Nothing Special   »   [go: up one dir, main page]
Mont d’an endalc’had

Jos-Pêr ar Braz : diforc'h etre ar stummoù

Eus Wikipedia
Merdeiñ etreoberiat en istor
← Kemm kentKemm nevesoc'h →
Endalc’h diverket Danvez ouzhpennet
GweletWikitestenn
Diverradenn ebet eus ar c'hemm
Gwendal (kaozeal | degasadennoù)
14 190 kemm
→Notennoù ha daveennoù: +{{Wikimammenn|Oberour:Jos-Pêr ar Braz}}
(38 stumm da c'hortoz gant 15 implijer kuzhet.)
Linenn 1: Linenn 1:
{{LabourAChom}}
{{LabourAChom}}
{{Infobox Tud
| anv =
| alias = Dirlem<br>Yann Brezal
| skeudenn = Jos Le Bras.jpg
| alc'hwez =
| deiziad ganet = {{Deiziad|8|Du|1889}}
| lec'h ganet = [[An Dre-Nevez|An Drev-Nevez]]
| bro ganet = {{Bro-Leon}}
| deiziad marv = {{Deiziad|8|Gwengolo|1915}}
| lec'h marv = [[Vienne-le-Château]]
| bro marv = [[Marne (departamant)|Marne]]
| annez =
| broadelezh = Brezhon
| micher =Skrivagner
| bloavezhioù =
| ensavadurioù =
| diplomet =
| brudet evit =
| enorioù =
| endro =
| pried =
| bugale =
| sinadur =
| lec'hienn =
| notennoù =
}}
[[Restr:Cimetière militaire franco-allemand Maissin 2011 b.jpg|thumb|upright=1.3|Bered soudardel Gall-Alaman Maissin gant plakenn koun Jos-Pêr ar Braz hag ur c'halvar eus ar {{XVIvet kantved}} degaset eus [[An Treoù-Leon]]]]


'''Jos-Per ar Bras''' (anv ofisiel : ''Joseph-Pierre Le Bras'') zo bet unan eus ar stourmerien bolitikel gentañ o deus graet gant ar [[brezhoneg]] evit displegañ e vennozhioù politikel. Ganet eo bet e Kerdevez, en [[An Dre-Nevez|Drev-Nevez]] e [[Bro-Leon]], e [[1889]], ha lazhet eo bet er [[Brezel 1914-1918|brezel e 1915]].
'''Jos-Pêr ar Braz''' (anv ofisiel : ''Joseph-Pierre Le Bras''), lesanvet '''Dirlem''', ha '''Yann Brezal''' e anv-pluenn, a oa bet unan eus ar stourmerien bolitikel gentañ o deus graet gant ar [[brezhoneg]] evit displegañ o mennozhioù politikel.


Ganet e oa bet e Kerdevez, en [[An Dre-Nevez|Drev-Nevez]] e [[Bro-Leon]], d'an [[8 a viz Du]] [[1889]], ha lazhet e oa bet d'an [[8 a viz Gwengolo]] [[1915]] e-kerzh [[Brezel 1914-1918]] e [[Vienne-le-Château]], e-kichen [[Bar-le-Duc]] ([[Marne]])<ref>[http://www.memoiredeshommes.sga.defense.gouv.fr/fr/arkotheque/visionneuse/visionneuse.php?arko=YToxMDp7czoxMDoidHlwZV9mb25kcyI7czoxMzoic3BlY2lmX2NsaWVudCI7czoxMDoic3BlY2lmX2ZjdCI7czoyMzoiQXJrTURIVmlzaW9ubmV1c2VJbWFnZXMiO3M6MTg6InNwZWNpZl9uYXZfcGFyX2xvdCI7czoyMjoiQXJrTURITmF2aWdhdGlvblBhckxvdCI7czoxMzoibWRoX2ZvbmRzX2NsZSI7aToxO3M6NDoicmVmMiI7czo2OiI3NTM3MTIiO3M6MTI6ImlkX2Fya19maWNoZSI7czo2OiI3NTM3MTIiO3M6OToicHlyYW1pZGFsIjtiOjA7czoxMjoiaW1hZ2VfZGVwYXJ0IjtpOjA7czoxNjoidmlzaW9ubmV1c2VfaHRtbCI7YjoxO3M6MjE6InZpc2lvbm5ldXNlX2h0bWxfbW9kZSI7czo0OiJwcm9kIjt9#uielem_move=247%2C-358&uielem_islocked=0&uielem_zoom=70&uielem_brightness=0&uielem_contrast=0&uielem_isinverted=0&uielem_rotate=F ''09/2016 ''Mémoires des hommes''].</ref>.


