Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

See also: prostý and prôsty

English

edit

Alternative forms

edit

Etymology

edit

Shortened from prostitute.

Pronunciation

edit

Noun

edit

prosty (plural prosties)

  1. (US, slang) A prostitute.
    • 2021 April 4, Rich Blomquist & Erin Wagoner, “Easter's 11” (14:42 from the start), in Bless the Harts[1], season 2, episode 16, spoken by Betty Hart (Maya Rudolph):
      “Okay, so he is in a relationship with a woman of the night.” “More like a woman of the afternoon. But that's fine. Jesus didn't judge prosties.”

Synonyms

edit

Anagrams

edit

Old Polish

edit

Etymology

edit

Inherited from Proto-Slavic *prȍstъ. First attested in the 14th century.

Pronunciation

edit
  • IPA(key): (10th–15th CE) /prɔstɨː/
  • IPA(key): (15th CE) /prɔstɨ/

Adjective

edit

prosty (derived adverb prosto or proście)

  1. straight (not curved or bent)
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[2], page 21:
      Ząby myala svyatle, proste (recti)..., zawzdy rowne, gladke
      [Zęby miała światłe, proste (recti)..., zawżdy [] , rowne, gładkie]
    • 1442, Wokabularz Raczyńskich, Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu, sygn. 1360/I, page 90r:
      Dirrectus vlg. prosti
      [Dirrectus vlg. prosty]
  2. (attested in Lesser Poland) simple (plain, ordinary, unsophisticated)
    • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie[3], Krakow, page 5b:
      Fftorecz on gest v odzenu *vbodzy byl (sc. Kryst), a pres tocz gest on prostim szuknem obynon byl
      [Wtoreć on jest w odzieniu ubogi był (sc. Kryst), a przeztoć jest on prostym suknem obinion był]
    • 1874-1891 [1444], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności[4], [5], [6], volume XXIII, page 307:
      Prosti chleb purum panem (panem verum, gl. purum panem, verbo carnem efficit)
      [Prosty chleb purum panem (panem verum, gl. purum panem, verbo carnem efficit)]
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[7], page 43:
      Tegodla bralem rozmaythych xyąg czvda, spysalem yakole prostem pysanyem v yedny xyągy (stilo rudissimo redegi)
      [Tegodla brałem [z] rozmaitych ksiąg cuda a spisałem jakole prostem pisaniem w jedny księgi (stilo rudissimo redegi)]
  3. (attested in Masovia) simple (humble or non-distinct)
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa[8], page 742:
      Kyedy smartvychvstaną, vzrycze tego, ktoregosz vy mnymaczye prostego czlovyeka, szyedzącz na pravyczy... moczy bozey (Luc 22, 69)
      [Kiedy smartwychwstanę, uźrycie tego, ktoregoż wy mnimacie prostego człowieka, siedząc na prawicy... mocy bożej (Luc 22, 69)]
    • 1874-1891 [1447], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności[9], [10], [11], volume XXII, Lublin, page 55:
      Panna prosztha
      [Panna prosta]
    • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 21:
      Wstawyami, aby ryczerz kazdi alybo prosty panooszaa (quilibet miles aut simplex) pod pewną podnyeszoną chorangwyą na gey stanye staal
      [Ustawiamy, aby rycerz każdy alibo prosty panosza (quilibet miles aut simplex) pod pewną podniesioną chorągwią na jej stanie stał]
  4. (attested in Lesser Poland) simple (not complicated)
    • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie[12], Krakow, page 176b:
      Tocz gesth skonane podluk prostego pyszma te tho... svøthe ewangelie
      [Toć jest skonanie podług prostego pisma te to... święte ewanjelije]
    • 1442, Wokabularz Raczyńskich, Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu, sygn. 1360/I, page 78r:
      Collumbinus vlg. [s] proszti
      [Collumbinus vlg. [z] prosty]
  5. (attested in Lesser Poland) righteous, just, noble; right, proper
    • 1853 [End of the 15th century], Wacław Aleksander Maciejowski, editor, Piśmiennictwo polskie od czasów najdawniejszych aż do roku 1830, volume 4, page 148:
