در حال ویرایش هوا
این ویرایش را می‌توان خنثی کرد. لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که می‌خواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثی‌سازی ویرایش را به پایان ببرید.
| نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{اشتباه نشود|آب و هوا|اقلیم}} |
{{اشتباه نشود|آب و هوا|اقلیم}} |
||
{{هوا}} |
{{هوا}} |
||
{{علوم جوی}} |
|||
| ⚫ | |||
'''هوا'''<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=کاویانی|نام=محمدرضا|نام خانوادگی۲=علیجانی|نام۲=بهلول|کتاب=مبانی آب و هواشناسی| ناشر=سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت) |سال=۱۳۸۴ |مکان=تهران |شابک=964-459-389-8}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=محمدی |نام=حسین |کتاب=مفاهیم و اصطلاحات آب و هواشناسی| ناشر=انتشارات دانشگاه تهران |سال=۱۳۸۶ |مکان=تهران |شابک=964-03-5046-X}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=مُر |نام=فرید|نام خانوادگی۲=مدبری |نام۲=سروش |کتاب=فرهنگ جامع علوم زمین | ناشر=[[فرهنگ معاصر]] |سال=۱۳۹۱ |مکان= |شابک=۹۷۸-۶۰۰-۱۰۵-۰۴۰-۴}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=شایان |نام=سیاوش |کتاب=فرهنگ اصطلاحات جغرافیای طبیعی| ناشر=انتشارات مدرسه |سال=۱۳۸۴ |مکان=تهران |شابک=964-353-792-7}}</ref> یا '''وضع هوا'''<ref>{{یادکرد فرهنگستان | مصوب=وضع هوا، هوا | بیگانه=weather | بیگانه در فارسی= | حوزه=علوم جَوّ | دفتر=سوم | بخش=فارسی | سرواژه=وضع هوا}}</ref> {{انگلیسی|Weather}} به وضعیت [[اتمسفر]] گفته می‌شود که به عنوان مثال درجه گرم یا سرد، مرطوب یا خشک، آرام یا طوفانی، صاف یا [[پوشش ابر|ابری]] بودن آن را توصیف می‌کند.<ref>"[http://www.merriam-webster.com/dictionary/weather Weather.]" ''Merriam-Webster Dictionary''. {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170709032002/https://www.merriam-webster.com/dictionary/weather |date=9 July 2017}} Retrieved on 27 June 2008.</ref> بر روی [[زمین]]، بیشتر پدیده‌های وضع هوا در [[تروپوسفر]] رخ می‌دهد که پایین‌ترین لایه [[اتمسفر زمین]] است<ref>{{cite web |website=Glossary of Meteorology |url=http://amsglossary.allenpress.com/glossary/search?p=1&query=hydrosphere&submit=Search |title=Hydrosphere |archive-url=https://web.archive.org/web/20120315161323/http://amsglossary.allenpress.com/glossary/search?p=1&query=hydrosphere&submit=Search |archive-date=15 March 2012 |access-date=27 June 2008}}</ref><ref name=":0">{{Cite web |title=Troposphere|url=http://amsglossary.allenpress.com/glossary/browse?s=t&p=51|archive-url=https://web.archive.org/web/20120928061111/http://amsglossary.allenpress.com/glossary/browse?s=t&p=51|url-status=dead|archive-date=2012-09-28|access-date=2020-10-11|website=Glossary of Meteorology}}</ref> و در زیر لایه [[استراتوسفر]] قرار دارد. هوا به دمای روزانه، [[بارندگی]] و دیگر شرایط جوّی اشاره دارد، درحالی‌که [[اقلیم]] یا آب و هوا اصطلاحی برای بیان میانگین شرایط جوی در دوره‌های زمانی طولانی‌تر است.<ref>{{cite encyclopedia | title = Climate | encyclopedia = Glossary of Meteorology | publisher = [[American Meteorological Society]] | url = http://amsglossary.allenpress.com/glossary/search?id=climate1 | access-date = 14 May 2008 | archive-date = 7 July 2011 | archive-url = https://web.archive.org/web/20110707113544/http://amsglossary.allenpress.com/glossary/search?id=climate1 | url-status = dead}}</ref> |
