Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]

Jump to content

Kristohanon

Gikan sa Wikipedia, ang gawasnong ensiklopedya
(Naredirek gikan sa Kristyanhon)

Ang Kristohanon usa ka tawo mga misunod sa Kristyanismo, usa ka monotiyestikong relihiyon nga nagatuyok sa kinabuhi ug panudlo ni Jesu Cristo nga gipakita sa Bag-ong Tugon ug giisip sa mga Kristohanon nga napropesiya sa Daang Tugon.

Etimolohiya

Gikan sa Kinatsilang cristiano, gikan sa Linatin nga Christianus, nga gikan sa Grinyegong Χριστιανός, christianós, sa Χριστός Xristós nga nagpasabot "ang dinihogan". Sa (Grineyegong) Septuaginta nga bersyon sa Hebreong Bibliya, ang khristos gigamit aron paghubad sa Inebreyong מָשִׁיחַ, mashiaḥ, "mesiyas", nga nagpasabot "siyang dinihogan".

Ang unang nailhang paggamit sa tawag nga Χριστιανός, christianós, makita sa Bag-ong Kasabotan, sa Mga Buhat 11:26: "ang mga magtinun-an kay unang gitawag nga Kristohanon sa Antiyoka". Ang tawag unang gigamit aron pag-ila sa mga tinun-an ni Jesu Cristo. Sa laing duha ka Bag-ong Kasabotan nga paggamit sa pulong (Mga Buhat 26:28 ug 1 Pedro 4:16), nagpasabot kini sa publikong pag-ila sa mga misunod kang Jesus.

Ang labing sayo nga sulat sa paggamit sa tawag gawas sa Bibliya kadtong si Tacitus misulat nga si Nero mibasol sa mga "Kristohanon" sa Dakong Sunog sa Roma sa tuig AD 64.

Ang "Kristohanon" nagpasabot usab mga sakop kun sumosunod sa simbahan kun ubang kapundokan sa Kristiyanismo. Nagpasabot kini nga bisan unsang apil sa Kristiyanismo.

Kinsa ang usa ka Kristohanon

Nagkalain-lain ang "Kristohanon" sa daghang mga kapundokang Kristohanon. Ang uban mituo nga, aron mahimong Kristohanon, kinahanglang moadto sa simbahan ug moapil pagpabunyag. Ang uban mitudlo hinuon nga ang pagtuo ug pagdawat sa kinabuhi, kamatayon ug pagkabanhaw ni Jesu Cristo gikinahanglan. Ang uban miatawag sa Kristohanon sa mga taw misunod sa panudlo ni Jesu Cristo

Ang ubang mga teolohiyano miapil sa usa Kristohanon nga bisan kinsang modawat sa Kredo sa Nisino. Kaning karaan nga kasulatan gidawat sa mga Katoliko, Ortodokso, Angglikano, Luterano ug tanang mga dagkong Protestanhong mga Simbahan.

Ang mga Romano Katoliko, Sidlakang Ortodokso, ug daghang mga Protestante miisip sa usa ka Kristohanon nga nahimong sakop sa simbahan pinaagi sa sakramento sa bunyag. Niining mga denominasyona, ang mga bata nga gibunyagan maisip na nga Kristohanon, bisan gilaoman silang mobuhat og pagdawat sa pagtuo inig ka tukma na ilang panuigon.

Ang mga Ebangheliko ug mga pundamentalista wala magbuhat og pagbunyag sa bata ug wala usab motuo nga ang pagbunyag gikinahanlan alang sa kaluwasan (usa ka sakramento). Hinuon, giisip nila nga ang pag-angkon ug pagpaila nga uban siya ni Jesu Cristo hangtod sa iyang kamatayon, nga mipakita og kabag-ohan ug bag-ong kinabuhi sa Ginoo, sa pagkabanhaw ni Jesu Cristo. Miawhag sila sa mga bata ug hamtong nga "mamahimong Kristohanon" pinaagi sa "pagdawat ni Jesu Cristo nga Ginoo ug Manluluwas," ug sa pagtuman sa desisyon sa Pagbunyag sa Mituo. Kaning mga pundoka migamit sa pahayag nga "born-again" (Juan 3:3) sa pagpasabot aron mahimong Kristohanon. Daghang mga Kristohanon mituo nga ang dalan sa Kaluwasan pinaagi kang Jesu Cristo (Anak sa Dios) (Juan 14:6). Mituo sila nga ang tanan makasasala ug kinahanglan mag-usab. Ang ubang mga Kristohanon mituo nga ang pagbunyag wala gikinahanglan aron maluwas, apan usa ka pagpakita nga mag-usab ka sa imong kinabuhi ug mopuyo kon unsa ang buot sa Dios nimo. Ang mga Katoliko mituo nga ang pagbunyag gikinahanglan aron maluwas ug makaluwas kini gikan sa ilang mga sala.

