Kilkenny
| Kilkenny Cill Chainnigh Cill Chainnigh | ||
|---|---|---|
Ceremonial cities of the Republic of Ireland (en)  | ||
 | ||
| ||
| Administrazioa | ||
| Herrialdea |  Irlandako Errepublika | |
| Lurralde Historikoa Konderria |  Leinster Kilkennyko konderria | |
| Alkatea | Malcolm Noonan | |
| Jatorrizko izena | Cill Chainnigh | |
| Posta kodea | R95 | |
| Geografia | ||
| Koordenatuak | 52°38′52″N 7°15′22″W / 52.6477°N 7.2561°W | |
 | ||
 | ||
| Azalera | 3,74 km² | |
| Altuera | 60 | |
| Mugakideak | Ballyragget | |
| Demografia | ||
| Biztanleria | 22.179 (2011) | |
| Dentsitatea | 829 bizt/km² | |
| Informazio gehigarria | ||
| Sorrera | 1609 | |
| Telefono aurrizkia | 56 | |
| Ordu eremua | UTC±00:00 | |
| Hiri senidetuak | Yangzhou, Moret-sur-Loing eta Formigine | |
| http://www.kilkennycity.ie | ||
Kilkenny/Cill Chainnigh Irlandako Errepublikaren zazpigarren hiririk handiena eta izen bereko konderriaren hiriburua da, herrialdeko hego-ekialdean kokatutakoa. 24.423 biztanle ditu (2011).
Izena
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Irlanderazko Cill Chainnigh izenak "Canice-ren eliza" esan nahi du, honek argi erakusten duelarik antzina bazela Caniceren (Kenneth) ohorezko eliza bat gaur egun katedrala dagoen muinoan. "Marmolezko hiria" ere estaen zaio, inguruan marmol beltza ugari baitago eta etxe ugari material horrekin eginak baitaude.
Geografia eta klima
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Nore ibaiak sortu duen ibarraren erdialdean kokaturik dago Kilkenny, Dublindik 117 kilometro hego-mendebaldera. Klima ozeaniko epela dauka, 854 mm-ko prezipitazioak urtero eta batazbesteko tenperaturak aldiz udan 20 °C beroena eta neguan 2 °C hotzenak.
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1085ean Ceall-Cainnigh erre zela dioen testu bat aurkitu da eta hau da izen hori aurkitzen den dokumenturik zaharrena. Eliza bera VI mendeko izan zitekeela uste da, garai hartan konderriak Osraighe izena zuen. Monasterioaren inguruan herria sortu eta haziz joan zen.
XII mendean normandiarren inbasioekin batera Richard FitzGilbert de Clare ("arku indartsua") Leinsterreko jaunak gaztelu handi bat eraiki zuen ibaiaren ertzean. XIII mendean egoera berezia zegoen herrian, monasterioaren inguruko lurretan irlandarrak zeuden (Irishtown izena zuen) eta gazteluaren harresien barnean berriz High Town normandiarra eratu zen. 1348an Izurri Beltzak kalte handiak eragin zituen herrian.
Kilkennyk hiri eskubideak 1609an jaso zituen eta 1641eko matxinadan Irlandako Konfederazio Katolikoko hiriburua izan zen. Konfederazioa Oliver Cromwellek garaitu zuen 1649an.
Kilkennyko gazteluak 1967an ireki zituen ateak herritarrek bisita zezaten.