'''هوا'''<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=کاویانی|نام=محمدرضا|نام خانوادگی۲=علیجانی|نام۲=بهلول|کتاب=مبانی آب و هواشناسی| ناشر=سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت) |سال=۱۳۸۴ |مکان=تهران |شابک=964-459-389-8}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=محمدی |نام=حسین |کتاب=مفاهیم و اصطلاحات آب و هواشناسی| ناشر=انتشارات دانشگاه تهران |سال=۱۳۸۶ |مکان=تهران |شابک=964-03-5046-X}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=مُر |نام=فرید|نام خانوادگی۲=مدبری |نام۲=سروش |کتاب=فرهنگ جامع علوم زمین | ناشر=[[فرهنگ معاصر]] |سال=۱۳۹۱ |مکان= |شابک=۹۷۸-۶۰۰-۱۰۵-۰۴۰-۴}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=شایان |نام=سیاوش |کتاب=فرهنگ اصطلاحات جغرافیای طبیعی| ناشر=انتشارات مدرسه |سال=۱۳۸۴ |مکان=تهران |شابک=964-353-792-7}}</ref> یا '''وضع هوا'''<ref>{{یادکرد فرهنگستان | مصوب=وضع هوا، هوا | بیگانه=weather | بیگانه در فارسی= | حوزه=علوم جَوّ | دفتر=سوم | بخش=فارسی | سرواژه=وضع هوا}}</ref> {{انگلیسی|Weather}} به وضعیت [[اتمسفر]] گفته می‌شود که به عنوان مثال درجه گرم یا سرد، مرطوب یا خشک، آرام یا طوفانی، صاف یا [[پوشش ابر|ابری]] بودن آن را توصیف می‌کند.<ref>"[http://www.merriam-webster.com/dictionary/weather Weather.]" ''Merriam-Webster Dictionary''. {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170709032002/https://www.merriam-webster.com/dictionary/weather |date=9 July 2017}} Retrieved on 27 June 2008.</ref> بر روی [[زمین]]، بیشتر پدیده‌های وضع هوا در [[تروپوسفر]] رخ می‌دهد که پایین‌ترین لایه [[اتمسفر زمین]] است<ref>{{cite web |website=Glossary of Meteorology |url=http://amsglossary.allenpress.com/glossary/search?p=1&query=hydrosphere&submit=Search |title=Hydrosphere |archive-url=https://web.archive.org/web/20120315161323/http://amsglossary.allenpress.com/glossary/search?p=1&query=hydrosphere&submit=Search |archive-date=15 March 2012 |access-date=27 June 2008}}</ref><ref name=":0">{{Cite web |title=Troposphere|url=http://amsglossary.allenpress.com/glossary/browse?s=t&p=51|archive-url=https://web.archive.org/web/20120928061111/http://amsglossary.allenpress.com/glossary/browse?s=t&p=51|url-status=dead|archive-date=2012-09-28|access-date=2020-10-11|website=Glossary of Meteorology}}</ref> و در زیر لایه [[استراتوسفر]] قرار دارد. هوا به دمای روزانه، [[بارندگی]] و دیگر شرایط جوّی اشاره دارد، درحالی‌که [[اقلیم]] یا آب و هوا اصطلاحی برای بیان میانگین شرایط جوی در دوره‌های زمانی طولانی‌تر است.<ref>{{cite encyclopedia | title = Climate | encyclopedia = Glossary of Meteorology | publisher = [[American Meteorological Society]] | url = http://amsglossary.allenpress.com/glossary/search?id=climate1 | access-date = 14 May 2008 | archive-date = 7 July 2011 | archive-url = https://web.archive.org/web/20110707113544/http://amsglossary.allenpress.com/glossary/search?id=climate1 | url-status = dead}}</ref> |
||
| خط ۸: | خط ۱۱: | ||
== عوامل == |
== عوامل == |
||
| ⚫ | پدیده‌های معمول وضع هوای زمین شامل باد، [[ابر]]، باران، برف، [[مه (ابر)|مه]] و [[طوفان شن|طوفان گرد و غبار]] است. حوادث کمتر رایج وضع هوا شامل [[بلایای طبیعی]] مانند [[پیچند]]، [[توفند]]، [[تیفون]] و [[توفان زمستانی]] است. تقریباً تمام پدیده‌های هوایی آشنا در تروپوسفر (قسمت پایین جوّ) رخ می‌دهند.<ref name=":0" /> پدیده‌های وضع هوا در استراتوسفر نیز رخ می‌دهد و می‌تواند بر هوای لایه پایین‌تر در تروپوسفر تأثیر بگذارد، اما سازوکارهای دقیق آن به خوبی مشخص نیست.<ref>{{cite web|url=http://www.gsfc.nasa.gov/topstory/20011018windsurface.html |title=Weather Forecasters May Look Sky-high For Answers |last=O'Carroll |first=Cynthia M. |publisher=[[Goddard Space Flight Center]] (NASA) |date=18 October 2001 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090712090309/http://www.gsfc.nasa.gov/topstory/20011018windsurface.html |archive-date=12 July 2009 }}</ref> |
||
[[File:Stormclouds.jpg|thumb|250px|[[ابر کومولونیمبوس]] احاطه‌شده توسط [[ابر پوشن‌کومه‌ای]].]] |
|||
