Most kolejowy w Przemyślu

Most kolejowy w Przemyślu

Most po przebudowie (2024)
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Miejscowość	Przemyśl
Podstawowe dane
Przeszkoda	rzeka San
Długość	188 m
Liczba torów	2
Liczba przęseł	2
Data budowy	1891 / 2023
Położenie na mapie Przemyśla Most kolejowy w Przemyślu
Położenie na mapie Polski Most kolejowy w Przemyślu
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Most kolejowy w Przemyślu
49°47′08,5″N 22°46′13,9″E/49,785694 22,770528
Multimedia w Wikimedia Commons

Most kolejowy w Przemyślu – most kolejowy na Sanie o konstrukcji kratownicowej, położony między stacjami Przemyśl Główny i Przemyśl Zasanie, przez który przebiega linia kolejowa nr 91 z Krakowa do Medyki.

Przez most przejeżdżają pociągi pasażerskie z Polski, kończące bieg w Przemyślu. Obiekt stanowi jedną z najbardziej charakterystycznych budowli miasta. Na cześć prezydenta Przemyśla z 1944 r. Tadeusza Porembalskiego nosi jego imię. Most jest prawdopodobnie jedyną budowlą w dzisiejszej Polsce, której projekt pochodzi z biura Gustave'a Eiffla^[1].

Most kolejowy na rzece San powstał w roku 1860 w związku z budową linii kolejowej łączącej Wiedeń ze Lwowem. W obecnej postaci istnieje od 1891. W marcu 1915 został wysadzony przez Austriaków, a następnie odbudowany w 1916 roku. W listopadzie 1918 obiekt walk polsko-ukraińskich. 29 września 1939, podczas ataku ZSRR na Polskę, wizytował go Nikita Chruszczow – wówczas członek Rady Wojennej Kijowskiego Specjalnego Okręgu Wojskowego^[2]. Po podziale Polski w wyniku Paktu Ribbentrop-Mołotow od 1939 do 1941 stanowił przejście graniczne między strefą okupacyjną niemiecką i radziecką. W dniach 22–27 czerwca 1941, z uwagi na swoje strategiczne znaczenie, przedmiot zaciętych walk niemiecko-radzieckich^[3].

W 1944 przygotowany do zniszczenia most został uratowany dzięki żołnierzom Armii Krajowej, którzy unieszkodliwili większość podłożonych przez Niemców ładunków wybuchowych. Uszkodzony most został naprawiony po II wojnie światowej^[4].

Pod koniec 2022 rozpoczęły się prace związane z przebudową mostu^[5]. W listopadzie 2023 oddano do użytku tor nr 1 na nowym moście, a pod koniec grudnia tego samego roku uruchomiono tor nr 2. Stare mosty zostały rozsunięte i pozostaną ze względu na zabytkowy charakter obiektu – na jednym zostanie utworzony ciąg pieszo-rowerowy, drugi będzie wykorzystywany przez Muzeum Ziemi Przemyskiej^[6].

• Galeria zdjęć historycznych mostu