Gallu galu

Gallu galu

Datos xenerales
Epónimu	Galia
Carauterístiques físiques
Pesu	Gallu: 2.5 à 3 kg; Pita: 2 kg
Altor	Gallu: 2.5 à 3 kg; Pita: 2 kg

La gala dorada ye una raza de pita francesa, probablemente la más antigua, que xenéticamente sería la más cercana a los gallos selvaxes. La Gala Dorada ye conocida so la representación del so machu, llamáu gallu francés. El gallu francés ye de cutiu consideráu como un símbolu nacional de Francia, anque realmente ensin tener un calter oficial, como podría ser (l'águila calva) pa los Estaos Xuníos. En llatín gallus significa coles mesmes "gallu" y "francés".

En Francia, el gallu atopar nel cume de numberosos campanarios, debíu al gallu qu'apaez nos Evanxelios y non como un símbolu nacional. Coles mesmes, ta presente nos numberosos monumentos creaos en memoria a los muertos, dempués de la Primer Guerra Mundial.

La gala dorada ye de talla modesta. La pita aova regularmente en primavera, y pel branu lleguen a producir güevos blancos que'l so pesu puede devasar los 60 gramos.

A pesar de la so doma, como raza caltendría una parte del so calter selvaxe. En concretu, la pita puede volar delles decenes de metros percima del suelu ensin dificultá, algamando un altor de 5 a 6 metros.

La gala dorada tuvo a puntu de sumir cuando terminó la Segunda Guerra Mundial, pero conoció una renacencia gracies a los ganaderos, amigos de la mesma.

• Masa ideal: Gallu: 2.5 à 3 kg; Pita: 2 kg
• Cresta: simple *

Paperes: blanques

• Color de los güeyos: Colloráu anaranxáu *

Color de la piel: blanca * Color del Tarsu: gris pizarra * Color del plumaxe: Doráu asalmonáu * Güevos guariaos: min. 60 g, pulgu blanche

• Diámetru de les argolles: Gallu: 18 mm; Pita: 16 mm

Suetonio, nel so Vida de los dolce césares, fixo ver que na llingua llatina tanto gallu como francés formaríen parte del términu gallus. Al empiezu de la Edá Media (Sieglu XII), los enemigos de Francia utilizaríen esti xuegu de pallabres por irrisión, faciendo ver que los franceses (particularmente el so rei Felipe Augusto) yeren tan arguyosos como l'animal de corrolada.

Anque esista como figura simbólica en Francia dende la dómina medieval, va ser a partir del Renacimientu cuando'l gallu empieza a rellacionase cola idea de nación Francesa que remanez adulces. Sol reináu de los Valois y Borbones, la efigia de los reis ye de cutiu acompañada por esti animal, amás de ser grabáu sobre les monedes. Anque seya como emblema de menor importancia, el gallu ta presente nel Louvre.

El gallu gana una popularidá particular mientres la Revolución Francesa y la monarquía de Xunetu, onde foi introducíu sustituyendo la flor de lliriu dinástica.

Asina, nel periodu revolucionariu poder atopar n'escudos afataos con un gorru frigio, sobre'l sellu del primer Cónsul, y l'alegoría de la fraternidá lleva frecuentemente un cayáu coronáu por un gallu.

Napoleón Bonaparte sustitúi la República pol Imperiu y dende entós l'águila remplazará el gallu, yá que pal Emperador el gallu nun tenía n'absolutu fuercia, polo que nun podía ser la imaxe d'un imperiu.

Dempués d'un periodu d'eclís, la Revolución de 1830 va rehabilitar la imaxe del gallu francés, y el duque d´Orléans, futuru Luis Felipe I, va roblar una orde indicando que'l gallu tendrá de figurar en toles banderes y botones de los uniformes de la Guardia Nacional.

L'águila imperial remaneció con Napoleón III, como signu de la permanencia del Imperiu.

De magar, anque'l gallu nunca tuvo autoridá oficial a nivel políticu, pueden atopase unes cuantes referencies, tales como:

• El sellu de la II República representa la figura de la Llibertá suxetando un timón marcáu con un gallu.
• So la III República: la verja del palaciu del Elíseo foi afatada con un gallu y foi llamada “la verja del gallu”, qu'inda se puede ver anguaño.
• La moneda d'oru de 20 francos que foi acuñada en 1899 y que circuló hasta l'añu 1914, teniendo'l so inversu afatáu con un gallu.
• So la IV República: de 1950 a 1958, les monedes de 10, 20 y 50 francos lleven un gallu nel aviesu.
• So la V República: la moneda de 10 francos de 1986 lleva un gallu nel anverso.
• El gallu apaez dacuando en dellos sellos postales.

