Nothing Special »
Address
:
[go:
up one dir
,
main page
]
Include Form
Remove Scripts
Accept Cookies
Show Images
Show Referer
Rotate13
Base64
Strip Meta
Strip Title
Session Cookies
Saltar al conteníu
Menú principal
Menú principal
mover a la barra llateral
despintar
Navegación
Portada
Portal de la comunidá
Cambeos recién
Páxina al debalu
Ayuda
Buscar
Guetar
Apariencia
Crear una cuenta
Entrar
Ferramientes personales
Crear una cuenta
Entrar
Páginas para editores desconectados
más información
Contribuciones
Alderique
Editando
Minería
(seición)
Añader llingües
Páxina
Alderique
asturianu
Lleer
Editar
Editar la fonte
Ver historial
Ferramientes
Ferramientes
mover a la barra llateral
despintar
Aiciones
Lleer
Editar
Editar la fonte
Ver historial
Xeneral
Lo qu'enllaza equí
Cambios rellacionaos
Xubir ficheru
Páxines especiales
Información de la páxina
Llograr la URL encurtiada
Xenerar códigu QR
Elementu de Wikidata
N'otros proyeutos
Apariencia
mover a la barra llateral
despintar
Avisu:
Nun aniciasti sesión. La direición IP sedrá visible en público si faes dalguna edición. Si
anicies sesión
o
crees una cuenta
, les ediciones atribuiránse al to nome d'usuariu, xunto con otros beneficios.
Comprobación anti-spam. ¡
Nun
rellenes esto!
== Industria minero == [[Ficheru:Big South American dump truck.jpg|thumb|Los [[camión mineru|camiones mineros]] son los principales equipos de tresporte de la industria minero.]] [[Ficheru:Transporte por cable de minerales, Devnya, Bulgaria, 2016-05-27, DD 66.jpg|miniaturadeimagen|Tresporte per cable de minerales, Devnya, Bulgaria.]] La minería como industria asocede en dellos países del mundu, siendo [[Londres]] la capital mundial d'esta actividá. La ciudá británica ye llar del [[Bolsa de Metales de Londres|principal mercáu]] del mundu en transaición de metales non ferrosos y ye la sede de les principales compañíes mineres, tales como [[Rio Tinto Group]], [[BHP Billiton]] y [[Anglu American]]. Otros mercaos d'importancia ye'l [[New York Mercantile Exchange]], onde se contraten derivaos financieros de dellos metales preciosos y productos enerxéticos como'l [[petroleu]] y [[gas natural]]. A lo último, la [[Bolsa de Shanghai]] ta enfocada p'aquellos países qu'esporten minerales a [[China]], como por casu les naciones asitiaes nes veres del [[Océanu Pacíficu]].<ref>{{cita web |url=http://www.sonami.cl/index.php?option=com_weblinks&view=category&id=29&Itemid=163 |títulu=Sociedad Nacional de Minería - Bolses de Metales |publicación=Sonami.cl |fechaaccesu=27 de xunu de 2016}}</ref> Nel casu de los Estaos Xuníos la minería ye considerada como una gran actividá financiera, sicasí, ta apoderada pol [[carbón]] y la minería non metálica. Sicasí, mientres los últimos años diversos reglamentos trataron d'amenorgar la importancia de l'actividá nel país.<ref>{{cita web |url=http://www.iisd.org/library/industry-transition-profile-north-american-mining-sector |títulu=Industry Transition: Profile North American Mining Sector |idioma=inglés |publicación=Iisd.org |fechaaccesu=27 de xunu de 2016}}</ref> N'otros países anglosaxones como [[Canadá]] y [[Australia]], la minería dende va décades convirtióse en parte significante na economía interna. En 2002, la [[OCDE]] asitió a [[Chile]] y [[Perú]] como los principales productores de minerales de Suramérica y envaloró que teníen un gran potencial económicu mientres los próximos años en dichu rubro.