Materialismu

Materialismu
escuela de pensamiento (es)

El materialismu^[1] ye una familia de corrientes filosófiques que, na rellación ente'l pensar, l'espíritu y la naturaleza, postula que la materia ye lo primario y la conciencia y el pensamientu son consecuencia d'ésta, a partir d'un estáu altamente entamáu.

Asina mesmu, alrodiu de la rellación del pensamientu humanu y el mundu que lu arrodia y la cognoscibilidad d'esi mundu, afirma que'l mundu ye material y esiste oxetivamente, independientemente de la conciencia. Según esta concepción, la conciencia y el pensamientu desenvolver a partir d'un nivel cimeru d'organización de la materia, nun procesu de reflexu de la realidá oxetiva.

Sostién amás que la materia nun foi creada de la nada sinón qu'esiste na eternidá y que'l mundu y les sos regularidaes son cognoscibles pol humanu, yá que ye posible demostrar la exactitú d'esa manera de concebir un procesu natural, reproduciéndolo nós mesmos, creándolo como resultáu de les sos mesmes condiciones y amás poniéndolo al serviciu de los nuesos propios fines, dando al traste cola cosa en sí, inasequible”.

Les sos afirmaciones entren n'oposición coles del Idealismu. Al afirmar que namái hai una "clase de sustancia" (la materia) el materialismu ye un tipu de monismu ontolóxicu.^[2]

La oposición ente l'enfoque materialista y l'enfoque idealista ye una de los discutinios filosóficos más antigües y persistentes. Nel sieglu XVII el términu «materialismu» solíase usar principalmente nel sentíu de representaciones físiques alrodiu de la materia. Nesi sentíu les ciencies naturales modernes tienen un enfoque dafechu materialista.

Dende empiezos del sieglu XIX, por influencia del materialismu históricu, el términu pasa a usase tamién en contestu de les ciencies sociales. Nesi sentíu'l materialismu referir a dellos marcos teóricos que busquen les causes de los procesos históricos y el cambéu cultural en causes materiales. Pa esti materialismu de tipu históricu les causes últimes de los fenómenos sociales tán determinaes por factores materiales y refuga explícitamente les esplicaciones nes qu'intervienen factores sobrenaturales, tomando como un fechu la irrelevancia científica de Dios, d'espíritos y de una supuesta intelixencia del mundu nel aportar históricu. Acordies col materialismu, les causes últimes tienen de buscase en factores medibles o aprehendibles empíricamente.^[3]

Anque históricamente'l materialismu históricu popularizar nel senu del marxismu, onde sigue siendo una tema principal, atópense antecedentes anteriores a Marx. Anguaño ta presente en antropoloxía, teoría de la hestoria o socioloxía, faciendo que'l materialismu históricu englobe a toa una serie d'ellaboraciones teóriques non necesariamente marxistes. Fora del campu del marxismu, el materialismu de tipu históricu ye la hipótesis de que les traces definitories de les sociedaes humanes y la evolución histórica de les mesmes tuvo determinada por factores materiales (teunoloxía disponible, sistema de producción, carauterístiques xeográfiques y climátiques). Debíu al intentu d'establecer les idees del materialismu históricu de manera independiente a la versión marxista del mesmu, acuñáronse términos nuevos como: materialismu cultural, funcionalismu ecolóxicu, determinismu xeográficu, determinismu económicu, y otros, que pueden ser consideraos como concepciones materiales de la Hestoria. Diversos autores académicos como Jared Diamond o Marvin Harris trataron en detalle la evolución histórica d'estenses árees xeográfiques, y tratando d'esplicar traces definitories de la sociedá a partir de factores materiales, señalando qu'esti tipu de factores son los preponderantes cuando se trata d'entender la evolución de les sociedaes y les civilizaciones.

Les primeres muertes que se tienen de la doctrina materialista remontar a fines del tercer y principios del segundu mileniu a. de n. y. nes cultures exipcia y babilónica, onde se formaron les primeres concepciones materialistes bonales. Tamién y un pocu más tarde pero con mayor integridá atópase na filosofía de la India y China Antigua.

