San Adrian eliza (Olloki)

XII. mendeko eraikuntza, XVIII. mendean eraberritua. Habearte bakarra, burualdea burualde zuzena eta kanpandorrea ditu ebanjelioaren aldean. Alde horretan bertan, kapera bat atxiki zen, burualdearen aurreko zatian. Burualdeak zirkuluerdiko arkua du, eta kanoi-gangaz estalita dago. Baita sakristia ere presbiterioaren ezkerraldean, kapera nagusitik komunikatzeko ate dintelduarekin. Kanpoko fatxadetan, harlanduan, arkitektura-estiloen kronologia desberdinak nabarmentzen dira. Erdi Aroko kanpoko kontrahormak mantentzen ditu, eta horien artean erdi-puntuko gezileihoak daude. Neogotiko estiloko erretaula nagusiak San Ferminen tailu berantiar bat du, zaharberritze eta pinturengatik nahiko aizundua. Ebanjelioaren alboko kaperan dagoen erretaula churriguereskoa (XVIII. mendearen lehen erdia) apaintzen duten egurrezko irudiak dira interesgarrienak. Ama Birjina eta Haurra eserita daude, San Joan Bataiatzailearen eta San Pedro apostoluaren irudi tenteen artean, eta Alexandriako Santa Katalinaren tailu txiki batek koroatzen du. Pizkunde estiloko erretaula berekoak dira, XVI. mendeko bigarren herenean datatu daitezkeenak.

2000. urtean, eliza konpontzeko lanak egin ziren, eta Elizbarrutiaz gain, urte horretan herrian bizi ziren 15 bizilagunek ere parte hartu zuten. Orduan agertu ziren Santa Agedaren pinturak, Arte Lanen Zaharberritzerako Lignum enpresak zaharberritu zituenak.

Aurkitutako horma-pinturak gotikoak dira, eta Roke maisuari, Juan Oliverren dizipuluari, egozten zaizkio. Cataniako Santa Agedaren bizitza irudikatzen dute. Goiko aldean, bi eszenak erakusten dute Siziliako prokontsulak, Quintianusek, Ageda emaztetzat hartu nahi duela, eta honek uko egiten dio, bere hatzekin Jesusekin konprometituta dagoela adieraziz. Ezezkoaren aurrean, prokontsulak prostibulo batera bidaltzen du, Afrodisia izeneko emakume batek zuzenduta. Birjintasuna galtzea du helburu. Santa Agedaren historiak aurrera jarraitzen du, nahiz eta jada irudietan irudikatu ez, lantze horretatik onik atera gabe. Quintianusek, haserre bizian, torturatzeko eta bularrak mozteko agintzen du. Kondairak Santa Agedak zaurietatik sendatu zuen San Pedrori buruz izan zuen ikuspegiarekin jarraitzen du. Baina torturatzaileek ez zuten etsi, eta txingar eta beira hautsien gainera bota zuten hil zen arte.

• «Esteribar | Olloki» esteribar.org (Noiz kontsultatua: 2021-10-05).

• Olloki