<ref>{{cita web |url=http://www.oecd.org/env/1819617.pdf |títulu=Enviromental Effects of foreign investment versus domestic investment in the mining sector in Latin-America |idioma=inglés |publicación=Ocde.org |fechaaccesu=27 de xunu de 2016}}</ref> Pela so parte, la industria n'[[África]] ye una de les más importantes y de la mesma emerxentes, yá que a pesar que la so participación na producción de cobre, plomu y cinc ye relativamente menor, envalórase que'l continente tien un importante porcentaxe de minerales del mundu, como por casu el 40% de reserves d'oru, el 60% de [[cobaltu]] y el 90% de los minerales del [[grupu del platín]].<ref>{{cita web |url=https://www.mbendi.com/indy/ming/af/p0005.htm |títulu=Mining in Africa |idioma=inglés |publicación=Mbendi.com |fechaaccesu=27 de xunu de 2016}}</ref> En 2010, dos de los cuatro economíes que más crecieron nel mundu son esportadores de minerales y de la mesma africanes, [[Botsuana]] y [[República del Congo]], ente que les otres dos son esportadores de petroleu.<ref name="cabi">{{cita web |url=http://www.gremiext.com/wp-content/uploads/2012/10/ESTUDIU-CABI-DIXITAL.pdf |títulu=Central American Business Intelligence - Industria minero: Dellos elementos d'analises pal so desenvolvimientu |publicación=Gremiext.com |fechaaccesu=27 de xunu de 2016 }}</ref> Tocantes a los minerales de tierres rares, en 2013 [[China]] controlaba'l 95% de la producción mundial de mentaos elementos.<ref>{{cita web |url=http://www.usnews.com/newsblogsat-the-edge/2013/04/02/chines-continuing-monopoly-over-rare-earth-minerals |títulu=China's continuing monopoly over Rare Earth minerals |idioma=inglés |publicación=Usnews.com |fechaaccesu=27 de xunu de 2016}}</ref> Pela so parte, Chile ye'l principal esportador de [[yodu]] col 60% de la producción mundial y amás, ye l'únicu productor global de nitratos o [[salitre]].<ref>{{cita web |url=http://www.ebizguides.com/guides/chile/files/assets/downloads/page0073.pdf |títulu=Minería |publicación=Ebizguides.com |fechaaccesu=30 de xunu de 2016 |urlarchivu=https://web.archive.org/web/20160822041207/http://www.ebizguides.com/guides/chile/files/assets/downloads/page0073.pdf |fechaarchivu=2016-08-22 }}</ref> === Clasificación de la minería === Cada país productor de minerales utiliza diversos criterios pa entamar la producción de la industria y tener un meyor entendimientu del impautu de la mesma na economía rexonal y nacional. La gran mayoría de los países usa'l criteriu de númberu de tonelaes métriques producíes per añu, anque en dellos casos puntuales inclúyese tamién el capital de la mina, infraestructura o la xeneración d'empleos. A les traces la industria clasificar en gran, mediana y pequeña minería, sicasí, en dellos países como Perú considérase una cuarta clasificación, la minería artesanal.<ref name="peru">{{cita web |url=http://www.unep.org/chemicalsandwaste/Portals/9/Mercury/Documents/ASGM/Presentations_Forum/Day%202/la_mineria_artesanale_en_el_perupdf.pdf |títulu=La minería artesanal nel Perú |publicación=Unep.org |fechaaccesu=1 de xunetu de 2016 |urlarchivu=https://web.archive.org/web/20160814041136/http://www.unep.org/chemicalsandwaste/Portals/9/Mercury/Documents/ASGM/Presentations_Forum/Day%202/la_mineria_artesanale_en_el_perupdf.pdf |fechaarchivu=2016-08-14 }}</ref> De siguío les carauterístiques de los trés principales divisiones de la minería y un exemplu de les cifres de producción esixíes pola lleis de Chile y Perú, consideraes pola OCDE como los principales países productores de minerales de Suramérica. * '''Gran