Adela Noriega (24 d'ochobre de 1969, Ciudá de Méxicu) ye una actriz mexicana.
Noriega nació como Adela Amalia Noriega Méndez, na Ciudá de Méxicu, Méxicu. El so padre finó cuando ella apenes yera una adolescente,[1] y la so madre morrió de cáncer en 1995.[2] Tien una hermana mayor y un hermanu menor.[3][4] Noriega foi afayada a los dolce años por un cazatalentos mientres taba nun centru comercial cola so madre.[5] Poco dempués, empezó a apaecer n'anuncios de televisión y videos musicales, coles mesmes, participó nos videos de Lucía Méndez ("Corazón de piedra") y Luis Miguel ("Pallabra d'honor").[6]
Debuta en televisión como la integrante del famosu programa risible, ¡¡Cachún cachún ra ra!!, en 1984.[3] Les sos primeres apaiciones en telenoveles fueron en Principessa y Juana Iris, respeutivamente, y en dambes interpretó a les villanes xuveniles.[6] En 1985, recibió un importante premiu del periódicu Heraldu, foi nomada como la debutante del añu.[6] Esi mesmu añu, tamién participa na película, Un sábadu más, al llau de Pedro Fernández.[3]
Noriega debutó como actriz protagonista en 1987, na miniserie, Yesenia.[6] Yesenia yera una historia de dómina, basada nel cómic homónimu, de Yolanda Vargas Dulché.[7] Esi mesmu añu, llogra'l papel protagonista de Quinceañera, un melodrama xuvenil que presentó les problemátiques que viven los adolescentes nel so tránsitu de la niñez a la vida adulta.[8] Quinceañera ye considerada como la primer telenovela de corte xuvenil.[9] Temátiques como drogadicción, identidá sexual, les peaes, la violación, delincuencia xuvenil y les diferencies sociales, encetar por primer vegada nesti xéneru televisivu.[10][11] La telenovela tuvo una gran aceptación del públicu, y foi esitosa en munchos países.[12] En 2008, foi escoyida na llista "Les 10 telenoveles más influyentes de Llatinoamérica", que publicó Associated Press.[9][13][14]
Poco dempués, Noriega vuelve protagonizar otra telenovela empobinada al públicu xuvenil, Dulce desafío (1988).[15] La trama centrar na vida del so personaxe, una adolescente problemática, y revela "les aventures d'un grupu de mozos nun internáu, con un direutor déspota y un profesor d'educación física misóxinu."[12]
En 1993, camudar a Estaos Xuníos y xunióse a televisora norteamericana, Telemundo. Por roblar un contratu con otra cadena de televisión, recibe un vetu de Televisa. En Telemundo interpretó'l personaxe principal de la telenovela, Guadalupe, que resultó ser un ésitu internacional, especialmente nos países árabes.[16][17]
Dos años dempués, colar a Colombia y xunióse a otra productora de televisión (R.T.I.), pa la realización de María Guapa (1995). Ellí interpretó'l personaxe titular de la telenovela que foi ambientada nel Caribe.[18][5]
En 1997, torna a Méxicu y robla un contratu millionario con Televisa, por seis años.[6] La primer telenovela que graba ye María Isabel, onde interpretó a una nueva indíxena de la etnia Huichol.[19][20][21] María Isabel ye una de les primeres telenoveles qu'amuesa la diversidá étnica de Méxicu, la vida d'una comunidá indíxena.[22] Pola so carauterización del personaxe principal, recibió'l premiu TVyNovelas, na categoría de «Meyor actriz nueva».[23] De siguío protagonizó El privilegio de amar (1998), compartiendo creitos con Helena Colorado. El privilegio de amar ye oficialmente'l programa más vistu de la televisión mexicana, según IBOPE.[24][22] La telenovela foi un ésitu internacional, tamién.
Tornó a la televisión con El manantial (2001), que coprotagonizó xunto a Mauricio Islles.[25] Al igual que la so predecesora, esta telenovela tamién foi un ésitu internacional.[26] Pola so interpretación del principal personaxe femenín, recibió otru premiu TVyNovelas, ente otros.
