Vasilij Eroŝenko
Vasilij Jakovlevich EROŜENKO (ruse Василий Яковлевич Ерошенко, ukraine : Василь Якович Єрошенко) naskiĝis la 12-an de januaro 1890 en Obuĥovka, Rusio, kaj mortis la 23-an de decembro 1952.[1] Li estis blinda anarkiista (ref ?)verkisto, poeto[2], tradukisto, lingvisto, instruisto kaj Esperantisto. Kvankam li estis blinda, li danke al Esperanto kapablis vojaĝi al Japanio kie li studis masaĝo-terapion kaj verkis japane kaj al Ĉinio kie li instruis la rusan literaturon. En lia hejmlando (Rusa Imperio) li longe restis nekonata.
| Vasilij Eroŝenko | |
|---|---|
| |
| Persona informo | |
| Naskiĝo | 12-an de januaro 1890 en Obuĥovka (belgoroda provinco) |
| Morto | 23-an de decembro 1952 (62-jaraĝa) en Obuĥovka (belgoroda provinco) |
| Lingvoj | Esperanto • japana • rusa • ĉina • birma • turkmena • angla • germana • pola |
| Ŝtataneco | Rusia Imperio 
|
| Okupo | |
| Okupo | poeto universitata instruisto muzikisto tradukisto verkisto esperantisto pedagogo
|
Biografio
redaktiLi fariĝis blinda ekde la 4-a jaraĝo. Kiam li estis 9-jara li eniris en blindula lernejo en Moskvo. Li esperantistiĝis inter 1908 kaj 1910 kiam li estis ĉ. 20-jarulo. Helpe de lia scio de Esperanto li en 1912 entreprenis sian unuan vojaĝon en Brition, kie li lernis en instituto por blinduloj. Poste li daŭrigis vojaĝi helpe de Esperanto.
En aprilo de 1914 Eroŝenko venis en Japanion kaj studis la arton de masaĝo ĉe blindula lernejo en Tokio, kie li eksciis ke japanaj blinduloj ofte memstariĝas per la metio de masaĝisto[1], unu el la tradiciaj laborpostenoj por blinduloj. En Japanio li ankaŭ instruis Esperanton inter la blindaj studentoj.
Post du jaroj li vojaĝis en Tajlandon kaj fondis tie blindulan lernejon. Transveturante Baraton (Hindio), li estis tie malliberigita kaj poste elpelita kiel rusa bolŝeviko. Dum somero 1919 li forkuris el Barato kaj tra Ŝanhajo denove alvenis en Japanio.
Bone regante la japanan lingvon, Eroŝenko verkis en tiu lingvo multajn rakontojn por geknaboj kaj tre famiĝis inter la progresema japana literaturistaro.
La unuan de majo 1921 pro partopreno en laborista manifestacio kaj en kongreso de japana socialista federacio, Eroŝenko estis arestita kaj baldaŭ ricevis elpelordonon. Tiam li iris al Ĉinio kaj dum 1922 lekciis pri la rusa literaturo kaj aliaj temoj en Pekina universitato kaj edukista kolegio por virinoj.
En Soveta Unio
redaktiEn 1923 Eroŝenko formigris el Ĉinujo kaj restas en eŭropaj landoj, kaj en 1924 li venas en Moskvon.
En 1929—1930 li vojaĝis al Ĉukotko; en 1935 li laboris en Niĵnij Novgorod kaj Moskvo.
En 1935 li fondis la unuan lernejon por blinduloj en Turkmenio apud la urbo Mari, kie li restis ĝis 1945.
En 1946—1948 li laboris kiel instruisto de la moskva lernejo por blindaj infanoj.
En 1949-1951 li loĝis kaj laboris en Taŝkento.
En 1952 li translokiĝis al Obuĥovka kaj laboris pri sia lasta libro.
Verkaro
redaktiLa multnombraj arkivoj de la verkisto estis neniigitaj en neklaraj cirkonstancoj.