      Thy slova swyathy Grzegorz vyklada... rzekacz: Laszka... czirplyva yest, bo zadan[y]e slosczy rowną, prosta, dobra dusza noszy
      [Ty słowa święty Grzegorz wykłada... rzekąc: Łaska... cirpliwa jest, bo zadan[y]e złości rowną, prostą, dobrą duszą nosi]
    • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎[13], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 118, 137:
      Prawy gest, gospodne, y prosty sød (rectum iudicium) twoy
      [Prawy jeś[t], Gospodnie, i prosty sąd (rectum iudicium) twoj]
  6. (attested in Greater Poland, Masovia, Sieradz-Łęczyca) direct (honest, open, non-evasive)
    • 1885-2024 [c. 1428], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne[14], volume I, Międzyrzecz, Warsaw, page 476:
      Prosta, pokorna spowyedz ma bycz, czysta y wyerna
      [Prosta, pokorna spowiedź ma być, czysta i wierna]
    • 1874-1891 [1466], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności[15], [16], [17], volume XXII, Łęczyca, page 10:
      Impermixta consvetudine, prostą czyrzpietlyvosczy[ą], moderetur
      [Impermixta consvetudine, prostą cirzpietliwości[ą], moderetur]
  7. simple (comprised of a single element)
    • 1880-1894 [Middle of the 15th century], Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności[18], volume V, page 277:
      Beata virgo... plena fuit omni virtute et... de eius superexcellenti gloria super omnes puras, proste, creaturas
      [Beata virgo... plena fuit omni virtute et... de eius superexcellenti gloria super omnes puras, proste, creaturas]
  8. (law, in set phrases, attested in Masovia) simple (not important or meaning little)
    • 1868 [1446], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego[19], volume XIII, page 206:
      Item si non solveret pecuniam mutuatam..., tunc... est obligatus solvere mille marcas ad simplicem *loquelem al. na prosztha pomowa
      [Item si non solveret pecuniam mutuatam..., tunc... est obligatus solvere mille marcas ad simplicem *loquelem al. na prostą pomową]
    • 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 52, 3:
      Woyth moze na kasdy dzen szandzycz o pyenadze albo o gynne proste rzeczy (pro... aliis causis simplicibus) przesz przyszasznykow
      [Wojt może na każdy dzień sędzić o pieniądze albo o jinne proste rzeczy (pro... aliis causis simplicibus) przez przysiężnikow]
    • 1972 [15th century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, Najstarsze staropolskie tłumaczenie ortyli magdeburskich wg rkpsu nr 50, pages 52, 3:
      Czso woyth ma albo moze a kako szandzycz o pyenadze albo o gyne proste rzeczy przesz przyszasznykow, w prosthey zalobye?
      [Cso wojt ma albo może a kako sędzić o pieniądze albo o jine proste rzeczy przez przysiężnikow, w prostej żałobie?]
    • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 73:
      Vstawyamy, aby pirwy rok przes prosthą nyemocz (per simplicem infirmitatem), ale wthory przes prawą nyemocz... byli othkladany
      [Ustawiamy, aby pirwy rok przez prostą niemoc (per simplicem infirmitatem), ale wtory przez prawą niemoc... były otkładany]
    • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 41:
      Vstawyamy..., abi... za prostą reną (pro simplici vulnere) pyecznaczcze grziwyen zaplaczicz powynyen byl
      [Ustawiamy..., aby... za prostą renę (pro simplici vulnere) pięćnaćcie grzywien zapłacić powinien był]
    • 1868 [1452], Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej : z archiwum tak zwanego bernardyńskiego we Lwowie w skutek fundacyi śp. Alexandra hr. Stadnickiego[20], volume XI, page 382:
      Nobilis Iohannes... ex parte Elizabeth postposuit prosty rok ad duas septimanas
      [Nobilis Iohannes... ex parte Elizabeth postposuit prosty rok ad duas septimanas]

