dêr't er grutbrocht waard troch syn allinnichsteande mem. Hoewol't er it nea mei safolle wurden befêstige, wekke er sels de yndruk dat er in oerwûn bern wie. Mar oft dat no wol of net sa wie, feit wie dat oare bern en ek folwoeksenen him as sadanich beskôgen yn in tiid dat soks noch skandlik wie. Gemmell hie te lijen ûnder narderij en skellerij fan syn gelikensen en fan it geflúster efter syn rêch om troch folwoeksenen. Foar in diel om't er gjin heit hie, mar ek om't er as jonge frijwat boekich wie, waard er geregeldwei it slachtoffer fan fysyk geweld fan oare bern, wêrby't er ferskate kearen serieuze ferwûnings oprûn. Dêrtroch waard er twongen om fan him ôf te slaan, wat er learde troch te boksen mei syn úteinlike styfheit, dy't fûn dat er foar himsels opkomme moast ynstee fan him "efter muorren te ferskûljen of út te naaien." Dy filosofy wie fan tige grutte ynfloed op Gemmell syn lettere wurk.

Gemmell waard op syn sechstjinde fan skoalle stjoerd om't er in goksyndikaat ûnder syn mei-learlingen organisearre hie. Yn 'e folgjende jierren waard er ferskate kearen arrestearre. Letter bewearde er dat er yn in rapport fan in psycholooch dêr't er doedestiden hinne stjoerd wie, omskreaun wie as in psychopaat. Gemmell hie baantsjes as fabryksarbeider, byrider op in frachtwein en útsmiter yn in nachtklub. Uteinlik bewurkmastere syn mem dat er op sollisitaasjepetear koe by in pleatslike krante. Hoewol't hy fan 'e hûndert sollisitanten nei alle gedachten it minst kwalifisearre wie foar in baan as sjoernalist, waard er dochs oannommen nei't er him troch it petear hinne bluft hie, wat oansjoen waard foar selsfertrouwen.

Troch de jierren hinne wurke Gemmell foar ferskate pleatslike kranten yn East-Susseks, en brocht er it úteinlik sels ta haadredakteur by fiif fan sokke lytse deiblêden. Dêrnjonken wurke er op freelance-basis ek foar lanlike kranten as de Daily Mail, de Daily Mirror en de Daily Express. Hoewol't er út in sosjalistysk nêst kaam, en yn 1960 kampanje fierd hie foar de Labour-premier Harold Wilson, joech er yn 'e tachtiger jierren lykwols mei tsjinnichheid blyk fan ynstimming mei it bûtenlânsk belied fan Margaret Thatcher, yn 't bysûnder op it mêd fan 'e Falklânoarloch, en mei de Kâlde-Oarlochspolityk fan 'e Amerikaanske presidint Ronald Reagan.

Yn 'e earste helte fan 'e santiger jierren besocht Gemmell foar it earst en skriuw in roman. Foar it resultaat, The Man from Miami, koed er lykwols gjin útjouwer fine, en letter joech er ta dat it boek "sa beroerd wie dat molke der ferkeard fan waard op fyftich passen ôfstân." Yn 1976, nei't der by him kanker fêststeld wie wêrfan't him ferteld wie dat it terminaal wie, skreau Gemmell yn twa wiken tiid de fantasyroman The Siege of Dros Delnoch, ienfâldichwei om 'e sinnen te fersetten en om foar syn dea dochs noch syn ambysje te reälisearjen en skriuw in boek. De roman fertelt it ferhaal fan in lytse kliber wisberette ferdigeners dy't in fêsting út 'e hannen sjen moatte te hâlden fan in ûnbidige oermacht fan oanfallers. Dat wie in metafoar foar Gemmell syn kanker: de fêsting wie hysels, en de oanfallers de sykte. Doe't er neitiid te hearren krige dat der in misdiagnoaze steld wie, en dat er yn gjin gefaar wie om dea te gean, lei er it boek oan 'e kant, oant in freon fan sines it yn 1980 lies en him oanfitere om it wat by te skaven.