En monumentos de la cultura exipcia antigua méntase por casu «l'agua frío creadora de tolos seres y de la que proceden toles coses, según l'aire qu'enllena l'espaciu y tópase perdayuri», lo cual amuesa que yá nesi entós plantegábase en forma embrionaria la cuestión del orixe material de los fenómenos naturales. O pue que interpretaren estos elementos dende un puntu de vista netamente simbólicu.

Na cultura babilónica, por casu, atopamos col astrónomu Seleuco (sieglu II a. de n. y.) quien yá nesi entós formuló conxetures alrodiu de la estructura heliocéntrica del mundu.

Na India Antigua apaez a mediaos del primer mileniu e.C. na doctrina lokaiata (o escuela de los chárvakas) que sosteníen que'l mundu yera material, compuestu de cuatro elementos primixenios: la tierra, l'agua, el fueu y l'aire. D'estos elementos formábense tamién los seres vivos, incluyíu'l ser humanu, que depués de morrer descomponíense nuevamente nestos elementos. Los chārvākes amás, sometieron a crítica les doctrines relixoses imperantes nesa dómina sobre la esistencia de Dios, l'alma y el mundu del más allá, demostrando que al morrer el cuerpu, sumía la conciencia, polo que consideraben absurda la doctrina de la transmigración de les almes.

El materialismu de los chárvakas topábase íntimamente rellacionáu col so ateísmu. Darréu na corriente sankhya (cerca del añu 600 e.C.) sosteníase que'l calter material del mundu desenvolver a partir d'una sustancia primixenia (prakriti); pero'l llogru más importante d'esta corriente foi'l postuláu de que'l movimientu, l'espaciu y el tiempu son propiedaes indixebrables de la materia.

Al empiezu de nuesa yera esta corriente filosófica nun aguantó la llucha contra l'idealismu y terminó per almitir la esistencia de les almes estreme y independientemente de la materia.

A midida que desenvolvíase la filosofía hindú antigua, la concepción de la materia compuesta polos cuatro elementos (fueu, aire, agua y tierra) foi sustituyida por representaciones más desenvueltes basaes na estructura atomista del mundu. Nes escueles filosófiques niaia y vaisesika surden les idees de que'l mundu componer de pequeñes partícules de diversa cualidá que se topen nel éter, nel espaciu y nel tiempu. Estes partícules seríen eternes, increables ya indestruyibles, de la que los oxetos compuestos d'elles seríen mutables, inestables y transitorios. Estes idees materialistes exercieron un fuerte influxu sobre escueles y doctrines relixoses de la dómina, como por casu na escuela relixosa mimansa, que reconocía la realidá del mundu, que'l so ser nun depende de nengún creador, esiste eternamente y compónse de partícules rexíes pola llei autónoma del karma.

Na China Antigua atopamos la doctrina materialista na teoría de la conocencia de Mo-Tse (479 - 381 e.C.) n'oposición a Confucio. Apurras importantes tamién les dio'l Taoísmu, que'l so creador Lao-Tsé (sieglos VI e.C. a IV e.C.) sostenía que'l mundu, que ye eternu, topar en movimientu y mutación continuos. El movimientu, según los taoístes, ye rexíu pol Tau (llei natural), que magar ye un conceutu astractu y metafísicu, ye coles mesmes anti-espiritista yá que al Tau considerar inmaterial pero natural, y non d'orixe divín o sobrenatural, polo que la cosmovisión taoísta resulta nuna dialéutica materialista-metafísica, dualmente naturalista y non espiritista.

Les idees materialistes inocentes cobraron socesivu desenvolvimientu na doctrina de Xun Zi (313 - 238 e.C.) una de les relevantes figures del confucionismo, quien a diferencia d'otros confucianos consideraba que'l cielu nun tener conciencia y ye parte de la naturaleza, na qu'incluyía coles mesmes el Sol, la Lluna, los astros, les estaciones del añu, la lluz y les tiniebles, el vientu y l'agua, y que la socesión de fenómenos celestes escurre según determinaes lleis naturales, de cuenta que'l destín de les persones nun puede ser rexíu por una inesistente voluntá del cielu».

