Ton sefyll

Ton sefyll

Math	Ton
Y gwrthwyneb	progressive wave
Dyddiad darganfod	1831
Yn cynnwys	node
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Pan fydd ddwy don o osgledau cyfartal yn teithio mewn cyfeiriadau cyferbyniol, megis tonnau ar linyn offeryn cerdd, bydd eu cyfuniad yn ffurfio ton sefyll.

Er enghraifft, os roddir ffurf y patrwm cyfan gan y fformiwla:

${\displaystyle ~y=}$	${\displaystyle ~A\sin(2\pi x/\lambda +2\pi \nu t)}$	${\displaystyle ~+}$	${\displaystyle ~A\sin(2\pi x/\lambda -2\pi \nu t)}$
	ton sy'n teithio yn y cyfeiriad -x		ton sy'n teithio yn y cyfeiriad +x

lle:

• ${\displaystyle y}$ = y pellter (ardraws) mae'r llinyn wedi'i symud
• ${\displaystyle t}$ = amser
• ${\displaystyle x}$ = pellter ar hyd y llinyn
• ${\displaystyle A}$ = osgled y ton
• ${\displaystyle \nu }$ = amledd y ton
• ${\displaystyle \lambda }$ = tonfedd y ton

gellir ddefnyiddo'r fformiwlau trigonomterig i brofi bod y patrwm sy'n canlyn yn dilyn y fformiwla hwn:

${\displaystyle ~y=2A}$	${\displaystyle ~\times }$	${\displaystyle ~\sin(2\pi x/\lambda )}$	${\displaystyle ~\times }$	${\displaystyle ~\cos(2\pi \nu t)}$
		osgled sy'n amrywio gyda safle ar hyd y llinyn		digryniadau lleol (nad yw'n teithio)

Ton sefyll ydy hwn, achos ni arddangosir bod y patrwm yn teithio.

Yn yr achos o donnau sefyll ar llinyn, rhaid i hyd cyfan y llinyn fod yn gynhwysrif cyfan o hanner-donfeddau, er mwyn i bennau'r llinyn beidio â symud. Yn y sefyllfa cyffredinol ynglŷn ag offeryn cerdd â llinynau, mae hyd y llinyn yn (un) hanner donfedd, ond weithiau gellir chwarae "harmonigau" uwch, gydag un neu fwy o lefydd yng nghanol y llinyn lle nad yw'r llinyn yn symud.