minería''': Ye aquella onde les compañíes mineres tienen un gran capital d'inversión, una enorme infraestructura —que puede incluyir una planta de fundición, un puertu d'embarque o conectividad ferroviaria propia—, teunoloxía de punta, altos recursos monetarios pa garantizar la seguridá y la salú ocupacional de los trabayadores, altos niveles de productividá, tien maquinaries de gran valumbu, l'alternativa d'esplotar xacimientos de gran magnitú y establecer venceyos interindustriales a nivel internacional, ente otros. Otru puntu importante na gran minería ye que tola producción ye esportada al estranxeru. Agora bien, cada país define a esti tipu de minería pol númberu de tonelaes métriques producíes al añu, por casu nel casu de Chile tien de producir por sobre los 3 000 000 tm/añu, ente qu'en Perú tien de ser mayor a 5000 tonelaes per día.<ref name="peru"/><ref name="escala">{{cita web |url=http://www.scielo.cl/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0250-71612014000300012 |títulu=Escalas de producción n'economíes mineres. El casu de Chile na so dimensión rexonal |publicación=Scielo.cl |fechaaccesu=1 de xunetu de 2016}}</ref> * '''Mediana minería''': Esta clasificación tien delles semeyances cola gran minería, anque les sos principales diferencies ye la cantidá de capital y que bona parte de les compañíes mineres son nacionales. Pela so parte, la producción ta destinada mayoritariamente al mercáu internu. Agora bien, en Chile la so producción va dende les 100 000 hasta los 3 000 000 tonelaes per añu, ente qu'en Perú la so capacidá granible nun entepasa les 5000 tonelaes per día, pa dar un exemplu.<ref name="peru"/><ref name="escala"/> * '''Pequeña minería''': Ye aquella onde les reserves de mineral son pequeñes, tien menores tiempos de implementación de les sos operaciones ya inversión inicial y tien menores requerimientos d'infraestructura, anque tien mayores ratios d'empléu per unidá de producción. Según analís de países en vía de desenvolvimientu, cuando la pequeña minería alcontrar en rexones económicamente atrasaes, aguiya l'ingresu y la so distribución, la creación de nuevos puestos de trabayu y un meyor aprovechamientu de los recursos internos, dando llugar a una rápida medría nel estándar de vida de les persones. Pela so parte, la totalidá de la so producción ye comercializada nel mercáu internu y les sos ganancies pueden recircular na rexón como vía de consumu o d'inversión. En Chile defínese como pequeña minería a aquella que produz menos de 100 000 tonelaes per añu, ente qu'en Perú ye aquella onde la so capacidá granible llega hasta les 350 tonelaes per día.<ref name="peru"/><ref name="escala"/> === Compañíes mineres === [[Ficheru:Estrada de Ferro Carajas 4.jpg|thumb|El ferrocarril de Carajás, Estrada de Ferro Carajás en portugués, ye un [[ferrocarril]] brasilanu operáu pola compañía minera [[Vale S.A.]]]] Les compañíes mineres son les empreses que realicen diverses actividaes pa tresformar les materies primes en productos determinaos, que la so competencia depende de la producción de mineral estrayíu y de la calidá y cantidá del mesmu.