Xun Zi afirmaba que'l ser humanu, contrariamente a los animales, sabe acomuñar los sos esfuercios y entamar la so vida pública, que puede conocer el mundu circundante y aprovechar les conocencies adquiríes na so bien; amás de que la conocencia empieza pola perceición, pero ye gobernáu pol pensamientu que cumple lleis naturales.

D'últimes yá na redoma de nuesa yera alcuéntrase en Wang Chung (27 - 97 e.C.) quien sostenía que'l mundu componer de la sustancia qì, que se mueve na eternidá, ente que'l tau ye la llei de la mesma realidá. Pola aición recíproca de dos qi —los enrarecidos que se topen nel espaciu celeste y los entestaos que se topen na tierra constituyendo los diversos cuerpos— son niciaes toles coses. Sostenía que l'home ye un ser natural compuestu de sustancia material nel que s'instaló una enerxía vital, un principiu espiritual ellaboráu pola circulación del sangre, que sume al morrer l'home. Esti materialismu yera inocente y metafísicu.

Dende'l sieglu VI e.C. la filosofía desenvolver con mayor ímpetu na Grecia Antigua y post moderna. Ellí la corriente materialista surde en discutiniu cola relixón principalmente nos filósofos representantes de la llamada escuela de Mileto; Tales de Mileto (ca. 624 - 547 e.C.), Anaximandro (ca. 610 - 546 e.C.) y Anaxímenes (ca. 585 - 525 e.C.).

Según la doctrina de Tales, l'agua ye'l principiu de toles coses; tou procede de l'agua y tou convertir n'agua.

Anaximandro tomó como sustancia primario de tolo esistente'l apeiron, principiu indetermináu que nicia les coses y los fenómenos por aciu el movimientu y la segregación de contrarios tales como «lo húmedo y lo seco», «lo frío y lo templao» «lo duce y lo salao». Según esta doctrina tou alcuéntrase en constante rotación, una cosa surde del apeiron y otra sume y se decompone tresformándose en apeiron, lo cual siguiendo un cursu materialista fai unu de los primeros intentos de representar el mundu dialécticamente, en movimientu.

Anaxímenes tomó como sustancia primordial l'aire, que'l so movimientu condiciona'l surdimientu y la desapaición de les coses.

Otru filósofu griegu que fizo grandes apurras a la doctrina materialista foi Heráclito d'Éfesu (ca. 530 - 470 e.C.) el cual tomó como sustancia primario'l fueu. Sostenía la esistencia na eternidá del mundu, independientemente de cualesquier de les fuercies sobrenaturales, como un fueu eternamente vivu, que con orde regular enciéndese y con orde regular apágase. Sorrayaba la idea del movimientu y cambéu constante del mundu, de la contradicción como fonte de movimientu, de la posibilidá de tresformamientu recíprocu de los contrapuestos. Espresó idees sobre los principios dialécticos, que reflexen d'una o otra manera l'estáu verdaderu de les coses, anque non sosteníes por conocencies científiques.

El desenvolvimientu más fondu de la corriente materialista na Grecia Antigua ver na doctrina de Demócrito de Abdera (460 - 370 e.C.), que promovió la teoría atomista de la estructura de la materia. Según esta teoría, el principiu cardinal del mundu ye la esistencia del vacíu y los átomos que se mueven nel vacíu, atopándose y formando distintos cuerpos ya inclusive l'alma del home, que muerre al perecer l'organismu.

Finalmente dientro de la corriente materialista anque un tanto más inconsecuente atopamos al filósofu griegu Aristóteles (384 - 322 e.C.) el cual sostenía que toles coses teníen na so base una materia primo, que se caracterizaba pola falta de determinación, de forma, esto ye, nun yeren sinón una posibilidá d'esistencia. Esta posibilidá convertir en cosa verdadera sensible namái cuando la materia xunir con una o otra forma que-y da'l so determinación. Esta concepción, magar ye materialista na so esencia, tien graves insuficiencias porque dixebra la materia primerorio del movimientu, que ye introducíu pola forma dende fora, amás de que la so transición d'un estáu indetermináu a determináu toma'l so orixe resumides cuentes de los dioses y otres divinidaes, que vienen ser el primer propulsor.