Originalaj verkoj :
- Turo por Fali
- Unu Paĝeto el Mia Lerneja Vivo, 1923
- La Ĝemo de Unu Soleca Animo
- Rakontoj de Velkinta Folio
kaj volumetoj de Elektitaj Verkoj de Vasilij Eroŝenko sub redakto de Mine Yositaka:
- Lumo kaj Ombro (originale en Esperanto, verkita en la restado en Ĉinio)
- La Tundro Ĝemas (originale en Esperanto, subtitolita "el vivo de ĉukĉoj")
- La Kruĉo de Saĝeco (originale en Esperanto, kun biografio fare de Mine Yositaka)
- Malvasta Kaĝo (originale en la japana, tradukita Esperanten)
- Stranga Kato (originale en la japana, tradukita Esperanten)
- Cikatro de Amo (originale en la ĉina, tradukita Esperanten)
Lia verko El Vivo de Ĉukĉoj estas legebla en la Vikifontaro.
En 1923 ĉe la UK en Nurnbergo li gajnis unuan premion en konkurso por la plej bona prononco de Esperanto deklaminte sian originalan poemon "Ciganino".
Por bibliografio de Eroŝenko en aliaj lingvoj, vidu la ruslingvan artikolon ru:Ерошенко, Василий Яковлевич.
Recenzoj
redaktiPri Rakontoj de Velkinta Folio
|
Bibliografioj
redakti- Eroshenko no shiberia monogatari. Vasiri Eroshenko. En la japanan trad. Takasuki Itiro. Toyonaka-si: Japana Esperanta Librokooperativo, 2021. 113p. 18cm. (ISBN 9784930785787). Kvar noveloj inspiritaj de la restado de la aŭtoro sur la Ĉukĉa duoninsulo
| Trovu « Vasilij Eroŝenko » inter la Vizaĝoj de homoj rilataj al la ideo «Internacia Lingvo» |
Referencoj
redakti- ↑ 1,0 1,1 (angla) Poulson, David. Transnational Japan as History: Empire, Migration, and Social Movements "Eroshenko". p. 174, la 12-an de januaro 2011, alirite la 24-an de decembro 2018.
- ↑ Shuzo Fujii, "La blinda poeto", La Revuo Orienta, aprilo 1990, p. 29.
- ↑ S. MacGill, Kongreso ukrainia kun inaŭguro de membortabulo, revuo Esperanto, Universala Esperanto-Asocio (UEA), n-ro 1330 (12), decembro 2018.
Eksteraj ligiloj
redakti- Eroshenko-Epoko : plejparte TTT-ejo en la rusa lingvo, sed estas ankaŭ kelkaj artikoloj en Esperanto.
- (japane)エロシェンコの都市物語 1920年代 東京・上海・北京』Shuzo Fujii, Urbaj rakontoj de Eroshenko en la 1920-aj jaroj : Tokio, Shanhajo, Pekino, Misuzu Shobo,1989.
Citaĵo el "Enciklopedio de Esperanto"
redakti
|
|
| |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Eroŝenko Vasilij, ruso.
Malgraŭ sia blindeco, li multe vojaĝis tra la mondo, per helpo de E.. En 1912 li entreprenis sian unuan E-vojaĝon al Britlando, kie li lernis en instituto por blinduloj. En printempo 1915 Eroŝenko venis Japanlandon kaj studis masaĝon ĉe blindula lernejo en Tokio. Tie li ageme propagandis E-n inter la blindaj studentoj. Post du jaroj li vojaĝis Siamon kaj fondis tie blindulan lernejon. Transveturante Hindujon, li estis tie malliberigita kaj poste elpelita kiel rusa bolŝeviko. En somero 1919 li forkuris tra Ŝanĥajo denove al Japanlando. Bone posedante japanan lingvon, E. verkis en tiu lingvo multajn rakontojn por geknaboj kaj tre famiĝis inter la progresema japana literaturistaro. La 1-an de majo 1921 pro partopreno en laborista demonstracio kaj en kongreso de japana socialista federacio Eroŝenko estis arestita kal baldaŭ ricevis elpelordonon. Tiam li venis Ĉinlandon kaj en 1922 prelegis lekciojn pri rusa literaturo kaj aliaj temoj en Pekina universitato kaj edukista kolegio por virinoj. El originalaj verkoj de Eroŝenko aperis:
En 1923 ĉe la UK en Nürnberg li gajnis unuan premion en konkurso por la plej bona prononco de E. deklaminte sian originalan poemon "Ciganino". La verkoj de Eroŝenko ĉarmas per sia treege simpla, sincera, iom naiva kaj sentimentala enhavo. | ||||||||||||||