En 2003, torna como protagonista de l'altamente aclamada telenovela, Amor real. Esta teleserie histórica, ambientada a mediaos del sieglu XIX, retrata los conflictos de les revueltes de la dómina postindependiente de Méxicu.[27][28] La telenovela rexistró altos niveles d'audiencia en Méxicu,[29] y a tan solo tres meses de rematar la so tresmisión en Méxicu, por cuenta del so ésitu, repitir en xineru de 2004.[30] Mientres la so tresmisión n'Estaos Xuníos, na cadena Univision, llogró superar a cadenes anglosaxones n'audiencia.[31][32] Amás, tres l'ésitu llográu, convertir na primer telenovela publicada en DVD con subtítulos n'inglés.[32][33] Noriega recibió delles reconocencies pola so interpretación de l'aristócrata, Matilde Peñalver y Beristáin.[34][3]
Dos años más tarde, protagonizó La esposa virxe (2005), xunto a Jorge Salinas.[3] A empiezos de 2008, torna a televisión como protagonista de Fuego en la sangre, l'adaptación mexicana de la telenovela colombiana Les agües manses.[35][36] A pesar de que la producción de Salvador Mejía recibió crítiques negatives,[37][38] la telenovela llogró ser bien esitosa en Méxicu[24] y Estaos Xuníos.[39]
Añu |
Película |
Personaxe
|
1985 |
Un sábadu más |
Lucía
|
1984 |
Los amantes del señor de la nueche |
|
- Premios ACE
Añu |
Categoría |
Trabayu nomáu |
Resultáu
|
2005 |
Meyor actriz de serie de televisión |
Amor real |
Ganadora[3]
|
2002 |
Meyor actriz de serie de televisión |
El manantial |
Ganadora
|
2001 |
Meyor actriz de serie de televisión |
El privilegio de amar |
Ganadora[41]
|
1999 |
Figura femenina del añu |
María Isabel |
Nomada[42]
|
- Sol d'Oru
Añu |
Categoría |
Trabayu nomáu |
Resultáu
|
2004 |
Meyor actriz de televisión |
Amor real |
Ganadora[43]
|
2002 |
Meyor actriz de televisión |
El manantial |
Ganadora[44]
|
- Lloréu d'Oru
Añu |
Categoría |
Trabayu nomáu |
Resultáu
|
2005 |
Meyor actriz de televisión |
Amor real |
Ganadora[45]
|
- Premiu Bravo
Añu |
Categoría |
Trabayu nomáu |
Resultáu
|
2002 |
Meyor actriz de televisión |
El manantial |
Ganadora[46]
|
- Premios TVyNovelas (Méxicu)
- Premios TVyNovelas (Colombia)
- Palmes d'Oru
Añu |
Categoría |
Trabayu nomáu |
Resultáu
|
1988 |
Meyor actriz xuvenil |
Quinceañera |
Ganadora
|
- Premios L'Heraldu de Méxicu
Añu |
Categoría |
Trabayu nomáu |
Resultáu
|
1985 |
Revelación femenina |
Ella mesma |
Ganadora[6]
|
1988 |
Revelación del añu |
Quinceañera |
Ganadora
|
- Califa d'Oru
Añu |
Categoría |
Trabayu nomáu |
Resultáu
|
2003 |
Meyor actriz protagonista |
Amor real |
Ganadora[52]
|
1999 |
Meyor actriz protagonista |
El privilegio de amar |
Ganadora[53]
|
- Premios INTE
Añu |
Categoría |
Trabayu nomáu |
Resultáu
|
2004 |
Actriz del añu |
Amor real |
Nomada
|
2003 |
Actriz del añu |
El manantial |
Nomada[54]
|
- Premiu Fama
Añu |
Categoría |
Trabayu nomáu |
Resultáu
|
2008 |
Meyor actriz de televisión |
Fuego en la sangre |
Nomada[55]
|
- ↑ «Adela Noriega celebra'l so cumpleaños númberu 43». MSN (24 d'ochobre de 2012). Consultáu'l 28 d'avientu de 2012.
- ↑ «enriedos-de-maria/27141-3 Los enriedos de María». Selmana (27 de payares de 1995). Consultáu'l 28 d'avientu de 2012.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 «La cara anxelical qu'asegura l'ésitu de les sos telenoveles». El Universal (25 d'ochobre de 2010). Archiváu dende l'orixinal, el 2013-06-06. Consultáu'l 1 d'ochobre de 2012.
- ↑ 4,0 4,1 «Biography» (inglés). Imdb.com. Consultáu'l 29 d'avientu de 2012.
- ↑ 5,0 5,1 «Archivo». El Tiempo (3 d'abril de 1995). Consultáu'l 28 d'avientu de 2012.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 Anciones, Isabel. «Adela Noriega. L'azar y el so enorme talentu llevar a convertise nuna estrella.». Teleprograma.tv. Consultáu'l 28 d'avientu de 2012.
- ↑ Gutiérrez, Alfonso. «Historietes que colorearon a Méxicu (parte 2)». Ociu. Archiváu dende l'orixinal, el 24 de setiembre de 2015. Consultáu'l 29 d'avientu de 2012.
- ↑ «Adela Noriega te va namorar con "Quinceañera" en Univision tlnovelas». Univision.com (12 d'ochobre de 2012). Consultáu'l 9 de xineru de 2013.
- ↑ 9,0 9,1 «Les 10 telenoveles más influyentes d'A L'autor= Associated Press». Diariu Llibre (27 d'avientu de 2008). Consultáu'l 29 d'avientu de 2012.