• 
  Escudu constitucional, moneda de 1792
• 
  Escudu de seis llibres, moneda de 1793

Creada por decretu'l 22 de payares de 1951, la insinia oficial de los alcaldes de los conceyos Franceses lleva un gallu Francés (veanse imaxe).

El gallu Francés ye unu de los elementos más frecuentes que podemos atopar nos ornamientos de los monumentos dedicaos a los muertos de Francia nes guerres mundiales. Esti símbolu apaez indistintamente en toles rexones, teniendo en toes elles la mesma popularidá. Puede ser representáu:

• De cara o de llau.
• Les ales más o menos esplegaes.
• Cantando o non.
• Posáu eventualmente nuna esfera apoderando'l cume piramidal del edificiu en forma d'obeliscu.

• 
  Commune de Sermentizon : Campana y monumentu a los muertos (Puy-de-Dôme, Francia).
• 
  Monumentu a los muertos de Vigneux-Hocquet (rexón de Picardie)
• 
  Liomer, Somme

Dende los años 1980, la imaxe del gallu empezó a tener una popularidá importante gracies a les competiciones deportives (en particular el fútbol y el rugby) onde ye l'emblema indiscutible de la nación francesa. Sicasí, la so presencia sobre los logotipos d'equipos y federaciones foi bastante aldericáu. Asina cuando en 1997, el Comité Olímpicu Francés decide retirar el gallu del logotipu oficial, ciertes personalidaes alzar pa denunciar esti atentáu a los valores franceses. Munchos deportistes franceses nun despinten que'l llevar una camiseta col dibuxu del gallu constitúi un honor suplementario.

Logos de federaciones Franceses de deporte

• El logo de la Federación Francesa de Fútbol caltién dos carauterístiques idéntiques y tradicionales: el gallu emblemáticu y los colores nacionales. El logotipu representa un gallu resultante de la forma arrondada d'un globu coles mesmes que remembra'l dinamismu del fútbol francés. Les cintes que la componen son el símbolu de la continuidá ente'l pasáu y el futuru, pero tamién reflexa los valores de fiesta y entusiasmu que llega amenar el fútbol.
• L'escudu de la Seleición de fútbol de Francia caltién los mesmos códigos simbólicos que'l de la FFF, pero pon el so gallu de color oro col fin de resaltar na camiseta azul del uniforme con una estrella dorada enriba, representando'l títulu llográu na Copa Mundial de Fútbol de 1998.
• El logo de la Federación Francesa de Rugby Union.
• El logo de la Federación Francesa de Rugby League.
• El logo de la Federación Francesa d'esgrima.

Logotipos d'empreses comerciales

• La empresa “Le Coq Sportif” tomó por logotipu a un gallu.

Mascotes (gallos personificaos)

• Peno, mascota del Campeonatu d'Europa de fútbol, 1984
• Jules, mascota del equipu de Francia de fútbol, imaxinada pa la copa del mundu de fútbol nel añu 1994
• Footix, mascota de la Copa del mundu de fútbol de 1998 que tuvo llugar en Francia.

En 1905, la sociedá de cine francés Pathé Frères, crea'l so logotipu representando un gallu francés. El gallu sigue hasta al día de güei nel so emblema con un cambéu nel diseñu producíu nel 1999. El gallu llámase “Charlie” (por cuenta del so fundador Charles Pathé). Apaez en diverses postures, y figura como mascota de la sociedá, amosando de forma arguyosa la hestoria y el nome de la empresa col usu de phylactères “Pathé”. Anque llixeramente irreverente, Charlie sirve d'unificación nel senu de la empresa y nel senu de la marca “Porte-parole” na esfera pública.

• El logotipu de la Federación nacional de “Gîtes de France” representa la carta de Francia. Totalmente como la chimenea que fuma, les ventanes abiertes ilustren un llar habitáu calorosu, abiertu a la vida y a los demás. El gallu, el símbolu del día que se llevanta, queda como emblema d'un país qu'amodo se repon de la so salú; atestigua la voluntá de mirar siempres escontra'l futuru. Nel intre de los años prestó pero les bases fundamentales queden les mesmes, los rastros d'un arraigamiento verdaderu.

• El primer logotipu de la etiqueta “Station Vierte de Vacances” (n'usu del 1964 al 2006) representa un gallu sobre un fondu verde con un sol. Esta asociación Francesa, llamada “Station Vierte de Vacances” creada en 1964, reagrupa conceyos turísticos procedentes del ámbitu rural y del monte, creando una Carta calidable. Obligatoriamente teníen de presentar el curiosu rural, asegurar les estancies de los turistes no que ye una redolada reservada.