| ⚫ | پدیده‌های معمول وضع هوای زمین شامل باد، [[ابر]]، باران، برف، [[مه (ابر)|مه]] و [[طوفان شن|طوفان گرد و غبار]] است. حوادث کمتر رایج وضع هوا شامل [[بلایای طبیعی]] مانند [[پیچند]]، [[توفند]]، [[تیفون]] و [[توفان زمستانی]] است. تقریباً تمام پدیده‌های هوایی آشنا در تروپوسفر (قسمت پایین جوّ) رخ می‌دهند.<ref name=":0"/> پدیده‌های وضع هوا در استراتوسفر نیز رخ می‌دهد و می‌تواند بر هوای لایه پایین‌تر در تروپوسفر تأثیر بگذارد، اما سازوکارهای دقیق آن به خوبی مشخص نیست.<ref>{{cite web|url=http://www.gsfc.nasa.gov/topstory/20011018windsurface.html |title=Weather Forecasters May Look Sky-high For Answers |last=O'Carroll |first=Cynthia M. |publisher=[[ |
||
== شکل‌دادن به سیاره زمین == |
|||
{{اصلی|هوازدگی}} |
|||
هوا یکی از فرایندهای اساسی شکل‌دهنده زمین است. فرایند [[هوازدگی]] سنگ‌ها و خاک‌ها را به قطعات کوچک‌تر و سپس به مواد تشکیل‌دهنده آن‌ها تجزیه می‌کند.<ref>[[ناسا]]. [http://www.nasa.gov/mission_pages/odyssey/odyssey-20080320.html NASA Mission Finds New Clues to Guide Search for Life on Mars.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080611112222/http://www.nasa.gov/mission_pages/odyssey/odyssey-20080320.html |date=11 June 2008}} Retrieved on 28 June 2008.</ref> در هنگام بارش باران، قطرات آب [[کربن دی‌اکسید]] هوای اطراف را جذب و حل می‌کند. این کار باعث می‌شود تا آب باران کمی اسیدی شود که به خواص فرسایشی آب کمک می‌کند. سپس رسوبات آزاد شده و مواد شیمیایی می‌توانند در برخی واکنش‌های [[ماده شیمیایی|شیمیایی]] که می‌تواند سطح را بیشتر تحت تأثیر قرار دهد (مانند [[باران اسیدی]]) شرکت کنند و یون‌های سدیم و کلرید ([[نمک دریایی|نمک]]) در دریاها/اقیانوس‌ها نهشته می‌شوند. رسوبات ممکن است به مرور زمان و توسط نیروهای زمین‌شناسی به سنگ‌ها و خاک‌های دیگر تبدیل شوند. به این ترتیب، هوا نقش عمده ای در [[فرسایش]] سطح دارد.<ref>West Gulf River Forecast Center. [http://www.srh.noaa.gov/wgrfc/resources/glossary/e.html Glossary of Hydrologic Terms: E] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090116022913/http://www.srh.noaa.gov/wgrfc/resources/glossary/e.html |date=16 January 2009}} Retrieved on 28 June 2008.</ref> |
|||
== پیش‌بینی == |
|||
{{اصلی|پیش‌بینی وضع هوا}} |
|||
| ⚫ | |||
پیش‌بینی وضع هوا کاربرد علم و فناوری برای پیش‌بینی وضعیت جوّی زمین برای زمان آینده و مکان معین است. انسان‌ها برای هزاران سال و به‌طور رسمی حداقل از قرن نوزدهم تلاش کرده‌اند تا وضع هوا را به‌طور غیررسمی پیش‌بینی کنند.<ref>Eric D. Craft. [http://eh.net/encyclopedia/article/craft.weather.forcasting.history ''An Economic History of Weather Forecasting''.] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070503193324/http://eh.net/encyclopedia/article/craft.weather.forcasting.history |date=3 May 2007}} Retrieved on 15 April 2007.</ref> پیش‌بینی وضع هوا با جمع‌آوری [[پژوهش کمی|داده‌های کمّی]]در مورد وضعیت فعلی جوّ و با استفاده از درک علمی فرایندهای جوّی ([[هواشناسی]]) برای پیش‌بینی چگونگی تکامل جوّ انجام می‌شود.<ref>[[NASA]]. [http://earthobservatory.nasa.gov/Library/WxForecasting/wx2.html Weather Forecasting Through the Ages.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050910210732/http://earthobservatory.nasa.gov/Library/WxForecasting/wx2.html |date=10 September 2005}} Retrieved on 25 May 2008.</ref> |
|||
پیش‌بینی وضع هوا زمانی یک تلاش تماماً انسانی بود که عمدتاً بر اساس تغییرات [[فشار اتمسفری]]، شرایط وضع هوای فعلی و وضعیت آسمان بود. امروزه از [[پیش‌بینی عددی وضع هوا|مدل‌های پیش‌بینی]] برای تعیین شرایط آینده وضع هوا استفاده می‌شود. از سوی دیگر، هنوز برای انتخاب بهترین مدل پیش‌بینی ممکن برای پیش‌بینی وضع هوا، که شامل رشته‌های بسیاری است، به ورودی انسانی مانند مهارت‌های تشخیص الگو، ارتباطات از راه دور، دانش عملکرد مدل و دانش سوگیری‌های مدل نیاز است. |
|||
== نگارخانه == |
== نگارخانه == |
||