Noun

edit

prosty m animacy unattested

  1. (nominalized, attested in Masovia) ignoble person, common person (person not belonging to the noble class)
    • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 22:
      Vstawyami, abi, kedi kthori sąndzaa... alybo gyni kthorikolye za wyni sandowe... naszego zemyanyna bogathego alybo vbogego, slyachczycza alybo prostego (nobilem vel simplicem) począdza
      [Ustawiamy, aby kiedy ktory sędzia... alibo jiny ktorykole, za winy sądowe... naszego ziemianina, bogatego alibo ubogiego, ślachcica alibo prostego (nobilem vel simplicem), pociądza]

Derived terms

edit
adjectives
    adverbs
    nouns
    verbs
    edit
    adjectives
      adverbs
        nouns
          verbs

            Descendants

            edit
            • Polish: prosty
            • Silesian: prosty

            References

            edit
            • Boryś, Wiesław (2005) “prosty”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
            • Mańczak, Witold (2017) “prosty”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
            • Bańkowski, Andrzej (2000) “prosty”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
            • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “prosty”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
            • Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “prosty”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

            Polish

            edit

            Pronunciation

            edit
             
            • Audio:(file)
            • Rhymes: -ɔstɘ
            • Syllabification: pros‧ty

            Etymology 1

            edit

            Inherited from Old Polish prosty.

            Adjective

            edit

            prosty (comparative prostszy, superlative najprostszy, derived adverb prosto)

            1. straight (not curved or bent)
              Synonym: równy
              Antonyms: krzywy, nierówny
            2. simple (uneducated and uncultured)
            3. simple (non-distinct)
              Synonym: zwyczajny
            4. simple (without decorations, etc.)
              Synonyms: niebogaty, nieokazały, niewymyślny, niewyszukany, oszczędny, skromny
            5. simple (easy to do or understand)
              Synonym: nieskomplikowany
            6. simple (natural and obvious)
            7. simple (composed of a single element)
              Synonyms: prymitywny, niezłożony
              Antonym: złożony
            8. (geometry) right (90°)
            9. (of one's speech) straight, direct
              Synonyms: bezpośredni, naturalny, otwarty, szczery
            Declension
            edit
            Derived terms
            edit
            adjectives
            adverbs
            nouns
            verbs
            verbs
            edit
            adjectives
            adverbs
            nouns
            Trivia
            edit

            According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), prosty is one of the most used words in Polish, appearing 41 times in scientific texts, 8 times in news, 24 times in essays, 10 times in fiction, and 20 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 103 times, making it the 608th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

            Etymology 2

            edit

            Ellipsis of cios prosty.

            Noun

            edit

            prosty m inan

            1. (nominalized, boxing) cross, jab, straight punch
              Synonym: cios prosty
            Declension
            edit

            References

            edit
            1. ^ Ida Kurcz (1990) “prosty”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 439

            Further reading

            edit
            • prosty in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
            • prosty in Polish dictionaries at PWN
            • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “prosty”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
            • Włodzimierz Gruszczyński (28.11.2010) “PROSTY”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
            • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “prosty”, in Słownik języka polskiego
            • Aleksander Zdanowicz (1861) “prosty”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
            • A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1908), “prosty”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 4, Warsaw, page 1026

            Silesian

            edit

            Etymology

            edit

            Inherited from Old Polish prosty.

            Pronunciation

            edit
            • IPA(key): /ˈprɔs.tɪ/
            • Rhymes: -ɔstɪ
            • Syllabification: pros‧ty

            Adjective

            edit

            prosty (comparative prościejszy, superlative nojprościejszy, derived adverb prosto)

            1. straight
            2. simple, easy

            Declension

            edit

            Derived terms

            edit
            adjectives
            adverbs
            nouns
            verbs
            edit
            adverbs

            Further reading

            edit