Luigi Galvani
Luigi Alyisio Galvani (Bologna, 9. septembar 1737. - Bologna, 4. decembar 1798.), italijanski fizičar i anatom.[1] Otkrio je da mišići i nervne ćelije stvaraju elektricitet. Studirao je teologiju, pa medicinu. Postao je 1762. profesor medicine na univerzitetu u Bolonji. Profesor praktične anatomije je postao 1775. Istraživao je fiziologiju, a kasnije i sluh ptica.
Otprilike 1766. godine Galvani je počeo da ispituje djelovanje elekriciteta na žablje mišiće. Tom prilikom je opazio da se mišić žablje noge grči ako se okači na bakarnu kuku, a drugim krajem dodirne gvozdenu podlogu. Eksperimentišući u tom pravcu otkrio je da je važno da se žablji batak dodiruje istovremeno na dva različita mjesta sa dva, međusobno spojena metalna provodnika.
Postoji nekoliko opisa Galvanijevog eksperimenata, u kojem je grčenje žabljeg mišića povezao sa elektricitetom.[2] Prema jednoj, Galvani je 6. novembra 1780. (ili 1783.) secirao žabu na stolu, na kojem je istovremeno njegov asistent izvodio eksperimente sa statičkim elektricitetom. Leđni nerv žabe, (nervus ischiadicus) je dodirnuo metalnim skalpelom dok je žaba bila u dodiru sa drugim metalom. U tom momentu je na jednoj električnoj mašini koja se nalazila na istom stolu asistent izazvao iskru i na Galavanijevo zaprepaštenje, noga žabe se pokrenula kao da je žaba živa. Time je Galvani postao prvi naučnik koji je otkrio vezu između elektriciteta i života - Galvani je otkrio bioelektricitet.
Galvani je taj elektricitet nazvao životinjski elektricitet, da bi opisao to što je aktiviralo mišić. On i njegovi savremenici su smatrali da je aktivaciju izazivao električni fluid, koji nervi prenose do mišića. Pojava je nazvana „galvanizam",[3] na prijedlog Aleksandra Volte, Galvanijevog poznanika i ljutog naučnog oponenta. Galvanizam je termin koji podrazumijeva nastanak elektriciteta hemijskim transformacijama, bez obzira da li je sistem dio žive materije.
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ http://www.vias.org/encyclopedia/curriculum_galvani.html
- ^ http://www.wissen.de/lexikon/galvani-luigi
- ^ "Arhivirana kopija". Arhivirano s originala, 1. 6. 2013. Pristupljeno 6. 12. 2013.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]- https://web.archive.org/web/20130601233935/http://www.bhak-bludenz.ac.at/physik/geschichte/physiker/galvani.shtml
- https://web.archive.org/web/20160305010354/http://www.biographie.net/Luigi-Galvani
- http://www.chemgapedia.de/vsengine/glossary/de/galvani_00045luigi_000451737_0004509_0004509.bio.html Arhivirano 13. 5. 2014. na Wayback Machine