Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]
Vikipedio

Kolibro

(Alidirektita el Trokiledoj)

Kolibroj estas tre malgrandaj birdoj de la familio Trokiledoj kiuj povas ŝvebi en la aero per rapida movado de la flugiloj.

Kiel legi la taksonomionVikipedio:Kiel legi la taksonomion
Kiel legi la taksonomion
Kolibro
Iuj el la kolibroj de Trinidado kaj Tobago
Iuj el la kolibroj de Trinidado kaj Tobago
 Diversaj kolibroj en Kunstformen der Natur de Ernst Haeckel, 1904
Diversaj kolibroj en Kunstformen der Natur de Ernst Haeckel, 1904
Biologia klasado
Regno: Animaloj Animalia
Filumo: Ĥorduloj Chordata
Klaso: Birdoj Aves
Ordo: Apodoformaj Apodiformes
Familio: Trokiledoj Trochilidae
Vigors, 1825
Subfamilioj

Phaethornithinae
Trochilinae

Aliaj Vikimediaj projektoj
Sistematiko en Vikispecioj
Komunejo pri Kolibro
v • d • r

Priskribo

redakti
 

Ili povas svingi la flugilojn po 15-80 fojojn por sekundo (variante laŭ la grandeco de la birdo) kaj estas la solaj birdoj kiuj povas intence flugi malantaŭen. La rapida svingado de la flugiloj kreas zum-sonon. Ili povas atingi rapidon de 50 m por sekundo.[1] Tiu flugmaniero respondas al tre partikulara fiziologio de kolibroj: ties normala temperaturo estas de 43 °C kaj ties koro batas 615 fojojn por minuto.[2]

Kolibroj allogiĝas al floroj, speciale al ruĝaj floroj. Ili manĝas la nektaron de tiuj floroj per longaj, maldikaj bekoj, kaj ili estas gravaj polenantoj. Kiam ili faras tion, ne staras sur petaloj kiel faras abelojn aŭ papiliojn, sed restas enaere kaj nur metas en la floron sian bekon.[2] La plejmulto da specioj da kolibroj ankaŭ manĝas insektojn.

Tiuj nearktisaj kaj neotropisaj birdetoj ofte posedas brilajn, lumajn plumojn. La viroj estas brilkoloraj kaj la inoj malpli brilaj.

La ovoj de kolibroj estas la plej malgrandaj birdovoj en la mondo. Oni ĉirkaŭkalkulas, ke 3,000 kolibraj ovoj egalas al unu de struto.[2]

Konservado kaj populacioj

redakti

La graveco de kolibroj kiel polenigantoj estas kroma tialo por klopodi ilian konservadon. La ĝeneralaj minacoj (poluado, habitatoperdo ktp) endanĝerigis kelkajn speciojn. Pro tio el diversaj institucioj oni iniciatis kampanjojn por helpi la kolibrokonservadon, por ekzemplo en ĝardeneto de Iztapalapa, sude de Meksikurbo, nome en la "Instituto de Enseñanza Media Superior" de la Universidad Nacional Autónoma de México (UNAM) ekde 2016. La iniciato estis imitita kaj nun estas aliaj kolibrejoj en la areo. Tio grave necesas ĉar nue en Meksiko estas troveblaj 58 kolibrospecioj kiuj helpas al polenigado de pli ol 1300 plantospecioj.[3]

Genroj kaj specioj de la Trokiledoj

redakti

Referencoj

redakti
Portala ikono Portalo pri Birdoj
  1. ↑ Ĉen Ŝjaŭji, Aventuro de Ĉasisteto dum Ekspediciado, Ĉina Esperanto-Eldonejo, Pekino, 1988. Esperantigis Hŭang Fengĝu; ilustris Hu Hŭanĵan. paĝo 48. Temas ne pri scienca verko, sed pri populariga, ĉiukaze uzebla kaj citebla.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Ĉen Ŝjaŭji, 1988. paĝo 49.
  3. ↑ Teresa de Miguel, Objetivo, recuperar el colibrí y su polinización, El País, Madrido, Meksiko, 8a de januaro 2020 - 00:15 CET. Alirita la 8a de januaro 2020.

Eksteraj ligiloj

redakti
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Kolibro&oldid=8905172"