<ref>{{cita web |url=http://www.quiminet.com/empresas/empreses-mineres-2741471.htm |títulu=Empreses mineres |publicación=Quiminet |fechaaccesu=27 de xunu de 2016}}</ref> Bona parte de les grandes compañíes son multinacionales, de calter priváu y con participación nes [[bolsa de valores|bolses de valores]] mundiales. Sicasí, esisten determinaes empreses de calter públicu o estatal con gran participación nel mercáu como la chilena [[Codelco]] y la india [[National Mineral Development Corporation]]. Pela so parte, les compañíes mineres clasificar en cinco categoríes según la estracción y comercialización de los respeutivos recursos. Estes son petrolíferes y de gas, minería del carbón, minerales metálicos, minerales non metálicos y canteres, y d'actividaes de sofitu a la minería.<ref>«Classification of Mining Companies» de la Oficina d'estadístiques llaborales del [[Departamentu de Trabayu de los Estaos Xuníos]]</ref> Otra forma de clasificación ye d'alcuerdu a los ingresos añales netos que gana una empresa, catalogándose de la siguiente manera:<ref>Artículu «Metals Economics Group World Exploration Trends Report», empresa SNL Metals & Mining</ref> * '''Gran compañía''': Son aquelles onde les sos ganancies netes añales superen los 500 millones de dólares y tienen la capacidá financiera pa desenvolver una mina importante so los sos propios medios. * '''Mediana compañía''': Son aquelles onde les sos ganancies netes añales van dende los 50 millones hasta los 500 millones de dólares, que la so capacidá financiera nun ye abonda pa desenvolver una mina importante pelos sos propios medios, obligándoles a buscar sofitu financieru a entidaes nacionales o internacionales. * '''Pequeña compañía''': Son aquelles empreses destinaes mayoritariamente a la esploración d'un mineral, pero tamién pueden esplotar de manera mínima. Les sos ganancies netes añales nun tienen de superar los 50 millones de dólares. En 2012, la firma de servicios [[PwC]] realizó un llistáu de les principales empreses mineres a nivel mundial, onde amás resaltó la cantidá de compañíes per país. En primer llugar allugóse Canadá con nueve empreses, siguíu d'Inglaterra con siete y los Estaos Xuníos con cinco.<ref name="cabi"/> Cabo señalar que BHP Billiton y Rio Tinto Group apaecen tantu n'Inglaterra como n'Australia, debíu que tienen capitales de dambos países. Lo mesmo asocede con Antofagasta plc, yá que tien capitales d'Inglaterra y de Chile. <center> {|{{tablaguapa}} |- !País !Empreses<br />per país !Principales compañíes mineres a nivel mundial |- |{{CAN}} |align="center" | 9 |[[Barrick Gold]], [[Agnico Eagle Mines Limited]], [[Cameco Corporation]], [[Goldcorp]], [[Ivanhoe Mines]], [[Kinross Gold]],<br />[[Silver Weathon]], [[Teck Resources]], [[PotashCorp]] |- |{{ING}} |align="center" | 7 |[[BHP Billiton]], [[Rio Tinto Group]], [[Xstrata]], [[Anglu American]], [[Antofagasta plc]], [[Eurasian]], [[Kazamhys]] |- |{{USA}} |align="center" | 5 |[[Freeport-McMoRan]], [[Newmont Mining Corporation]], [[Consol Energy]], [[Peabody Energy]], [[The Mosaic Company]] |- |{{HKG}} |align="center" | 4 |[[China Shenhua Energy Company]], [[ChinaCoal]], [[Yanzhou Coal Mining Company]], [[Jiangxi Cooper]] |- |{{AUS}} |align="center" | 4 |[[BHP Billiton]], [[Rio Tinto Group]], [[Fortescue Metals Group]], [[Newcrest Mining]] |- |{{RSA}} |align="center" | 3 |[[AngloGold Ashanti]], [[Gold Fields]], [[Impala Platinum]] |- |{{IND}} |align="center" | 2 |[[Coal India]], [[National Mineral Development Corporation]] |- |{{CHI}} |align="center" | 2 |[[Antofagasta plc]], [[Codelco]] |- |{{CHN}} |align="center" | 2 |[[Shandong Energy]], [[Shaanxi Coal Industry]] |- |{{MEX}} |align="center" | 2 |[[Grupo Méxicu]], [[Industries Peñoles]] |- |{{PER}} |align="center" | 1 |[[Compañía de Mines Buenaventura]] |- |{{POL}} |align="center" | 