- ↑ «Quinceañera: Episodiu 1». Yahoo! TV (7 de xineru de 2013). Consultáu'l 16 de xineru de 2013.
- ↑ 11,0 11,1 «Quinceañera, la telenovela xuvenil mexicana sobre'l verdaderu amor y l'amistá». Kidzworldespanol.com. Archiváu dende l'orixinal, el 3 de xineru de 2013. Consultáu'l 29 d'avientu de 2012.
- ↑ 12,0 12,1 Martínez, Adelaido (31 de xunetu de 2011). «La telenovela xuvenil mexicana: Hestories pa un públicu escaecíu». filmeweb.net. Archiváu dende l'orixinal, el 24 d'abril de 2012. Consultáu'l 29 d'avientu de 2012.
- ↑ AP/ Méxicu, DF (28 d'avientu de 2008). «Histories que dexen buelga». El Sieglu de Torrexón. Consultáu'l 16 de marzu de 2013.
- ↑ «Les 10 telenoveles más influyentes de Llatinoamérica». Madridpress.com (10 d'agostu de 2010). Consultáu'l 29 d'avientu de 2012.
- ↑ Méxicu, EFE (7 de xineru de 2008). «Noriega torna a la TV». La Nación. Consultáu'l 3 d'abril de 2013.
- ↑ Hess, Stephanie (2008). L'intercambiu comercial, cultural y teunolóxicu ente Arxentina y Túnez. Diplomica Verlag, páx. 44. ISBN 978-3-8366-1802-1. Consultáu'l 29 d'avientu de 2012.
- ↑ Mrabet, Ayla. «Télévision. Ces séries chéries» (francés). TelQuel. Archiváu dende l'orixinal, el 11 d'avientu de 2013. Consultáu'l 29 d'avientu de 2012.
- ↑ «A la hora del café...». El Tiempo (2 d'abril de 1995). Consultáu'l 29 d'avientu de 2012.
- ↑ Univision.com. «Adela torna con Maria Isabel». Archiváu dende l'orixinal, el 4 de xunu de 2013. Consultáu'l 16 de marzu de 2013.
- ↑ Eltiempo.com (10 de febreru de 1998). «María Isabel, la meyor sobremesa». Archiváu dende l'orixinal, el 15 de mayu de 2013. Consultáu'l 30 d'avientu de 2012.
- ↑ La Nación. «Gente de güei». Consultáu'l 6 d'abril de 2013.
- ↑ 22,0 22,1 Arredondo, César (3 de marzu de 2013). «Carla Estrada recibe homenaxe y ye estrella d'exhibición en OC». La Opinión. Archiváu dende l'orixinal, el 22 de febreru de 2014. Consultáu'l 4 de marzu de 2013.
- ↑ Barqueru, Christopher (23 de mayu de 1998). «Noche d'estrelles». La Nación. Consultáu'l 3 d'abril de 2013.
- ↑ 24,0 24,1 «¿Cómo se mide'l raiting en Méxicu?». Reporteros Güei (15 de setiembre de 2011). Consultáu'l 30 d'avientu de 2012.
- ↑ Fernández, Víctor (4 de febreru de 2002). «Vuelve'l culebrón». La Nación. Consultáu'l 6 d'abril de 2013.
- ↑ «amor-y-odiu-a-lo-romeo-y-julieta.html En ‘El manantial' surdió un amor y odiu a lo Romeo y Julieta». ppelverdadero.com.ec (11 de xunu de 2013). Consultáu'l 11 de febreru de 2014.
- ↑ «Univision Debúes 'Amor Real' – an Unforgettable Love Story of Epic Proportions; Sweeping Tale Set in Turbulent 19th Century Mexico» (inglés). Business Wire (19 d'ochobre de 2004). Consultáu'l 30 d'avientu de 2012.
- ↑ «'Amor real', la sustituta de de 'Amar en tiempos revueltos' mientres esti branu editorial=elmundo.es» (18 de xunetu de 2012). Consultáu'l 30 d'avientu de 2012.
- ↑ «Históricu Telenoveles a les 21:00 (1997-2007)». IBOPE. Archiváu dende l'orixinal, el 2011-09-27. Consultáu'l 30 d'avientu de 2012.
- ↑ 30,0 30,1 «Dato biográficos». Esmas.com. Archiváu dende l'orixinal, el 2012-01-29. Consultáu'l 1 d'ochobre de 2012.
- ↑ Cabot, Heather (15 de xineru de 2006). «Romance! Revenge! Telenoveles Draw U.S. Viewers» (inglés). ABC News. Consultáu'l 30 d'avientu de 2012.
- ↑ 32,0 32,1 Singer, Paola (22 d'agostu de 2005). «'Telenoveles' Become A Vibrant New Niche In the DVD Market» (inglés). The Wall Street Journal. Consultáu'l 4 de xunetu de 2013.
