Putler

Putler (errusieraz: Путлер), batzuetan Vladolf Putler^[1] (Владольф Путлер^[2][3]), Vladimir Putin Errusiako presidentearen eta Adolf Hitler diktadore naziaren izenak batuz osatutako neologismoa da^[4][5][6]. Termino hau, konnotazio negatiboz kargatua^[7], «Putler Kaput!»^[8][9] eta «Heil Putler!»^[10][11] leloetan erabili ohi da eta Putinen aurka daudenentzat tipikoa da^[7][12].

Boris Xarifullin errusiar hizkuntzalariaren arabera, Putler terminoa Errusian sortu zen^[13], nahiz eta Marlene Laruelle historialari frantsesaren arabera, hitza Ukrainako prentsak sortu zuen^[14].

Putler terminoa ohiko bihurtu da Putinen aurkarien artean Errusian zein Ukrainan^[15].

«Putler Kaput!» leloak ospe handia lortu zuen eta lege-arazoak eragin zituen Errusian 2009an. Vladivostoken, Errusiar Federazioko Alderdi Komunistak 2009ko urtarrilaren 31n antolatutako agerraldian, parte-hartzaile batek «Putler Kaput!» leloa zeukan kartela eraman zuen^[16][8]. 2009ko apirilean lelo hau ofizialki debekatu zen Vladivostoken^[17]. Errusiako Justizia Ministerioko Primorski Auzitegiko Laborategiaren arabera, «Vladimir Putinen nortasunaren edo jardueren balorazio emozionala [...] eta izaera iraingarria du»^[18].

«Putler Kaput!» esamoldea Errusiako 2011ko legegintzarako hauteskundeekin eta 2012ko presidentetzarako hauteskundeekin lotuta Moskun antolatutako protestetan ere erabili zen^[19].

Putler termino peioratiboaren ospea handitu egin zen 2014an. 2014ko Urteko Hitza lehiaketarako izendatu zuten^[20]. The Washington Post egunkariak adierazpen sorta bat aipatu zuen eta manifestari ukrainarren argazkiak argitaratu zituen («Putler — Hands Off Ukraine» eta «Putler Kaput!»), baita Putinen eta Hitlerren aurpegiak batzen dituzten karikaturak ere^[9]. Errusiako hizkuntzalari askok Putinen irudi negatiboa irakurleen artean sortzeko modu gisa aipatu zuten argitalpen hori^[4][21].

Rodger Jones kazetariaren arabera, Putler terminoa nabarmena izan zen 2014ko Washingtongo Errusiako enbaxadaren ondoko protestetan^[22].

2014ko uztailean, Putin eta Angela Merkel Alemaniako kantzilera bata bestearen ondoan eserita zeuden 2014ko Munduko Futbol Txapelketako argazkiak argitaratu ondoren, sare sozialetan «eskerrik asko Putler jauna» bezalako iruzkinak agertu ziren. The Guardian aldizkariaren arabera, iruzkin horien egileak Errusiako eta Ukrainako gerrari buruz Merkelen jarrerarekin etsita zeuden ukrainarrak ziren^[23].

Putler hitza maiz erabili izan da kazetari eta lan akademikoetan errusiarren eta ukrainarren aurkako hizkuntza iraingarria alderatzean. Oro har, eraso eta kaka bezalako hitz peioratiboekin batera erabiltzen da^[24].

Putler-en erreferentziak ohikoak izan ziren 2022an Ukrainako inbasioaren aurkako nazioarteko protestetan^[25].