Degaset e voe Jos-Per ar Bras d'an [[Emsav]] gant [[Klaoda ar Prad]] skolaer e [[Landivizio]], [[skrivagner]] ha [[brogarour]]. Evel skolaer en ur skol gristen e [[Landivizio]] e c'hounezas e vara adalek [[1906]]. Dastum a reas sonioù ha gwerzioù e tolead [[Logeginer]] ken e voe loreet e kenstrivadeg ar [[Bleun-Brug]] e Kastell-Kêryann e [[1907]].<br/>
Degaset e voe Jos-Pêr ar Braz d'an [[Emsav]] gant [[Klaoda ar Prad]], skolaer e [[Landivizio]], [[skrivagner]] ha [[brogarour]]. Evel skolaer en ur skol gristen e Landivizio e c'hounezas e vara adalek [[1906]]. Dastum a reas sonioù ha gwerzioù e tolead [[Logeginer-Plouziri]] ken e voe loreet e kenstrivadeg ar [[Bleun-Brug]] e Kastell-Kêryann e [[1907]].<br>
E [[1914]] e voe anvet diwar e c'houlenn da vestr-skol publik e [[Plougin]], met kaset e oa d'ar [[Brezel-bed kentañ|brezel]] diouzhtu e 1914 hag e voe lazhet e-kichen [[Bar-le-Duc]] e [[1915]].
E [[1914]] e voe anvet diwar e c'houlenn da vestr-skol publik e [[Plougin]].


== Ar C'hentañ Brezel-bed ==
Enskrivet e Brest e 1914, en 48{{vet}} rejimant troadegiezh, kaset e voe d'ar brezel diouzhtu hag e voe lazhet e-kichen [[Bar-le-Duc]] d'an [[8 a viz Gwengolo]] [[1915]]. Tizhet en doa ar renk a gaporal.


Bez' ez eus ur blakenn-goun vrezhonek e [[Maissin]] (Belgia) gant Jos-Pêr ar Braz. Lenn a reer warni :
⚫
Jos-Per ar Bras a gemeras perzh e savidigezh ar [[Strollad Broadel Breizh]] kentañ ; skrivañ a reas ivez e-barzh kelaouenn ar Strollad, ''[[Breiz dishual]]'', dindan an anv-pluenn '''Yann Brezal'''. E-barzh kelaouennoù all ez embannas pennadoù brogar all, e ''[[Kroaz-ar-Vretoned]]'' dindan an anv-pluenn '''Dirlemm''' hag e ''[[Brug]]'' dindan al [[lesanv]] "Bruger".
{||
|-
|[[Restr:Plake burton aite maissin.jpg|230px]]
|
{{Quotation|
<poem style="font-family:Palatino; font-size:1.2em; font-variant:small-caps;">
Ar prezeger gwella, hep mar, eo er maro
rak e vouez a zo don! selaou, den kalonek,
laret a ra bezan bretoned karantek.
keneil, demp alies da welet ar bezio.
<span style="font-variant:small-caps; margin-left:50px;">Jos-Per AR BRAZ (Dirlem) 1889-1915</span>
</poem>
}}
|}
== Ar broadelour ==
⚫
Jos-Pêr ar Braz a gemeras perzh e savidigezh [[Strollad Broadelour Breiz]] ; skrivañ a reas ivez e-barzh kelaouenn ar Strollad, ''[[Breiz Dishual]]'', dindan an anv-pluenn ''Yann Brezal''. E-barzh kelaouennoù all ez embannas pennadoù brogar all, e ''[[Kroaz ar Vretoned]]'' dindan an anv-pluenn ''Dirlem'' hag e ''[[Brug (kelaouenn)|Brug]]'' dindan al [[lesanv]] ''Bruger''.
<gallery mode="packed" heights="220" style="margin-top:15px;">
Restr:Breiz dishual 1 en-tête.jpg|Talbenn '''Breiz Dishual''' niv. 1, Gouere 1912
</gallery>