1 |[[KGHM Polska Miedź]] |- |{{RUS}} |align="center" | 1 |[[MMC Norilsk Nickel]] |- |{{BRA}} |align="center" | 1 |[[Vale S.A.]] |} </center> === Principales productores de minerales a nivel mundial === En 2012, el [[Serviciu Xeolóxicu de los Estaos Xuníos]] (USGS) realizó un cuadru colos mayores países productores d'oru, plata, cobre y níquel a nivel mundial. De la mesma, fueron clasificaos como desenvueltos, países que tienen una trayeutoria nel rubro, emerxentes, países que nes últimes décades aumentaron la so participación a nivel mundial, y en desenvolvimientu, países que recién empezaron cola actividá a gran escala.<ref name="cabi"/> Otramiente, la [[consultoría estratéxica|consultora estratéxica]] [[McKinsey & Company]] determinó en 2012 que [[América Llatina]] entiende'l 48% de la producción de cobre, 37% de fierro, 26% de [[bauxita]], 20% de cinc y 16% de níquel.<ref name="cabi"/> <center> {|{{tablaguapa}} style="text-align:center;" |- !rowspan="2"|País !colspan="4"|Mineral !rowspan="2"|Clasificación |- !Oru !Plata !Cobre !Níquel |- |{{CHN}}||'''1°'''||3°||3°||7°||Emerxente |- |{{AUS}}||2°||4°||5°||5°||Desenvueltu |- |{{USA}}||3°||8°||4°||—||Desenvueltu |- |{{RUS}}||4°||6°||8°||'''1°'''||Emerxente |- |{{RSA}}||5°||—||—||—||Emerxente |- |{{PER}}||6°||'''1°'''||2°||—||Emerxente |- |{{INA}}||7°||—||6°||2°||Emerxente |- |{{CAN}}||9°||10°||9°||4°||Desenvueltu |- |{{BRA}}||11°||—||—||—||Emerxente |- |{{MEX}}||12°||2°||12°||—||Emerxente |- |{{CHI}}||14°||5°||'''1°'''||—||Emerxente |- |{{BOL}}||—||7°||10°||—||En desenvolvimientu |} </center> <small>Nota: Recordar que los datos reflexaos na tabla fueron realizaos en 2012, per ende podríen camudar les posiciones de los países col pasar de los años. Per otra parte, la raya (—) indica que'l país nun taba dientro de los mayores productores de determináu mineral hasta esi entós.</small> === Regulación === [[Ficheru:"Stop strip mining" sign in Hendrysburg, Southeastern Ohio. - NARA - 554793.jpg|thumb|250px|Según el ''[[think tank]]'' canadiense [[Fraser Institute]], esiste una precariedá nes lleis de proteición del [[mediu ambiente]]. Na imaxe, una señalética en protesta a la ''strip mining'' en 1973.]] Los gobiernos de cada país son los principales reguladores de la industria minero, que por aciu reformes llexislatives busquen caltener l'harmonía y la estabilidá del sector granible. Esto asocede nos principales países mineros, sicasí, nes naciones africanes esta regulación entá sigue siendo una tema pendiente debíu al calter emerxente de l'actividá.<ref>Cambell, Bonnie, ''Regulation & Legitimacy in the mining industry in Africa: Where does'', páxines 367 y 389 (2008)</ref> Dende principios del [[sieglu XXI]], les mineres apurren llixeros beneficios a les comunidaes llocales en términos de sostenibilidá. Esto debe en parte, al sofitu y los alderiques ufiertaos en xunto cola comunidá y dalgunes [[ONG]], que trabayaron escontra un desenvolvimientu sostenible, qu'inclúi la tresparencia y la xestión de los ingresos y qu'inclusive puede ser enllargáu nel tiempu más allá del zarru de la mina. A principios de los años 2000, dichu programa foi acatáu pol [[Bancu Mundial]] que lo integró nes sos esixencies pa los proyeutos mineros financiaos pola entidá.