Kadmyo

An kadmyo (Ingles: cadmium) iyo sarong elementong kimikal sa simbolong Cd asin atomikong bilang na 48. An malumoy, mala-pirak na puting metal na ini iyo kimikal na kaparehas sa duwa pang ibang pusog na metal sa grupo 12, zinc, asin merkuryo. Arug kan zinc, nagpapahiling ini nin oksidasyong estado na +2 sa kadaklan nin kompuwesto kaini, asin arug kan merkuryo, igwa ini nin mas hababang punto nin pagtunaw kumpara sa mga transisyong metal sa grupo 3 hasta 11. An kabilugang konsentrasyon kan kadmyo sa kadagaan kan Kinaban iyo nasa tahaw kan 0.1 asin 0.5 parte kada milyon (ppm). Nadiskobre ini kan 1817 nin sabay ni Stromeyer asin Hermann, parehas sa Alemanya, bilang impuridad kan zinc carbonate.

An kadmyo iyo nangyayari bilang sarong menor na komposisyon sa kadaklan nin mga zinc ores asin iyo gilid-na-produkto kan produksyo nin zinc. An kadmyo iyo nagagamit sa halabang panahon bilang sarong panglikay nin korosyon sa steel, asin an mga kompuwesto kan kadmyo iyo nagagamit bilang pigmento na pula, amarilyo, asin giyaw, sa pagkulay nin salming, asin pag-istabilisa kan plastik. An kagamitan kan kadmyo iyo heneral na naiinaan huli ta ini iyo nakakalason (ispesikong ining nakalista sa European Restriction of Hazardous Substances Directive^[1]) asin an mga nickel-kadmyo na baterya iyo nariribayan na kan nickel-metal hydride asin lityo-iyono na mga baterya. Saro sa nagkapira kaining bagong kagamitan iyo an sa mga cadmium telluride na solar panel.

Alagad an kadmyo iyo mayo nin bistong biyolohikal na paggana sa mga mas halangkaw na organismo, sarong dependente sa kadmyo na carbonic anhydrase an nahanap sa mga diatomiko sa kadagatan.

Padagos na pagbasa

Hartwig, Andrea (2013). "Chapter 15. Cadmium and cancer". In Astrid Sigel; Helmut Sigel; Roland K. O. Sigel. Cadmium: From Toxicology to Essentiality. Metal Ions in Life Sciences. 11. Springer. pp. 491–507. doi:10.1007/978-94-007-5179-8_15. ISBN 978-94-007-5178-1. PMID 23430782.

Panluwas na takod

Cadmium sa The Periodic Table of Videos (University of Nottingham)
ATSDR Case Studies in Environmental Medicine: Cadmium Toxicity U.S. Department of Health and Human Services
National Institute for Occupational Safety and Health – Cadmium Page
NLM Hazardous Substances Databank – Cadmium, Elemental

Toltolan

↑ Morrow, H. (2010). "Cadmium and Cadmium Alloys". Kirk-Othmer Encyclopedia of Chemical Technology. John Wiley & Sons. pp. 1–36. doi:10.1002/0471238961.0301041303011818.a01.pub3. ISBN 978-0-471-23896-6.

Sarong tamboan an artikulong ini sa Siyensya. Makakatabang ka sa Bikol Wikipedia sa pagpoon kaining pahina.

[ReferenceA-1] Morrow, H. (2010). "Cadmium and Cadmium Alloys". Kirk-Othmer Encyclopedia of Chemical Technology. John Wiley & Sons. pp. 1–36. doi:10.1002/0471238961.0301041303011818.a01.pub3. ISBN 978-0-471-23896-6.

[1]