Esta concepción, al par colos elementos de la dialéutica y los enclinos materialistes, contién tamién traces metafísicos y enclinos idealistes.

Dempués de Aristóteles reparar una decadencia condicionada pola crisis xeneral que vive l'Estáu Griegu, perfilándose una transición del materialismu al idealismu y al misticismu.

Na Edá Media apodera la relixón en toles esferes de la vida espiritual de la sociedá. La filosofía convertir nesi periodu en sirvienta de la teoloxía, xustificando y argumentando los dogmes relixosos y demostrando la so veracidá ya inmutabilidá. En dichu periodu empréstase especial atención al problema de la correlación de les idees xenerales y de les coses del mundu sensible y el bracéu ente'l materialismu y l'idealismu centrar en resolver la cuestión de la correlación de lo singular y lo xeneral, de les idees xenerales y les coses particulares. Nesi sentíu los materialistes afirmen que lo universal nun puede esistir na realidá y tantu menos enantes de lo singular. Na realidá esisten solo les coses singulares y lo xeneral ye solo denominación que nun reflexa nada y por eso nun esiste na realidá. A esta corriente materialista denominóse-y "Nominalistes".

Coles mesmes nos sieglos III y IV en China perdió rápido'l papel la ideoloxía confuciana, arrobinándose'l misticismu relixosu de la secta taoísta y enfuso cada vegada más el budismu na India.

Los pensadores materialistes d'aquella dómina interveníen contra esi misticismu ya idealismu.

Fan Zhen (sieglu V a VI) arrobinaba la idea de que nun esiste'l mundu del más allá y que l'alma del home ye una forma d'esistencia del cuerpu y sume al morrer l'home.

Los confucianos de los sieglos VII a IX adelantraron delles proposiciones materialistes pero más tarde arrenunciar, rematando con una doctrina idealista neoconfucionista.

El principal defensor de la orientación materialista dientro del neoconfucianismo foi Zhang Zai (1020 a 1077 de n. y.) que refutó les representaciones idealistes del que'l cielu y la tierra son un conxuntu de aprehensiones suxetives; promovió la idea de que'l mundu de les coses, qu'esiste realmente, fuelga na sustancia materia, qu'adopta diverses formes. La primixenia d'elles ye l'espaciu infinitu llenu de partícules invisibles tremaes que cuando s'entiesten formen una masa nebulosa llamada "magna harmonía", compuesta por partícules pasives y actives, de les que surden toles coses. Zhang Zai tamién fai referencia a los cambeos y al desenvolvimientu de les coses apurriendo importantes acolumbres dialécticos, pero de los cualos ellaboraba conclusiones metafísiques. Señalaba que toles coses tópense condicionaes recíprocamente y en interconexón; el procesu de desenvolvimientu de los fenómenos toma dos formes -graduales y repentines-; que tou procesu socede na guerra de fuercies contrapuestes: el principiu activu y el principiu pasivu; pero concluyía que la resultancia final de la llucha ente eses fuercies opuestes ye la so conciliación.

Escontra los sieglos XVII y XVIII los postulaos materialistes cobren mayor desenvolvimientu y fundamentación más fonda en filósofos como Wang Chuanghan (1619 a 1692 de n. y.) y Dai Zhen (1723 a 1777 de n. y.) qu'enconten y desenvuelven les idees materialistes alrodiu de la naturaleza y les lleis del desenvuelvo pero qu'en cuestiones sociales nun avancen más allá que los sos precursores.

