Novromaniko
La arta stilo Novromaniko estas unu el pluraj nostalgiecaj stiloj de la 19a jarcento, per kiuj la arto, ĉefe la arkitekturo, manke de propraj formoj revivigis la stilojn de la antaŭaj jarcentoj. La komenco de tio estas la klasicismo, kiu kopiis formojn de antikvaj grekaj kaj romiaj konstruaĵoj. Sekvis Novgotiko, Novromaniko, Novrenesanco, Novbaroko kaj ankaŭ Novrokoko. Fine de la 19a jarcento foje oni bunte miksis plurajn stilojn en novaj konstruaĵoj.
Kvankam historie unue aperis la arkitekta stilo Romanika kaj nur tre poste Gotika, dum la 19a jarcento Novgotiko aperis antaŭ Novromaniko. En la tre nacieca Germanio de la "dua imperia regno" (1871 ĝis 1918) formiĝis la opinio, ke la antaŭe favorata gotika stilo ne estis specife germana, sed origine devena el Francio. La pli fruan stilon romanikan oni kredis tipe germana, kaj tial aparte en la landopartoj tre influitaj de Prusio komencis uzi la Novromantikan stilon grandkvante dum konstruado de novaj, imponaj konstruaĵoj.
Multaj preĝejoj, sed ankaŭ registaraj konstruaĵoj, lernejoj kaj muzeoj ekhavis novromanikan "vizaĝon". La urboj tiuepoke pro la forta industriigo rapide kreskis kaj oni tre multe konstruis. Stilisme oni ne nur uzis elementojn el la stilo romanika de okcidenta Eŭropo, sed ankaŭ el tiu, pli impona kaj festa, de Bizanco.
Ekzemplaj konstruaĵoj en novromanika stilo
[redakti | redakti fonton]Germanio
[redakti | redakti fonton]- la fortikaĵo Dankwarderode en Braunschweig
- la Savanto-preĝejo en Bad Homburg
- la ĉefepiskopa sidejo en Freiburg
- la Sankta-Kruco-preĝejo en Gladbeck
- la Imperiestro-Vilhelmo-Memoropreĝejo en Berlino
- la eksa prusa provinca registarejo en Koblenz
- la preĝejo Ringkirche en Wiesbaden
Britio
[redakti | redakti fonton]- la naturhistoria muzeo de Londono
Svisio
[redakti | redakti fonton]- la urba preĝejo de Glarus
Hungario
[redakti | redakti fonton]- la Preĝejo Fogadalmi en Szeged
- Novromaniko en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
- Kategorio Novromaniko en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)