Speŭzipo
| Speŭzipo | |
|---|---|
| |
| Persona informo | |
| Naskiĝo | en Antikva Ateno |
| Morto | |
| Lingvoj | antikva greka |
| Ŝtataneco | Antikva Ateno 
|
| Familio | |
| Patro | Eurymedon of Myrrhinus (en) 
|
| Patrino | Potone (en)
|
| Okupo | |
| Okupo | filozofo matematikisto
|
Speŭzipo (eble 407 a.K. Ateno –339 a.K. samloke) estis Greka filozofo, nevo de Platono kaj post lia morto la dua sĥolarĥo (institutestro) en Akademio de Platono.
Lia unua instruisto estis Izokrato (436 a.K. - 338 a.K.)[1], sed kiam Platono en la jaro 387 a.K. revenis en Atenon, fariĝis Speŭzipo akademiano kaj en la jaro 361 a.K. akompanis Platonon en lia tria vojaĝo Sicilion. Sur la mortlito Platono proponis lin esti sia sekvanto kaj la skolo aprobis tion. Li gvidis Akademion dum ok jaroj, ĝis sia morto en la jaro 339 a.K. Lia posteulo fariĝis Ksenokrato.
El Speŭzipo, verŝajne vasta verkaro konserviĝis nur frakcio de verko Pri pitagorecaj numeroj. El disaj notoj de aliaj aŭtoroj ŝajnas, ke Speŭzipo diferencigis Individuaĵon, kiel komencon de la aferoj, dum Bono venas pli malfrue, ke li havis pli grandan komprenon por studado de la naturo, precipe kreskaĵoj kaj animaloj, ke en perdita verko Quota proponis klasifikadon de vivanta naturo kaj ke ĝuaĵon ne konsideris bono. Aristotelo kelkaj liaj opinioj evidente kritikas, ekzemple en la 7-a kaj 12-a libro de Metafiziko kaj en Nikomaĥa etiko. Do eble oni povas juĝi, ke jam Speŭzipo turniĝis al empiria esplorado kaj observado de individuaĵo kaj do faris paŝon de filozofio al scienco.[2]
Koneksaj artikoloj
[redakti | redakti fonton]Notoj
[redakti | redakti fonton]Eksteraj referencoj
[redakti | redakti fonton]- (en la angla)
- Temvorto Speusippos v Encyclopedia Britannica 1911
- Temvorto Speusippos ve Stanford Encyclopedia of Philosophy
- Diogeno Laertio, Life of Speusippus Arkivigite je 2008-05-17 per la retarkivo Wayback Machine
Fonto
[redakti | redakti fonton]En tiu ĉi artikolo estas uzita traduko de teksto el la artikolo Speusippos en la ĉeĥa Vikipedio.