Na India pela so parte en dichu periodu adquieren la mayor influyencia los sistemes ortodoxos nyaya, vaisesika, sankhya, yoga, mimansa y vedanta y los heterodoxos charvaca-lokayatamanta, jainismo y budismu, integráu este por cuatro escueles: vaibhasika, sautrantika, madhyamika y yogacara. D'ellos solo caltuvo un enclín materialista coherente los charvakas, nos demás coesistíen elementos materialistes ya idealistes o yeren idealista consecuentes.

Nesi periodu y partiendo de la filosofía griega antigua y del pensamientu filosóficu n'oriente, surde y algama un altu nivel la filosofía arabográfica.

De los sieglos X a XIII tuvo representada poles corrientes: peripatetismo (aristotelismu) oriental, la doctrina de los Hermanos de la Pureza, el sufismu y la filosofía musulmana ortodoxa.^[4]

Italia foi'l primer país nel qu'empezaron a desenvolvese les rellaciones capitalistes. Dende'l puntu de vista económicu, la rexón más desenvuelta yera'l norte, coles sos repúbliques marítimes comerciales de Venecia y Xénova, y l'industrial de Florencia. Nel centru de l'atención de los pensadores avanzaos de la dómina quedó la persona humana. Los ideólogos de la burguesía ascensional que precisaba la llibertá de desplazamientu, la llibre empresa y la llibertá de comerciu, suañaben con lliberar al home del despotismu feudal.

Esta nueva direición de la cultura foi denomada «humanismu» (del llatín humanus, ‘humanu'). La vieya sentencia de «soi home y nada humanu yeme ayenu» convertir na divisa de los humanistes. La particularidá del pensamientu filosóficu del Renacimientu ye'l so calter antiescolástico. Tien De tenese en cuenta que la escolástica, tantu pel llau de la Ilesia como del Estáu, foi mientres tola Edá Media la filosofía oficial ya impartióse na mayoría de les universidaes. A diferencia de la escolástica, la filosofía de los humanistes dexó de ser sirvienta de la teoloxía. N'oposición a la escolástica y a la teoloxía de la Edá Media empezó a desenvolvese n'Italia la filosofía materialista.

Bernardino Telesio (1509-1588) dio un importante pasu nel desenvolvimientu de la filosofía d'Italia. Fundó una academia filosófica na que por oposición al aristotelismu medieval arrobinábase l'estudiu empíricu de la naturaleza. La so principal obra titúlase De la naturaleza de les coses conforme a los sos propios principios. No fundamental yera materialista y sostenía qu'esiste oxetivamente la materia eterno ya inmutable, homoxénea, increada ya indestruyible. Pero, coles mesmes, inclinar escontra la idea de que toles fuercies de la naturaleza tán animaes. Como fonte del movimientu de la materia, Telesio señalaba la oposición del calor y del fríu.

El gran pensador italianu Giordano Bruno (1548-1600) sacó conclusiones fondamente materialistes y atees de la teoría heliocéntrica de Copérnico. Nació en Nola (cerca de Nápoles). A los quince años entró na orde de los dominicos. Gracies al so esfuerciu aportunante ya independiente convertir n'unu de los homes más cultos del so tiempu.

Poles sos idees avanzaes foi acusáu de herexía y escomulgáu. Viose obligáu a fuxir d'Italia y, mientres llargos años, tuvo qu'analayar per Suiza, Francia, Inglaterra y Alemaña, espublizando perdayuri la so concepción materialista del universu.

En 1592 tornó a Italia, onde foi prindáu pola Inquisición y refundiáu a la cárcel. Magar les tortures que sufrió, nun se retrató de los sos convencimientos, siendo condergáu a muerte. «Tenéis más mieu al pronunciar la mio sentencia que yo al escuchala», dixo Bruno dirixiéndose a los sos verdugos. Finalmente, el 17 de febreru de 1600 foi quemáu vivu na Plaza de les Flores (en Roma).

Les sos obres principales son: La cena de les cenices (1584), De la causa, principiu y unu (1584), Del infinitu, del universu y los mundos (1584), Del triple mínimu y de la midida (1591), De lo inmenso y de los innumberables (1591), De la mónada, del númberu y de la figura (1591). Nel so llibru tituláu La espulsión de la bestia triunfante (1584) esmazcara al papáu y a la relixón católica. La so obra El misteriu de Pegasu, col anexu del pollín de Killen (1586), constitúi una brillosa y cáustica sátira contra los escolásticos y teólogos medievales.