• El logo de National Tours (Operador turísticu y de viaxes creáu en 1985, especializáu nel turismu d'autocar) tien dibuxáu un gallu.

Na Primer Guerra Mundial esa afirmación del sentimientu patrióticu va faer al gallu la figura de la resistencia y el coraxe francés frente a l'águila prusiana. Esta representación maniquea va ser cada vez más utilizada a partir d'esti momentu, particularmente polos caricaturistes.

El gallu Frances como comentemos ye l'emblema de Francia, pero'l so berru Quiquiriqui va ser utilizáu por ciertos Franceses pa manifestar el so arguyu o allegría nacional, probablemente, porque esti berru ye interpretáu una manifestación del arguyu per parte del gallu.

Popularmente, la figura del gallu entretien a los estranxeros que ven nel gallu la representación perfecta del xovinismu francés: asina cuando'l gallu canta sobre un cucheru, el francés se balagoria ente que ta na miseria. Esta imaxe popularizóse sobremanera na derrota de Francia na copa del mundu que siguió la de 1998, faciendo l'arguyu del país.

Artículos

• Delavenne, Magalie. Le Coq dans le sport. Bordeaux : CRDP. Texte en ligne Archiváu 2018-08-15 en Wayback Machine
• Pastoureau, Michel. « Le Coq gaulois », Les Lieux de Mémoire, Pierre NORA.
• Pastoureau, Michel. « Les couleurs du Stade », Vingtième siècle, juillet 1990.

Monografíes

• Barret, Ns (de Lyon). Chant du coq des vieux Gaulois, dédié à Philippe Ier, roi des Français. Lyon : impr. de D.-L. Ayné, 1830, 4 p.
• Camuset, Roland. Histoire du Coq Sportif, 1989.
• Cartier, Patrice. D'où vient le coq gaulois ? Qui a inventé la pizza ? : petit guide des symboles qui font l'Europe. París : De La Martinière jeunesse, 2008. ISBN 978-2-7324-3825-2
• Coles, Henri. Les Chants du coq gaulois, avec musique. París : Bloud et Gay, 1916, 248 p.
• Ducrocq, Théophile. Le Coq prétendu gaulois. París : A. Fontemoing, 1900, 16 p. Extrait de la ″Revue générale du droit″.
• Ducrocq, Théophile. Le Coq prétendu gaulois, suivi d'un rapport à l'Académie des inscriptions et belles-lettres, et complément à la légende du coq dit gaulois, usurpant le revers de nos nouvelles monnaies d'or, 2y éd. París : A. Fontemoing, 1908, 38 p.
• Maury, Arthur. Les Emblèmes et les drapeaux de la France : le coq gaulois. París, A. Colin, 1904, 354 p.
• Méry, Joseph. Le Chant du coq gaulois : au profit des veuves et orphelins des braves morts pour llibertar. París : tous les marchands de nouveautés, 1830, 8 p.
• Papin, Yves D. Le Coq, histoire, symbole, art, littérature. Hervas, 1993.
• Pastoureau, Michel. Les Emblèmes de la France. París : C. Bonneton, 1998, 223 p. ISBN 2-86253-172-3
• Périquet, Jean-Claude. Des poules : l'histoire, l'anatomie, l'élevage et la diversité / ill. de Yann le Bris, Isabelle Arslanian et Michel Sinier. Nantes : Éd. du Gulf Stream ; París : France UPRA sélection, 2003, 67 p. (Sauvegarde). ISBN 2-909421-24-4. Jean-Claude Périquet est le président de la fédération française des associations d'éleveurs de volailles et de palmipèdes.
• Poncet, Alice. Poème national de la grande guerre, chanté par le coq gaulois et l'alouette française. Lamalou-les-Bains : éditions de la ″Revue du Languedoc et des jeux floraux″, 1916, 149 p.
• (Proclamation du gouvernement provisoire, pour le maintien du coq gaulois et des trois couleurs, commençant par ces mots :) République française. Citoyens de Paris, le coq gaulois et les trois couleurs.... París, Impr. du gouvernement, febreru de 1848.
• Couplets, patriotiques pour la remise du drapeau civique donné par le roi à la garde nationale de Condom. (Signé : Par un chasseur de la [...]y compagnie.) Le Coq Gaulois. Paroles de M. Ayma,... musique de Meillan. Condom, 1831.
• Hommage d'un patriote aux défenseurs de la nation. Le Coq gaulois, chant patriotique. Chaumont : imp. de Cavaniol, 1871.

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Gallu galu.