Ang ubang denominasyon ug sekta mitudlo nga ang pagbunyag sa Mituo gikinahanglan aron maluwas - ang pagbalhin sa pagkadili-Kristohanon ngadto sa pagka-Kristohanon. Miisip sila sa usa ka Kristohanon nga binunyagan ug nagbag-ong taw.

Ang ubang mituo misunod sa panudlo ni Jesu Cristo, apan wala motuo nga gikinahanglan ang pagdawat sa relihiyon.

Sa mga nasod nga ang Kristiyanismo mao ang sagad nga relihiyon sa kasaysayan niini, ang tawag gigamit sa uban sa pagpasabot nga wala sila moapil sa ubang relihiyon - nagpasabot nga gisiip nila ilang mga kaugalingon nga Kristohanon.

Sa ubang pinulongan

Sa mga Arabo (mga Kristohanon, Muslim kun sa ubang tinuohan), ug sa ubang pinulongan nga naimpluwensyahan sa Arabong pinulongan (naa sa mga kulturang Muslim nga giimpuwensyahan sa Inarabo isip liturhiyanhong pinulongan sa Islasm), ang duha ka pulong nga gigamit sa Kristohanon kay: Nasrani (gikan sa Inarabong ansar, isip nga disipulo ni Jesus), ug Masihi nga nagpasabot nga tagasunod sa Mesiyas. Kon naa may kalainan ang Nasrani nagpasabot nga mga taw sa Kristohanong kultura ug Masihi nagpasabot nga kadtong rehiliyonhong mituo kang Jesus. Sa ubang mga nasod ang Nasrani gigamit usab sa mga dili Muslim nga mga puti nga taw. Ang laing pulong nga Inarabo nga gigamit sa mga Kristohanon, ilabi na sa politikanhong paggamit, Salibi; kini nagpasabot sa mga taga-Krusada ug ang mga bating pasabot niini.

Mga pakisayran

  • The Catholic Encyclopedia, Volume IX, Monotheism; William F. Albright, From the Stone Age to Christianity; H. Richard Niebuhr, ; About.com, Monotheistic Religion resources; Jonathan Kirsch, God Against the Gods; Linda Woodhead, An Introduction to Christianity; The Columbia Electronic Encyclopedia Monotheism; The New Dictionary of Cultural Literacy, monotheism; New Dictionary of Theology, Paul pp. 496-99; David Vincent Meconi, "Pagan Monotheism in Late Antiquity" in Journal of Early Christian Studies pp. 111–12, 2nd London Baptist Confession 1689, 2:1 "1._____The Lord our God is but one only living and true God; whose subsistence is in and of himself, infinite in being and perfection; whose essence cannot be comprehended by any but himself; a most pure spirit, invisible, without body, parts, or passions, who only hath immortality, dwelling in the light which no man can approach unto; who is immutable, immense, eternal, incomprehensible, almighty, every way infinite, most holy, most wise, most free, most absolute; working all things according to the counsel of his own immutable and most righteous will for his own glory; most loving, gracious, merciful, long-suffering, abundant in goodness and truth, forgiving iniquity, transgression, and sin; the rewarder of them that diligently seek him, and withal most just and terrible in his judgments, hating all sin, and who will by no means clear the guilty."
  • BBC, BBC - Religion & Ethics - Christianity
  • Book of Isaiah Book of Isaiah, Chapter 53.
  • Christ at Etymology Online
  • Messiah at Etymology Online
  • Tacitus (c. 55 -117 CE): Nero's persecution of the Christians, online at Washington State University
  • Becoming a Christian. Retrieved on 2007-10-25.
  • Nazarene at Etymology Online
  • Khaled Ahmed, Pakistan Daily Times.
  • a b Society for Internet Research, The Hamas Charter, note 62 (erroneously, "salidi").
  • a b Jeffrey Tayler, Trekking through the Moroccan Sahara.
  • Akbar S. Ahmed, Islam, Globalization, and Postmodernity, p 110.