Según el pensamientu de Giordano Bruno:

• La naturaleza ye infinita;
• El Sol nun ye'l centru del universu sinón tan solo'l centru del nuesu sistema planetariu;
• Non yá el Sol tien planetes sinón tamién les otres estrelles;
• Tol universu ye homoxéneu; esto ye, tien les mesmes sustancies de la Tierra;
• Tolos otros planetes tamién tán poblaos;
• La materia ye madre y alumbradora de toles coses y capaz de producir infinitamente nueves y nueves formes;
• L'home ye parte indixebrable de la naturaleza, ye'l microcosmos que reflexa'l macrocosmos;
• Almite los graos de la conocencia qu'estableciera Nicolás de Cusa: los sentíos, l'entendimientu y la razón. Anque-y da la prioridá a la razón;
• L'entender l'universu como infinitud conduz al filósofu italianu a la dialéutica de la coincidencia de los opuestos», tantu no infinitamente grande como no infinitamente pequeño.

estudiu de les lleis materialistes de Méxicu

(Galileo Galilei, Francis Bacon, Thomas Hobbes, P. Gassendi, J. Locke, B. Spinoza).

Col surdimientu de la rellaciones capitalistes de producción, foméntase la producción, esplégase la industria y el comerciu, lo cual rique la conocencia concreta de la lleis del mundu circundante y apaez la necesidá d'estudiar y esplorar la naturaleza. Esto da-y un impulsu a la filosofía la cual proclámase como ciencia llamada a pescudar les verdaes qu'ayuden na vida práutica y empobinen la creación de valores materiales, declárense falsos los postulaos de la filosofía medieval y al so métodu pola inducción a errores y ufiértense nuevos medios d'investigación y métodos pa conocer la verdá.

Unu de los principales filósofos d'esta corriente foi Francis Bacon (1561-1626), quien criticó duramente la filosofía idealista, empezando pola Antigüedá y llegando hasta'l Medievu, por convertise en sirviente de la teoloxía y llegar a encontar les sos tesis con dogmes relixosos, pol so calter especulativu, la vacuidad y la inconsistencia de los sos postulaos. Bacon consideraba la esperiencia como fundamentu del procesu de conocencia si llibrar al home y a la so conciencia de too tipu de prexuicios. Defendía'l mundu material infinitu y eternu siendo una de les sos propiedaes fundamentales el movimientu, que Bacon amenorgaba a unes cuantes formes.

Al métodu de Bacon son-y inherentes coles mesmes la metafísica y el mecanicismu, pos entendía que los oxetos yeren una combinación mecánica de ciertes cualidaes permanentes y que podíen ser entendíos por aciu la unificación mecánica de los datos sobre los sos diversos aspeutos. Magar los sos insuficiencias, la doctrina de Bacon foi un considerable pasu alantre nel desenvolvimientu del pensamientu filosóficu y marcó l'apaición d'una nueva forma de materialismu filosóficu, el materialismu metafísicu.

La doctrina materialista siguió desenvolviéndose por filósofos como Thomas Hobbes (1588-1679), quien entendía que la naturaleza representa una totalidá de cuerpos que tienen dos propiedaes principales: estensión y figura, y amenorgaba la variedá de movimientu al movimientu mecánicu, entendiendo como movimientu la traslación de los cuerpos nel espaciu. Estableció como únicu métodu científicu del saber el matemáticu, sosteníu nes operaciones de sumar y restar.

Munchos años más tarde, tenemos a Pierre Gassendi, representante de la tradición materialista, quien s'oponía a los intentos de René Descartes pa basar les ciencies naturales en fundaciones dualistes.

Dalgunos seríen pensadores de la Ilustración alemana como Ludwig Feuerbach (sieglu XIX).

