Francisco Pi y Margall

Francisco (aŭ Francesc, laŭ la kataluna nomo) Pi i Margall (naskiĝis en 1824 en Barcelono, mortis en 1901 en Madrido) estis hispana politikisto, prezidento de la Unua Hispana Respubliko.

Francisco Pi y Margall
Persona informo
Francesc Pi i Margall Francisco Pi y Margall
Naskonomo	Francisco Pi y Margall
Naskiĝo	29-an de aprilo 1824 (1824-04-29) en Barcelono
Morto	29-an de novembro 1901 (1901-11-29) (77-jaraĝa) en Madrido
Tombo	Civil Cemetery, Madrid (en) 40° 25′ 18″ Nordo 3° 38′ 08″ Okcidento / 40.421556 °N, 3.635572 °U / 40.421556; -3.635572 (mapo) vd
Lingvoj	Esperanto • kataluna • hispana vd
Ŝtataneco	Hispanio vd
Alma mater	Universitato de Barcelono vd
Partio	Federacia Respublika Demokratia Partio (1868–) Partio Demokratia (–1868) vd
Subskribo
Familio
Gefratoj	Joaquim Pi i Margall (en) vd
Edz(in)o	Petra Arsuaga Goicoechea (en) (1854–1901) vd
Infanoj	Francisco Pi y Arsuaga, Joaquín Pi y Arsuaga (en) vd
Profesio
Okupo	politikisto esperantisto advokato ekonomikisto ĵurnalisto juristo historiisto verkisto filozofo ministro vd
Aktiva en	Madrido vd
Postenoj Postenoj member of the Congress of Deputies (en) (1901–1901) member of the Congress of Deputies (en) (1899–1901) member of the Congress of Deputies (en) (1893–1895) member of the Congress of Deputies (en) (1893–1893) member of the Congress of Deputies (en) (1891–1893) ŝtatestro de Hispanio (1873–1873) President of the Republic of Spain (en) (1873–1873) Member of the Congress of Deputies (en) (1869–1874) Madrid municipal councillor (en) vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
v • d • r

Pi estis unu el la unuaj defendantoj de la ideoj federalistaj en la hispana regno. Li ankaŭ defendis tezojn demokratajn kaj respublikistajn, kun certa proksimeco al la socialismo, pro kio li devis diversfoje ekziliĝi.

Post la sentronigo de la reĝino Izabela la 2-a de Hispanio en 1868 (La Glora Revolucio), li fariĝis deputito. Li defendis kiel formon de regado la respublikon, kiu fine alvenis en 1873. Dum pluraj monatoj li estis prezidento de la Unua Hispana Respubliko.

La ekstremigo de la federalista ideo, kiu kondukis al la memproklamado de diversaj kantonoj, parte senkreditigis liajn ideojn, kaj li devis rezigni.

Post la reveno de la monarkio en 1874 li parte retiriĝis. Poste li fondis propran gazeton, La Nova Reĝimo (kastilie El nuevo régimen), kaj post kelkaj jaroj denove fariĝis deputito, en radikala listo.

En 1898 li publikigis artikolon en sia gazeto, defendante novan lingvon, kiu antaŭ nelonge estis alveninta al Hispanio, nome Esperanton. Diversaj pioniroj de la esperanta movado en Hispanio kaj precipe en Katalunio, inter kiuj Frederic Pujulà i Vallès, iel rilatis al la ideoj de Pi i Margall.