Dat die Gemmell, en úteinlik fûn er yn 1982 in útjouwer, wêrnei't The Siege of Dros Delnoch yn 1984 útjûn waard ûnder de titel Legend. It boek waard in oansjenlik kommersjeel súkses, en hoewol't er tajoech dat alle flaters deryn sieten dy't men yn in earste boek ferwachtsje mocht, sei Gemmell letter sels dat Legend him lykwols dochs fan hiel syn oeuvre it leafste wie. Yn 1985 kaam syn twadde roman út, The King Beyond the Gate, dat yn deselde wrâld spilet as Legend. Gemmell gie njonken syn skriuwkarriêre noch ferskate jierren troch mei syn sjoernalistike wurk, oant er yn 1986 ûntslein waard om't er de nammen fan syn kollega's brûkt hie foar de personaazjes yn syn trêde boek, Waylander. Letter seid er yn in fraachpetear dat syn sjef dat beskôge hie as "in giftige oanfal op syn yntegriteit".

Fan dy tiid ôf lei Gemmell him foltiids ta op syn skriuwwurk, wêrby't er in oeuvre opboude dat úteinlik út mear as tritich romans bestie. Foar it meastepart wiene dat fantasywurken fan it subsjenre fan 'e heroyske fantasy, wêrby't fral de Drenai-kroniken, de rige dêr't syn earste trije boeken ta hearden, in wichtich plak ynnaam. Dy searje liket benammentlik basearre te wêzen op 'e Klassike Aldheid en bestiet út alve op harsels steande dielen. Dêrnjonken skreau Gemmell de fjouwer boeken omfiemjende Rigante-rige, dy't loskes nei de skiednis en kultuer fan Skotlân modellearre is. Guon oare wurken fan sines balansearje op 'e grins tusken in fantasyferhaal en in histoaryske roman. De masterlike Troy-trilogy, wêryn't Gemmell syn ynterpretaasje fan 'e Trojaanske Oarloch jout, liket mear histoarysk te wêzen, wylst syn saneamde Grykske duology dan wol yn it âlde Grikelân spilet en Aleksander de Grutte en dy syn generaal Parmenion as haadrolspilers hat, mar dêrby mear oerhinget nei it fantastyske as nei it histoaryske. Ien fan Gemmell syn boeken, White Knight, Black Swan, dat er publisearre ûnder dit pseudonym Ross Harding, is in skriller, en mei-iens ek syn iennichste wurk dat gjin bestseller waard. Fierders binne twa boeken fan Gemmell sines adaptearre ta grafyske romans, nammentlik Legend en Wolf in Shadow, beide kearen skreaun troch Stan Nicholls en tekene troch Fangorn. Yn totaal binne der mear as in miljoen eksimplaren fan Gemmell syn wurk oer de toanbank gien.

Gemmell wie twaris troud en hie út syn earste houlik twa bern. Syn twadde frou wie de sjoernaliste Stella Gemmell, mei wa't er oant syn dea yn Hastings, oan 'e Ingelske súdkust, wenne. Yn mids 2006 begûn Gemmell, dy't syn libben lang de iene sigaret mei de oare oanstiek, him op reis yn Alaska net lekker te fielen. Hy reizge daliks nei hûs ta, dêr't er koarte tiid letter in fjouwerfâldige bypass-operaasje oant it hert ûndergie. Alles liek goed te gean en mei twa dagen kearde er alwer werom nei hûs. Gemmell wie in nachtraver, wylst syn frou leafst op 'e tiid op bêd en op 'e tiid der wer ôf gie. Doe't hja op 'e moarn fan 28 july 2006 wekker waard en seach dat it plak njonken har leech wie, tocht se dat er miskien sels foar de feroaring ek ris betiid oan 'e gong wollen hie. Mar doe't se yn syn wurkkeamer kaam, fûn se him dêr oer syn kompjûter hinne hingjend: hy wie de oare jûns let ûnder it skriuwen ferstoarn.

By syn dea wie Gemmell likernôch healwei mei it skriuwen fan Fall of Kings, it trêde diel fan syn Troy-trilogy. Dat boek, syn lêste, waard neitiid ôfmakke troch syn frou en ferskynde yn 2007 ûnder it dielde auteurskip fan David en Stella Gemmell. Yn 2008 waarden ta eare fan David Gemmell de nei him ferneamde David Gemmell Awards ynsteld, in trijetal literatuerprizen dy't sûnt elts jier útrikt wurde foar de bêste fantasywurken fan 'e subsjenres fan 'e heroyske fantasy en de hege of epyske fantasy fan it foargeande jier.

