Tannhäuser (opero)
| Tannhäuser und der Sängerkrieg auf Wartburg | |
|---|---|
| stilo: | opero |
| verkisto kaj komponisto: | Richard Wagner |
| premiero: | la 19-an de oktobro 1845 |
| premiera loko: | Dresdeno |
| opera daŭro: | ĉ. 3 ¾ horoj |
| loko de la scenaro: | Turingio, kastelo Wartburg kaj ĉirkaŭaĵo, 13-a jarcento |
| roloj: | * Hermann, grafo de Turingio (baso)
|
Tannhäuser und der Sängerkrieg auf Wartburg ("Tannhäuser kaj la kantista milito sur la kastelo Wartburg") estas romantika opero en tri aktoj de Richard Wagner. Temas pri la kvina opero de la komponisto; ĝi ekestis inter la jaroj 1842 kaj 1845. La premiero okazis la 19-an de oktobro 1845 en la reĝa saksia operejo Semperoper en Dresdeno.
La opera tekstaro estis verkita fare de la komponisto mem kaj forte inspiriĝis per tri sendependaj legendoj publikigitaj en la germana legendaro "Deutsches Sagenbuch" fare de Ludwig Bechstein: „Die Mähr von dem Ritter Tannhäuser“ (la fabelo pri la kavaliro Tannhäuser"), „Der Sängerkrieg auf der Wartburg“ ("La kantista milito sur la kastelo Wartburg“) kaj „Die heilige Elisabeth“ ("la Sankta Elizabeto").
En la opero la komponisto interligas la mezepokan germanan legendon pri la kavaliro kaj trobadoro Tannhäuser, kiu serĉas senŝuldigon post restado sur la "Venusa Monto" dediĉita al eterna erotika ĝuo, kun legenda "kantista milito" sur la kastelo Wartburg, en kiu kanta konkurso transformiĝas al armila konflikto inter la nobelaj dinastioj Ŝtaŭfoj kaj Velfoj.
Historio
La verko pro pluraj kialoj havis ŝanĝiĝeman historion. La romie katolika eklezio ĝeniĝis pri la opera kritiko de la papo, kaj pro tio la opero ekzemple en la katolika ŝtato Aŭstrio nur plurajn jarojn post la monda premiero sursceniĝis. Richard Wagner mem verkis du versiojn de la opero: Post la origina versio verkita por la premiero en Dresdeno li por sursceniĝo en Parizo en la unua akto aldonis baletan scenon de senbrida diboĉado. En Parizo iuj formalismaj baletemuloj ĝeniĝis pro tio, ke laŭ la tiea tradicio baleta sceno rajtus aperi nur en la dua akto, kaj aliaj psektantoj ĝeniĝis pro la nemoraleco de la sceno. Richard Wagner mem restis malkontenta pro tio, ke post la enkonstruo de la baleta sceno la unua akto prenas tro grandan tempon kaj akcenton kompare al la dua kaj tria aktoj, kaj laŭdire li ankoraŭ dum siaj lastaj vivomonatoj pensis pri re-ekvilibriga nova konceptado de la opero, kiu tamen ne finiĝis.
Vidu ankaŭ
Tannhäuser
Eksteraj ligiloj
greke opera tekstaro greke poŝtkartoj kun motivoj pri la opero greke plia tekstaro kaj scena superrigardo pri la opero greke artikolo pri la pariza Tannhäuser-skandalo (germane) greke libera sondosiero pri la opero en la eŭropa reta arkivo greke poemo "Al la vespera stelo" el la opero "Tannhäuser" esperantlingve