== Komz plaen ==
;Jos-Pêr ar Braz
* [[1910]] : ''Dizro !...'', ''[[L'Écho du Finistère]]''
* 1910 : ''Kousk, babig !'', ''L'Écho du Finistère''
* 1910 : ''Hunvre eur Bugel'', ''L'Écho du Finistère''
* 1910 : ''Itanvez ar mortolod'', ''L'Écho du Finistère''
* 1910 : ''Moustrerig'', ''L'Écho du Finistère''
* 1910 : ''Da Bariz !'', ''L'Écho du Finistère''
* 1910 : ''Ar rozen falc'het'', ''L'Écho du Finistère''
* 1910 : ''Eun nosvez nedeleg'', ''L'Écho du Finistère''
* 1910 : ''Karantez divarvel'', ''L'Écho du Finistère''


;Yan Brezal
== Mammennoù ==
* 1910 : ''Eur rendael en tiegez'', ''L'Écho du Finistère''
⚫
*[[Lukian Raoul|Raoul, Lukian]]. ''Geriadur ar skrivagnerien hag ar yezhourien vrezhonek''. [[Al Liamm]], 1992.
* 1910 : ''Nedeleg Jobig'', ''L'Écho du Finistère''
⚫
*''[[Imbourc'h (kelaouenn)|Imbourc'h]]'', 1970 p. 74
* 1910 : ''Al lonkad diveza'', ''L'Écho du Finistère''
* [[1911]] : ''Traou ha traou all'', ''L'Écho du Finistère''


== Levrlennadur ==
⚫
*[[Lukian Raoul|Raoul, Lukian]]. ''Geriadur ar skrivagnerien hag ar yezhourien vrezhonek''. [[Al Liamm]], 1992.
⚫
*''[[Imbourc'h (kelaouenn)|Imbourc'h]]'', 1970 p.&nbsp;74
== Notennoù ha daveennoù ==
{{Daveoù}}
{{Wikimammenn|Oberour:Jos-Pêr ar Braz}}


{{DEFAULTSORT:Ar Bras, Jos-Per}}
{{DEFAULTSORT:Braz, Jos-Per ar}}
[[Rummad:Marvioù 1915]]
[[Rummad:Marvioù 1915]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1889]]
[[Rummad:Ganedigezhioù 1889]]

Stumm eus an 1 C'hwe 2024 da 20:58

Krogit e-barzh !
Un danvez pennad eo ar pennad-mañ ha labour zo d'ober c'hoazh a-raok e beurechuiñ.
Gallout a rit skoazellañ Wikipedia dre glokaat anezhañ. 
Jos-Pêr ar Braz
Jos-Pêr ar Braz
Alias Dirlem
Yann Brezal
Ganet 8 a viz Du 1889
An Drev-Nevez (Bro-Leon Bro-Leon)
Marvet 8 a viz Gwengolo 1915
Vienne-le-Château (Marne)
Broadelezh Brezhon
Micher Skrivagner
kemmañ Lennit teuliadur ar patrom
Bered soudardel Gall-Alaman Maissin gant plakenn koun Jos-Pêr ar Braz hag ur c'halvar eus ar XVIvet kantved degaset eus An Treoù-Leon

Jos-Pêr ar Braz (anv ofisiel : Joseph-Pierre Le Bras), lesanvet Dirlem, ha Yann Brezal e anv-pluenn, a oa bet unan eus ar stourmerien bolitikel gentañ o deus graet gant ar brezhoneg evit displegañ o mennozhioù politikel.