Klima
[aldatu | aldatu iturburu kodea]  Datu klimatikoak (Kilkenny, 1978–2007) 
| |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
| Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) | 14.1 | 15.1 | 19.2 | 23.5 | 26.0 | 31.5 | 31.4 | 30.8 | 26.6 | 23.7 | 17.5 | 15.5 | 31.5 |
| Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | 8.2 | 8.6 | 10.6 | 12.4 | 15.7 | 18.2 | 20.3 | 20.2 | 17.8 | 14.1 | 10.8 | 8.8 | 13.8 |
| Batez besteko tenperatura (ºC) | 4.9 | 5.2 | 6.9 | 8.5 | 11.1 | 13.8 | 15.8 | 15.6 | 13.4 | 10.3 | 7.3 | 5.6 | 9.9 |
| Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | 1.6 | 1.9 | 3.2 | 4.2 | 6.5 | 9.3 | 11.3 | 11.0 | 9.1 | 6.5 | 3.7 | 2.4 | 5.9 |
| Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) | -14.1 | -11.1 | -7.9 | -5.4 | -3.7 | 0.5 | 2.3 | 1.2 | -1.6 | -4.8 | -7.0 | -10.8 | -14.1 |
| Euria (mm) | 78.3 | 66.1 | 67.9 | 56.4 | 60.4 | 61.0 | 54.6 | 77.8 | 69.0 | 95.3 | 80.2 | 90.4 | 857.4 |
| Euri egunak (≥ 1.0mm) | 13 | 12 | 12 | 10 | 11 | 10 | 9 | 10 | 10 | 13 | 12 | 13 | 135 |
| Elur egunak (≥ ) | 3.6 | 3.6 | 2.5 | 0.8 | 0.1 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.1 | 2.0 | 12.8 |
| Eguzki orduak | 55.8 | 64.4 | 99.2 | 147.0 | 173.6 | 147.0 | 145.7 | 145.7 | 124.0 | 93.0 | 66.0 | 49.6 | 1314.0 |
| Hezetasuna (%) | 79.5 | 74.3 | 69.2 | 63.6 | 63.4 | 65.9 | 65.2 | 65.1 | 67.5 | 74.2 | 78.9 | 81.8 | 70.7 |
| Iturria: [1] | |||||||||||||
Ondasun nabarmenak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kilkennyn bertan hainbat eraikin garrantzitsu aurkitzen dira:
Kilkennytik gertu dagoen Thomastown herrixkan Jerpoint Abbey monasterioa dago.
Ekonomia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Garagardogintza ongi errotua dagoen hiria da Kilkenny. St. Francis Abbey lantegian Smithwick's eta Kilkenny garagardoak egiten dira.
Kultura
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Aipatzekoa da abuztuero egiten Kilkennyko Arte jaialdia. Musika, antzerki eta erakusketa ugari izaten da astebetean. Beste jaialdi bat Cat Laughs umorezko astea izaten da.
Kirolak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kilkenny GAA (hurling) eta Kilkenny RFC (errugbia) hiriko kirol talderik ezagunenak dira.
Pertsonaia ezagunak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- James O'Neill (1847-1920), aktorea.
Iruditegia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]-
-
-
Unibertsitatea
-
Canal Square plaza
-
-
The Black Abbey monasterioa
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ KK climate data
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- (Ingelesez)Hiriko webgune ofiziala
Kilkenny konderriko udalerriak | ||
|---|---|---|
| Udalerri nagusiak |  | |
| Udalerri eta herriak | Aughamucky • Ballyhale • Ballyragget • Bennettsbridge • Callan • Carrigeen • Castlecomer • Castlewarren • Clogh • Fiddown • Freshford • Galmoy • Goresbridge • Gowran • Graignamanagh • Hugginstown • Inistioge • Johnstown • Johnswell • Kells • Killamery • Killinaspick • Kilmacow • Kilmoganny • Knocktopher • Mooncoin • Mullinavat • Paulstown • Piltown • Redhouse • The Rower • Slieverue • Stoneyford • Thomastown • Tullahought • Tullaroan • Urlingford • Windgap | |
| Irlandako Errepublikako hiriak | Dublin (Baile Átha Cliath) • Cork (Corcaigh) • Limerick (Luimneach) • Galway (Gaillimh) • Kilkenny (Cill Chainnigh) • Dun Laoghaire • Killarney (Cill Airne) • Cashel (Caiseal)
|
|---|---|
| Ipar Irlandako hiriak  | Belfast (Béal Feirste) • Derry (Doire) • Armagh (Ard Mhacha)
|
