Kvarhidrofurano

Vidu ankaŭ: Furano

Kvarhidrofurano
Plata kemia strukturo de la Kvarhidrofurano
Tridimensia strukturo de la Kvarhidrofurano
Alternativa(j) nomo(j)
Oksolano 1,4-/epoksobutano Butilena oksido Duetilena oksido Kvarmetilena oksido KHF
Kemia formulo	C4H8O
CAS-numero-kodo	109-99-9
ChemSpider kodo	7737
PubChem-kodo	8028
Merck Index	15,9356
Fizikaj proprecoj
Aspekto	senkolora likvaĵo kun etereca odoro
Molmaso	72.107 g·mol−1
Denseco	0.8892 g cm−3
Fandpunkto	-108.4  °C
Bolpunkto	66  °C
Refrakta indico	${\displaystyle n_{761}^{20}}$ 1,4070
Ekflama temperaturo	14  °C
Solvebleco	Akvo:Tute solvebla en akvo, alkoholoj, ketonoj, esteroj eteroj kaj hidrokarbonidoj
Mortiga dozo (LD50)	1650 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Risko	R11 R19 R20/21/22 R36/37
Sekureco	S16 S29 S33
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero F Brulema Xi Irita
GHS etikedigo de kemiaĵoj[1]
GHS Damaĝo-piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝo
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H225, H319, H335, H351
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P201, P202, P210, P233, P233, P235, P240, P241, P242, P243, P261, P264, P271, P280, P303, P304, P305, P308, P313, P313, P337, P338, P340, P351, P353, P361, P370, P378, P403, P403
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25  °C kaj 100 kPa)

Kvarhidrofurano aŭ KHF estas heterocikla kombinaĵo klasita kiel cikla etero, senkolora akvo-solvebla likvaĵo kun malalta viskozeco. Ĝi estas ĉefe uzata kiel antaŭanto al pluraj polimeroj. Estante polara kaj havante vastan likvan fazon, KHF estas multcela kaj pluruza solvanto. Kiam konservita, ĝi povas formi peroksidon, kio povas kaŭzi eksplodojn kiam seke distilita, tiamaniere ke ĝi devas konservati kun reduktagento (feroza sulfato, ekzemple) aŭ en ujojn kun natria hidroksido kaj firme sigelita.

KHF estas konsiderata relative netoksa solvanto kun averaĝa mortiga dozo kiam komparata al acetono. Spegulante ĝiajn notindajn proprecojn kiel solvanto, ĝi penetras la haŭton kaŭzante rapidan sehidratigon. KHF facile dissolvas latekson kaj ordinare ĝi estas manipulita per nitrilaj aŭ neoprenaj gantoj. Ĝi estas forte brulema.

Familio de la Furano
Furano		Kvarhidrofurano	Oksazolo	Izoksazolo	Izotiazolo	Pirolidino	1-Pirolino	2-Pirolino
Oksazolino		Izoksazolino	Oksazolidino	Izoksazolidino	Benzoksazolo	3-Pirolino	1H-Pirolo	2H-Pirolo

• Sintezo de la kvarhidrofurano per la procezo disvolvita de Walter Reppe (1892-1969)^[2], en la 1930-aj jaroj ekde la acetileno kaj la etanalo, sekvata per hidrogenigo de la 2-butino-1,4,-duolo al 1,4-butanoduolo. La fina parto inkluzivas acidan katalizan cikligon.

• KHF ankaŭ estas sintezebla ekde la maleataj acido kaj anhidrido.

• Oni povas prepari pirolidinon per senhidratigo de la kvarhidrofurano.

• KHF estigas eksplodemajn produktojn dum konservado tiaj kiaj la peroksidoj.

Por minimumigi la peroksidigon de la KHF, komercaj specimenoj ofte estas inhibataj per BHT aŭ butilita hidrokso-tolueno. KHF ne devas esti distilita ĝis sekiĝo ĉar eksplodaj peroksidoj koncentriĝas kiel restaĵo.

• NIST Chemistry WebBook
• Cameo Chemicals
• Chemical Book
• Chemicalland21
• London Centre for Nanotechnology
• A Comprehensive Guide to the Hazardous Properties of Chemical Substances, Pradyot Patnaik
• Review of Organic Functional Groups: Introduction to Medicinal Organic Chemistry, Thomas L. Lemke
• Organometallic Syntheses, Volume 4, R. Bruce King

• Pirolidino
• Furano
• Eteroj
• Piridino
• Piperidino

Ĉi tiu artikolo ankoraŭ estas ĝermo pri kemio. Helpu al Vikipedio plilongigi ĝin. Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi (menciante la fonton).