- ↑ Sutter, Mary (4 d'abril de 2005). «Televisa's 'Love' is real on DVD» (inglés). Variety. Consultáu'l 30 d'avientu de 2012.
- ↑ «La 1 recupera la telenovela 'Amor real' pa tratar de llevantar les sos tardes editorial=formulatv.com» (19 de xunetu de 2012). Consultáu'l 30 d'avientu de 2012.
- ↑ «Nova estrena nuevu culebrón el llunes editorial=elperiodicodeaqui.com» (16 d'avientu de 2012). Consultáu'l 30 d'avientu de 2012.
- ↑ Palma, Marie (3 de setiembre de 2012). «Reestreno de la telenovela "Fuego en la sangre"». starmedia.com. Archiváu dende l'orixinal, el 21 de payares de 2015. Consultáu'l 20 de marzu de 2013.
- ↑ Silvag, Gustavo (29 d'avientu de 2008). «Afararon col so ‘Fueu...'». L'Universal. Archiváu dende l'orixinal, el 2014-07-14. Consultáu'l 30 d'avientu de 2012.
- ↑ «sangre-19-de-marzu/#more-50090 Repetición de Fuego en la sangre, 19 de marzu editorial=tvyespectaculos.com». Consultáu'l 9 de marzu de 2013.
- ↑ «cadenes anglosaxones-con noveles mexicanes.htm Superó Univision a cadenes anglosaxones con noveles mexicanes». El Informador. Consultáu'l 30 d'avientu de 2012.
- ↑ Adela Noriega llega a los 39 años ensin próximos proyeutos de televisión INFORMADOR.MX. Consultáu'l 08 d'agostu de 2016
- ↑ Eltiempo.com (9 de febreru de 2003). «Premiu pa Brasil y Méxicu». Consultáu'l 1 d'ochobre de 2012.
- ↑ . La Nación (16 de xineru de 1999). Consultáu'l 6 d'abril de 2013.
- ↑ Pérez Fonseca, Gerardo. «Namoraos d'Amor Real». Univision. Archiváu dende l'orixinal, el 23 de febreru de 2005. Consultáu'l 1 d'ochobre de 2012.
- ↑ «El Manantial». novebox.com. Consultáu'l 1 d'ochobre de 2012. (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
- ↑ «Estrelles del espectáculu recibieron Lloréu d'Oru». La Crónica de Güei (27 d'agostu de 2005). Archiváu dende l'orixinal, el 23 de mayu de 2012. Consultáu'l 1 d'ochobre de 2012.
- ↑ «Premiu Bravo». Orizabaenred.com.mx (17 d'ochobre de 2002). Archiváu dende l'orixinal, el 2020-06-13. Consultáu'l 1 d'ochobre de 2012.
- ↑ «Fuego en la sangre, la máxima nomada». L'Universal (10 de marzu de 2009). Archiváu dende l'orixinal, el 2013-10-22. Consultáu'l 31 d'avientu de 2012.
- ↑ «Noche de trunfadores editorial=Univision» (2006). Archiváu dende l'orixinal, el 21 d'ochobre de 2012. Consultáu'l 1 d'ochobre de 2012.
- ↑ 49,0 49,1 Notimex/Méxicu, DF (23 d'ochobre de 2009). «Adela Noriega va participar na serie de televisión Capadocia». Milenio. Consultáu'l 1 d'ochobre de 2012. (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
- ↑ Pérez Fonseca, Gerardo. «Un Manantial d'ésitos nel 2002 (Llista de Ganadores I)». Univision. Archiváu dende l'orixinal, el 3 de mayu de 2013. Consultáu'l 9 de febreru de 2013.
- ↑ Tvynovelas.com (4 de marzu de 2013). «Premiu TVyNovelas 1986: la cuarta apurre». Consultáu'l 6 d'abril de 2013.
- ↑ «Afara 'Amor Real' con premios editorial=Terra Networks» (9 d'abril de 2007). Archiváu dende l'orixinal, el 2003-11-19. Consultáu'l 1 d'ochobre de 2012.
- ↑ Notimex/Méxicu, DF (15 de xunu de 1999). «Califa d'oru p'artistes». imagenzac.mx. Archiváu dende l'orixinal, el 6 de xunu de 2013. Consultáu'l 18 de xineru de 2013.
- ↑ Esmas.com (4 d'abril de 2003). «¡Afara Televisa!». Archiváu dende l'orixinal, el 10 de xineru de 2010. Consultáu'l 3 d'abril de 2013.
- ↑ «Claudia Angulo, nomada al premiu "Fama"». oem.com.mx (11 d'agostu de 2008). Archiváu dende l'orixinal, el 2014-02-22. Consultáu'l 3 d'agostu de 2013.