• de Drenai-kroniken
  • 1984 – Legend
    •   Nederlânske oersetting: Legende (fert. Gerard Suurmeijer, 2001)
  • 1985 – The King Beyond the Gate
    •   Nederlânske oersetting: De Schaduwprins (fert. Gerard Suurmeijer, 2001)
  • 1986 – Waylander
    •   Nederlânske oersetting: Waylander (fert. Gerard Suurmeijer, 2001)
  • 1990 – Quest for Lost Heroes
    •   Nederlânske oersetting: Vergeten Helden (fert. Gerard Suurmeijer, 2003)
  • 1992 – Waylander II: In the Realm of the Wolf
    •   Nederlânske oersetting: In het Rijk van de Wolf (fert. Gerard Suurmeijer, 2002)
  • 1993 – The First Chronicles of Druss the Legend (in prequel fan Legend)
    •   Nederlânske oersetting: Druss de Legende (fert. Gerard Suurmeijer, 2002)
  • 1996 – The Legend of Deathwalker
    •   Nederlânske oersetting: De Beproeving van de Bijlvechter (fert. Gerard Suurmeijer, 2002)
  • 1996 – Winter Warriors
    •   Nederlânske oersetting: Winterkrijgers (fert. Gerard Suurmeijer, 2003)
  • 2000 – Hero in the Shadows
    •   Nederlânske oersetting: Held in de Schaduw (fert. Gerard Suurmeijer, 2002)
  • 2003 – White Wolf
    •   Nederlânske oersetting: De Witte Wolf (fert. Gerard Suurmeijer, 2004)
  • 2004 – The Swords of Night and Day
    •   Nederlânske oersetting: De Zwaarden van Dag en Nacht (fert. Gerard Suurmeijer, 2004)
  • omnibusferzjes:
    • 2001 – Drenai Tales, Volum I (omfiemet Legend, The King Beyond the Gate en Waylander)
    • 2002 – Drenai Tales, Volume II (omfiemet Quest for Lost Heroes, Waylander II: In the Realm of the Wolf en The First Chronicles of Druss the Legend)
    • 2002 – Drenai Tales, Volume III (omfiemet The Legend of Deathwalker, Winter Warriors en Hero in the Shadows)

• de Stones of Power-boeken
  • de Jon Shannow-trilogy
    • 1987 – Wolf in Shadow
    • 1989 – The Last Guardian
    • 1994 – Bloodstone
      • omnibusferzje:
        • 1995 – The Complete Chronicles of the Jerusalem Man (omfiemet Wolf in Shadow, The Last Guardian en Bloodstone)
  • de Arthuriaanske duology
    • 1988 – Ghost King
      •   Nederlânske oersetting: Het Verzonken Zwaard (fert. Erica Feberwee, 1994)
    • 1988 – Last Sword of Power
      •   Nederlânske oersetting: Het Laatste Zwaard van de Macht (fert. Erica Feberwee, 1996)
  • de Grykske duology
    • 1990 – Lion of Macedon
    • 1991 – Dark Prince
  • de Hawk Queen-duology
    • 1995 – Ironhand's Daughter
      •   Nederlânske oersetting: IJzerhands Dochter (fert. Vincent van der Linden, 2006)
    • 1995 – The Hawk Eternal
      •   Nederlânske oersetting: De Eeuwige Havik (fert. Vincent van der Linden, 2006)

• de Rigante-searje
  • 1999 – Sword in the Storm
  • 2000 – Midnight Falcon
  • 2001 – Ravenheart
  • 2002 – Stormrider

• op harsels steande fantasy-romans
  • 1989 – Knights of Dark Renown
  • 1992 – Morningstar
  • 1996 – Dark Moon
  • 1997 – Echoes of the Great Song

• de Trojaanske trilogy (of Troy-trilogy)
  • 2005 – Troy: Lord of the Silver Bow
    •   Nederlânske oersetting: Heer van de Zilveren Boog (fert. Piet Verhagen, 2005)
  • 2006 – Troy: Shield of Thunder
  • 2007 – Troy: Fall of Kings (mei Stella Gemmell)

• 1993 – White Knight, Black Swan (ûnder it pseudonym Ross Harding)

• (in) Offisjele webside fan 'e David Gemmell Awards (mei û.m. ek ynformaasje oer de man sels)
• (in) Ynskend stjerberjocht út 'e krante The Times