Kònstantin Dominik
Kònstantin Dominik (Konstantyn Dominik) - ùr. 7 lëstopadnika 1870 w Gniéżdżewie - ùm. 7 strëmiannika 1942 we Gduńskù. W młodich latach rósł na pòbòżnégò człowieka. Dzãka pòmòcë wùja - ksãdza Jakùba Derca - mógł w 1883 rokù wstãpic do Collegium Marianum, szkòłë w Pelplinie. Pò ji skùńczenim ùcził sã dali w Chełmnie, gdze w 1893 rokù zdôł egzamin dozdrzelałotë. Ùcził sã baro dobrze i tak mógł zacząc sztudérowanié w Dëchòwny Seminarëji w Pelplinie. Tùwò pò pôrã latach dożdôł sã ksãżëch swiãceniów, chtërne przëjimnął 25 strëmiannika 1897. Jakno ksądz béł nôprzód we Gduńskù-Òruni, a pózni w Chełmnie. W 1911 rokù òstôł òjcã dëchòwnym pelplińsczi seminarëji ë ji wicerektorã, a latach 1920-1932 béł rektorã. Òn ju za młoda béł słôwny z prawòscë i swiãtoscë. Òd 1928 rokù béł biskùpã sufraganã diecezji chełmińsczi. Jakno biskùp w 1931 rokù béł w Sjónowie i Kartuzach. Ùmarł w ùdbie swiãtoscë 1942 rokù we Gduńskù, gdze w II swiatowi wòjnie wëwiozle gò Miemcë. Pò sétmë latach cało biskùpa bëło przeniosłé do Pelplina. Tam jegò grób je òbjimniãti wiôlgą tczą. Za żëcégò miôł òn w sobie wiôlgą pòkòrã. Nie gònił za achtniącém i pòczestnotą, a z wszëtczima lëdzama òbchòdôł sã tak samò. Czej szło ò wiarã stojôł mòckò za prôwdzëwą nôùką Kòscoła. Òsoblëwie wiele dzyrzkòscë mùszôł pòkazac òbczôs wòjnë, czej Miemcë òd 1939 rokù nie dôwelë Mù pòkù. Wiele Kaszëbów mòdli są ò jak nôchùtszé wëniesenié Słëdżi Bòżégò Kònstantina Dominika na wôłtôrze. Tak je òsoblëwie w Gdini, Gduńskù, Kartuzach, Bëtowie, Żukòwie, Rédze, Swôrzewie i Kòlbùdach.
Biskùp Dominik nigdë nie zabôcził ò swòjim kaszëbsczim pòchòdzënkù. Òn przë kòżdi leżnoscë gôdôł pò kaszëbskù[1].
Òn uznôł "Jô jem dlô nieba - niebò dlô mie; bò tam dësza naléze to do czegò na swiece wiedno zgrôwô - szczescé."
"...; grzéch je przëczëną tegò, że żeniałi lëdze przeklënają tã chwilã, czedë przed wôłtôrzã pòdelë sobie rãce i przërzeklë sobie wiérnotã jaż do smiercy."
Dopisënczi
[edicëjô | editëjë zdrój]- ↑ Ormiński, H., Sługa Boży Ksiądz Biskup Konstantyn Dominik, Kartuzy 1986, s. 257
Lëteratura
[edicëjô | editëjë zdrój]- Kaszëbskô lëteratura : wëzdrzënë / Daniél Kalinowsczi, Adela Kùik-Kalinowskô ; tłómaczenié na kaszëbsczi jãzëk Dariusz Majkòwsczi, Gduńsk : Kaszëbskò-Pòmòrsczé Zrzeszenié : Instytut Kaszubski w Gdańsku, 2017, s. 23.
- J. Borzyszkowski, J. Mordawski, J. Treder: Historia, geografia, język i piśmiennictwo Kaszubów; J. Bòrzëszkòwsczi, J. Mòrdawsczi, J. Tréder: Historia, geògrafia, jãzëk i pismienizna Kaszëbów, Wëdowizna M. Rôżok przë wespółrobòce z Institutã Kaszëbsczim, Gduńsk 1999, s. 59.
- Leszek Jażdżewski, Ksiądz Biskup Konstantyn Dominik - Życie i pamięć o nim na Kaszubach i Pomorzu (Bernardinum, 2013)[1]
Bùtnowé lënczi
[edicëjô | editëjë zdrój]- Anielskòjãzëkòwi biogram 2)
- Rëmiô 2017
- Pòlskòjãzëkòwi biogram w pelplińsczi diecezji
- Pòlskòjãzëkòwé wiadło z 2020 r.
- Jan Paweł II, 2004
- Sługa Bòżi Kònstantin Dominik (pl)
- VIAF