Ganet e oa bet e Kerdevez, en Drev-Nevez e Bro-Leon, d'an 8 a viz Du 1889, ha lazhet e oa bet d'an 8 a viz Gwengolo 1915 e-kerzh Brezel 1914-1918 e Vienne-le-Château, e-kichen Bar-le-Duc (Marne)[1].

Degaset e voe Jos-Pêr ar Braz d'an Emsav gant Klaoda ar Prad, skolaer e Landivizio, skrivagner ha brogarour. Evel skolaer en ur skol gristen e Landivizio e c'hounezas e vara adalek 1906. Dastum a reas sonioù ha gwerzioù e tolead Logeginer-Plouziri ken e voe loreet e kenstrivadeg ar Bleun-Brug e Kastell-Kêryann e 1907.
E 1914 e voe anvet diwar e c'houlenn da vestr-skol publik e Plougin.

Ar C'hentañ Brezel-bed

Enskrivet e Brest e 1914, en 48vet rejimant troadegiezh, kaset e voe d'ar brezel diouzhtu hag e voe lazhet e-kichen Bar-le-Duc d'an 8 a viz Gwengolo 1915. Tizhet en doa ar renk a gaporal.

Bez' ez eus ur blakenn-goun vrezhonek e Maissin (Belgia) gant Jos-Pêr ar Braz. Lenn a reer warni :

Ar prezeger gwella, hep mar, eo er maro
rak e vouez a zo don! selaou, den kalonek,
laret a ra bezan bretoned karantek.
keneil, demp alies da welet ar bezio.
Jos-Per AR BRAZ (Dirlem) 1889-1915

Ar broadelour

Jos-Pêr ar Braz a gemeras perzh e savidigezh Strollad Broadelour Breiz ; skrivañ a reas ivez e-barzh kelaouenn ar Strollad, Breiz Dishual, dindan an anv-pluenn Yann Brezal. E-barzh kelaouennoù all ez embannas pennadoù brogar all, e Kroaz ar Vretoned dindan an anv-pluenn Dirlem hag e Brug dindan al lesanv Bruger.

  • Talbenn Breiz Dishual niv. 1, Gouere 1912
    Talbenn Breiz Dishual niv. 1, Gouere 1912

Komz plaen

Jos-Pêr ar Braz
  • 1910 : Dizro !..., L'Écho du Finistère
  • 1910 : Kousk, babig !, L'Écho du Finistère
  • 1910 : Hunvre eur Bugel, L'Écho du Finistère
  • 1910 : Itanvez ar mortolod, L'Écho du Finistère
  • 1910 : Moustrerig, L'Écho du Finistère
  • 1910 : Da Bariz !, L'Écho du Finistère
  • 1910 : Ar rozen falc'het, L'Écho du Finistère
  • 1910 : Eun nosvez nedeleg, L'Écho du Finistère
  • 1910 : Karantez divarvel, L'Écho du Finistère
Yan Brezal
  • 1910 : Eur rendael en tiegez, L'Écho du Finistère
  • 1910 : Nedeleg Jobig, L'Écho du Finistère
  • 1910 : Al lonkad diveza, L'Écho du Finistère
  • 1911 : Traou ha traou all, L'Écho du Finistère

Levrlennadur

Notennoù ha daveennoù

  1. ↑ 09/2016 Mémoires des hommes.
   
s:Degemer:Brezhoneg

Sellet er Wikimammenn : Jos-Pêr ar Braz.

Adtapet diwar « https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Jos-Pêr_ar_Braz&oldid=2085017 »