Creáu a mediaos del sieglu XIX por Karl Marx y Friederich Engels y desenvueltu darréu por Vladimir Ilich "Lenin" na nueva situación histórica. Marx y Engels, voltiando la dialéutica idealista de Georg Hegel "de riba escontra baxo", aprovieron al materialismu con un procesu de cambéu cuantitativu y cualitativu llamáu materialismu dialécticu, y con una visión materialista de la hestoria, conocida como materialismu históricu. Otros filósofos rusos siguieron esta llinia de pensamientu como Visarión Belinski, Aleksandr Herzen, Nikolái Chernishevski, N. Dobroliúbov.

El materialismu ye una corriente de la Filosofía que surde estricta y puramente como contrapartida d'otra, denomada idealismu, pa responder a aquella cuestión fundamental de la filosofía sobre qué ye primeru: el pensamientu o lo material. Entós y como s'esprende yá dende'l nome que se-y atribuyó, el materialismu dalu absoluta preeminencia al mundu material, siendo que siempres lo material va preceder al pensamientu.

El conceutu nun afecta namái a la visión filosófica del mundu sinón tamién a la ciencia. Anque nes ciencies naturales los enfoques non-materialistes quedaron refugaos hai enforma tiempu, en ciencies sociales esistió nos últimos sieglos un discutiniu en redol al materialismu como enfoque d'investigación. Más apocayá Marvin Harris propunxo un enfoque d'investigación materialista de les cultures y les sociedaes llamáu materialismu cultural. Y, inclusive, Paul y Patricia Churchland han promovíu un nuevu enfoque non reduccionista de materialismu, conocíu como materialismu eliminativo que sostién que dellos fenómenos mentales en realidá nun esisten y que falar d'estos conceutos, como se fai en psicoloxía popular ye daqué según dar creitu a les enfermedaes causaes pol diañu. N'España, un representante actual del materialismu con una llinia de pensamientu similar ye por casu Martín López Corredoira,^{[5] [6] [7] [8]} al abogar por una visión del mundu na que tou lo esistente ye materia-enerxía física siguiendo les sos correspondientes lleis naturales y escluyendo la posibilidá de cualesquier otru ente non-material (mente, llibre albedríu, persona en cuantes que ser con identidá propia, sentimiento,...), o apostrándolo a mera representación mental de daqué inesistente en sí.

El materialismu foi entendíu frecuentemente como una forma dafechu científica y racionalista de ver el mundu, particularmente por pensadores relixosos que se-y oponen y por marxistes. El materialismu como principiu filosóficu o científicu típicamente oldea col dualismu, la fenomenoloxía, el idealismu y el vitalismo.

La definición de «materia» nel materialismu filosóficu modernu entiende a tolos entes científicamente observables, como la enerxía, fuercies y la combadura del espaciu. Munchos autores del sieglu XX, particularmente epistemólogos y filosofía de la ciencia filósofos de la ciencia, prefieren la denominación de fisicalismo porque escarez tantu de les connotaciones emocionales de la pallabra «materialismu» como de les restricciones históriques asociaes a ésti. Enfatiza lo físico, seya materia o enerxía.

Mario Bunge sostién que'l materialismu modernu ten de ser "lóxicu y científicu" considerando como desaparentes les definiciones más espublizaes del conceutu de materia ufiertaes nel pasáu. La "nueva ontoloxía" carauterizar por simultáneamente ser exacta, sistemática, científica, materialista, dinamista, emergentista y evolucionista que la so denominación más fayadiza sería la de materialismu científicu.^[2]

Nel llinguaxe común ye usáu como una etiqueta peyorativa pa un estilu de vida que busca riqueza, dineru y comodidaes en llugar del desenvolvimientu espiritual o mental. Esti términu nun tien que ver cola posición de filósofos o científicos materialistes, sinón que s'identifica col términu consumismu.

• Materialismu cultural
• Materialismu dialécticu
• Materialismu eliminativo
• Materialismu emerxente
• Materialismu filosóficu
• Materialismu francés
• Materialismu históricu
• Materialismu reductivo