Sefydliad Masnach y Byd
Cyfundrefn ryngwladol yw Sefydliad Masnach y Byd (Ffrangeg: Organisation mondiale du commerce, OMC; Saesneg: World Trade Organization, WTO; Sbaeneg: Organización Mundial del Comercio, OMC) sy'n ymwneud â'r rheolau sy'n rheoli masnach ryngwladol rhwng gwledydd. Craidd y gyfundrefn yw Cytundeb Sefydliad Masnach y Byd a gychwynwyd yn 1 Ionawr 1995 ac a arwyddwyd yn Ebrill 2004 ym Marrakech, Moroco, gan y rhan fwyaf o bwerau economaidd mawr y byd ac a gydnabuwyd ar ôl hynny gan eu seneddau. Bwriad swyddogol y sefydliad yw cynorthwyo cynhyrchwyr nwyddau a gwasanaethau, allforwyr a mewnforwyr, i weithredu a hynny trwy gyfyngu rhwystrau i fasnach. Yn 2017 roedd gan y gyfundrefn 164 aelod-wladwriaeth. Nid yw Iran a rhan helaeth y byd Arabaidd yn aelodau. Ffrangeg, Sbaeneg a Saesneg yw ei hieithoedd swyddogol.[1][2]
 | |
 | |
| Enghraifft o'r canlynol | sefydliad rhyngwladol  |
|---|---|
| Dechrau/Sefydlu | 1 Ionawr 1995 |
| Yn cynnwys | WTO panel, WTO General Council, WTO iLibrary |
| Lleoliad yr archif | WTO archives |
| Pennaeth y sefydliad | Rheolwr Gyfarwyddwr Sefydliad Masnach y Byd |
 | |
| Gweithwyr | 640 |
| Isgwmni/au | WTO General Council |
| Ffurf gyfreithiol | subject of international law |
| Pencadlys | CAnolfan William Rappard |
| Enw brodorol | World Trade Organization |
| Gwladwriaeth | Y Swistir |
| Gwefan | https://wto.org |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
Ers 2001, mae Sefydliad Masnach y Byd yn dilyn cyfarwyddiadau Cylch Doha, a gytunwyd yn Doha, prifddinas Qatar, sef 'Popeth Ond Arfau'. Er nad yw'n un o asiantaethau arbennig y Cenhedloedd Unedig, mae ganddo gysylltiadau â'r gyfundrefn honno. Lleolir ei bencadlys yn ninas Genefa, Y Swistir. Yn 2013, daeth y diplomydd Brasilaidd Roberto Azevêdo yn Gyfarwyddwr Cyffredinol Sefydliad Masnach y Byd, gan olynu'r Ffrancwr Pascal Lamy.
Ers diwedd y 1990au, mae Sefydliad Masnach y Byd dan feirniadaeth lem mudiadau gwleidyddol amgen sy'n gwrthwynebu yr hyn a alwent yn "hybu globaleiddio'r economi ryngwladol" a "rhoi rhwydd hynt" i fasnachwyr y gwledydd cyfoethog ar draul gweithwyr mewn gwledydd llai datblygedig a'r tlodion yn gyffredinol. Mewn canlyniad mae cynadleddau'r sefydliad wedi bod yn ffocws i wrthdystio ar raddfa eang.
Cyfeiriadau
golygu- ↑ "Archived copy". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 18 Mai 2017. Cyrchwyd 20 Mai 2017.CS1 maint: archived copy as title (link)
- ↑ "WTO – Understanding the WTO – The GATT years: from Havana to Marrakesh". www.wto.org. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 5 Mawrth 2018. Cyrchwyd 28 Mawrth 2019.