Cultura musulmana

Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. Pues añadiles tu mesmu o avisar al autor principal del artículu na so páxina d'alderique pegando: {{subst:Avisu referencies|Cultura musulmana}} ~~~~

Cultura musulmana ye la espresión utilizada polos historiadores pa describir toles práutiques culturales de los pueblos islamizados, sobremanera nel pasáu. Considérase que la cultura musulmana ante la Edá Media nel Occidente, dómina que coincide cola máxima estensión que llegaron a tener los distintos reinos de tueru musulmán.

Les peculiaridaes de la cultura islámica esplicar pola fusión d'elementos culturales clásicos (antigüedá grecollatina) y orientales (chinos ya indios) xunto a la so propia llingua (l'árabe) y la so relixón (l'islam). La so estensión xeográfica dexó qu'actuara de ponte ente Oriente y Occidente. Nesti sentíu, importaron de la India l'empléu de l'actual numberación, y de China l'usu de la pólvora, la brúxula y adelantos en campos importantes como les matemátiques, l'astronomía y la lliteratura.

Tola cultura islámica tuvo condicionada por un elementu dominante: la relixón. Esta tresmitíase per mediu d'escueles y universidaes qu'abondaron a lo llargo y anchu de tol imperiu financiaes polos mesmos califes.

L'islam ye una relixón monoteísta que según el, Dios reveló-y a Mahoma, cronológicamente la tercera gran corriente monoteísta de la familia de les relixones abrahámiques. El so orixe asítiase na península arábiga nel sieglu VII de la nuesa era. El so llibru sagráu ye'l Corán, que foi reveláu al profeta Mahoma per mediu del arcánxel Gabriel. Consideren a la Torá, los Salmos y l'Evanxeliu como llibros revelaos, pero tracamundiaos pol home.

Los cinco pilastres del islam constitúin los preceptos fundamentales obligatorios pa los musulmanes acordies cola visión mayoritaria sunní. Estos son:

• La oficiu de fe consistente en declarar lo siguiente:

Ašhādu anna lā ilāhai illā [A]llāhu wa anna Muhammadan rasūlu l-lāh, esto ye "doi fe de que nun hai más divinidá que Dios y Muhámmad ye'l mensaxeru de Dios" (a lo que los xiinos añaden wa 'A elīyan walīyu l-lāh, «y Alí ye'l allegáu de Dios»).

• La oración o ṣa elāt, qu'obliga a cada creyente a rezar cinco veces al día en direición a La Meca.
• La llimosna o zakāt, cola cual una vegada al añu los musulmanes pudientes tienen de dar a les persones más probes de la so comunidá una cuarentava parte de les sos haberes si ye qu'entepasa d'un determináu mínimu.
• El ayunu o ṣawm, que consiste n'abstenese dende la salida a la puesta del sol de comer, beber, fumar y caltener rellaciones sexuales mientres el mes de Ramadán.
• La pelegrinación a La Meca o haiŷŷ, que tien de realizase a lo menos una vegada na vida pa quien tenga les capacidaes físiques y materiales de faelo. Ye ente'l 8 y el 13 del mes llunar de Dhu al-Hiŷŷa cuando se lleva n'efeutu el gran pelegrinaxe a La Meca.

Les ciencies y téuniques islámiques desenvuélvense principalmente na Edá Media y 200 años más, nel contestu políticu-relixosu de la espansión musulmana. El mundu musulmán tuvo'l so apoxéu ente'l sieglu VIII y el sieglu XIV, falándose d'esti periodu como la "Edá d'oru de la ciencia árabe".

El so desenvolvimientu empecipiar na ciudá de Damascu de los postreros omeyes y na Bagdag de los primeres abbásidas. Esto debió principalmente a una apropiación del saber por cuenta de la traducción masiva d'obres de l'Antigüedá, que trataben temes de física, matemática, astronomía ya inclusive medicina; traducciones que contribuyeron na creación d'una cultura árabe clásica, nunca más igualada naquella zona xeográfica darréu.

Nesti contestu, la llingua árabe, llingua del corpus sagráu del islam, va xugar un rol esencial como ferramienta y vehículu d'esta cultura, qu'entós nun yera namái una simple traducción del pensamientu griegu, pos agora complementar con numberoses innovaciones. La situación de ser un puntu d'alcuentru ente Oriente y Occidente dexó-y al Imperiu árabe adoptar en parte delles influencies indies y chines al respeutu.

Ensin batura a duldes la obra más influyente na lliteratura musulmana, non yá pol calter relixosu que tien, sinón tamién pola so complexa redaición y calidá lliteraria, rica en figures lliteraries, siendo'l Corán la más complexa obra que cualesquier otra escrita con anterioridá na zona. La dómina de mayor impautu del Corán ye conocida como árabe clásicu. Xunto col Corán, nos primeros tiempos de la lliteratura musulmana tópase una cantidá significativa de testos relixosos de poderosa significación y algame, tales como les sunnah, el tafsir o Comentariu sobre'l Corán y les pallabres d'Alí arrexuntaes por Nahj al-Balaghah, tamién conocíes como El camín de la elocuencia.

Al empecipiase les busques per parte de los primeros musulmanes alrodiu de la vida de Mahoma y de los significaos de la súnnah, empezar a xenerar el desenvolvimientu d'una verdadera erudición islámica, que les sos cumes atopar sobremanera nel campu de la poesía, amás del desenvolvimientu de diverses árees lliteraries, como les biografíes del profeta escrites una por Wahb ibn Munabbih y la más reconocida fecha por Muhámmad ibn Ishaq, los estudios gramáticos encargaos pol Califa Alí a Abu al-Aswad al-Du'ali y perfeccionaos por Sibuyé, y el primer diccionariu d'árabe lleváu a cabu por Khalil ibn Ahmad.

Les obres lliteraries de mayor reconocencia de la cultura musulmana son les cróniques de viaxes, empecipiaes por Ibn Khurradadhbih, pero col so mayor xeniu nos rellatos de Ibn Battuta. Nel campu de la hestoria, la obra Muqaddima d'Ibn Jaldún nun tien comparanza dientro del contestu árabe clásicu. Nel campu de la prosa ficticia d'orixe popular, destaquen les obres Les mil y una nueches, Aladino y la llámpara maraviyosa, Alí Babá y los cuarenta lladronos y Simbad el marín.

L'arte islámico nun ye necesariamente relixosu. L'arte islámico ye posible atopalo en tol espaciu xeográficu allugáu ente España y la India principalmente, xunto con otres zones poblaes por musulmanes. Na dómina clásica, l'empléu d'una única llingua en tol territoriu dio un sentíu d'unicidá al arte islámico, que dende un empiezu tien un sentíu finu d'arte, reflexáu nel so caligrafía.

Magar práuticamente nun hai un desenvolvimientu de la escultura nel arte islámico, si ye destacable el trabayu realizáu n'oxetos de metal, marfil y cerámica, oxetos formosos ellaboraos con una gran perfeición téunica. Tamién son destacables el nivel de les pintures ya ilustraciones de llibros (sagraos y profanos) que se llevaron a cabu na antigüedá.

L'arquiteutura islámica ye un términu ampliu qu'arrexunta los estilos relixosos propios de la cultura islámica dende los tiempos de Mahoma hasta los nuesos díes, influyendo nel diseñu y construcción d'edificios y estructures per tol mundu.

La música árabe clasificar en tres tipos: clásica, sentimental y tradicional. Nella puédense atopar dende pieces de música secular y popular, hasta delles de calter eminentemente relixosu. Ye particular l'enfoque que la música árabe otorgar a la melodía y al ritmu, xenerando una música homofónica y contrapuesta a la cuestión harmónica.

Parte de los conceutos musicales árabes entraron en contautu cola música d'otres llatitúes, destacando la so presencia nel flamencu européu y en ritmos africanos, tantu bereber como suaḥili.

• IslamEnLinea.com
• Revista Alif Nûn Revista dixital especializada nel mundu árabe ya islámicu.

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Cultura musulmana.
• Wasta