<ref name="site">{{cita web |url=http://siteresources.worldbank.org/INTOGMC/Resources/336099-1288881181404/7530465-1288881207444/eifd19_mining_sector_reform.pdf |títulu=The World Bank's evolutionary approach to mining sector reform |idioma=inglés |publicación=Siteresources.worldbank.org |fechaaccesu=15 de xunetu de 2016}}</ref> A pesar d'aquello, el [[Fraser Institute]] —un ''[[think tank]]'' canadiense— punxo en manifiestu la precariedá de les lleis de proteición del mediu ambiente nos países en víes de desenvolvimientu, según los esfuercios voluntarios de les compañíes por ameyorar el so impautu ambiental.<ref>{{cita web |url=http://www.miningfacts.org/Environment/Do-Canadian-mining-companies-operating-abroad-face-weaker-environmental-regulations/ |títulu=Do Canadian mining companies operating abroad face weaker environmental regulations |idioma=inglés |publicación=Miningfacts.org |fechaaccesu=15 de xunetu de 2016 |urlarchivu=https://web.archive.org/web/20180706030924/http://www.miningfacts.org/Environment/Do-Canadian-mining-companies-operating-abroad-face-weaker-environmental-regulations/ |fechaarchivu=2018-07-06 }}</ref> Coles mires de conocer les transaiciones monetaries ente'l sector priváu y los gobiernos, dellos países productores de minerales crearon la [[Iniciativa de Tresparencia na Industria Extractiva]] (EITI pol so nome n'inglés), que busca aumentar la tresparencia sobre los ingresos recibíos pelos países nos cualos les industries mineres o petroleres tán asitiaes. En 2007, dicha iniciativa implementar en tolos países que cooperen col Bancu Mundial na reforma al sector mineru.<ref name="site"/> Sicasí, la crítica punxo en duda dos puntos importantes a la reforma; incluyir o non a la pequeña minería y a la minería artesanal, y que faer ante los pagos non en dineru n'efeutivu de les empreses a los gobiernos subnacionales. Per otra parte, tamién s'alderica la desproporción de los ingresos de la industria en rellación al númberu de persones qu'emplega.<ref name="eiti">{{cita web |url=http://siteresources.worldbank.org/EXTOGMC/Resources/advancing_eiti_mining.pdf |títulu=Advancing the EITI in the Mining Sector: Implementation Issues |idioma=inglés |publicación=Siteresources.worldbank.org |fechaaccesu=18 de xunetu de 2016}}</ref> La tema de la minería artesanal ye un inconveniente que se manifiesta na gran mayoría de los países de la EITI como por casu [[Sierra Lleona]], [[Congo]], [[República del Congo]], [[República Democrática d'El Congu]], [[Liberia]] y [[República Centroafricana]], esto ye, dichu problema afecta a casi la metá de los países de la iniciativa.<ref name="eiti"/> === Bancu Mundial === [[Ficheru:320 worldbank-logo.jpg|thumb|250px|El [[Bancu Mundial]] participó na minería dende 1955.]] El [[Bancu Mundial]] participó na minería dende 1955, principalmente al traviés de fondos procedentes del [[Bancu Internacional de Reconstrucción y Fomentu]], y del [[Organismu Multillateral de Garantía d'Inversiones]] qu'ufierta un seguru de [[riesgu país]]. Ente 1955 y 1990, apurrióse alredor de 2 mil millones de dólares a 50 proyeutos mineros, en términos de reformes y rehabilitación, construcción de mines, procesamientu de minerales, asistencia téunica ya inxeniería. Estos proyeutos fueron oxetu de crítiques, particularmente el de Ferro Carajás asitiáu nel noroeste de Brasil y qu'empezó hai construyir se en 1981, por cuenta de que ta allugáu nun área concesionada del monte nacional de Carajás, un parque protexíu pol estáu brasilanu.<ref>Bancu Mundial, ''World Development Report 1995'', páxines 355-400, (1995)</ref> Amás de financiar proyeutos mineros, el bancu realiza informes o reportes que busquen reforzar el sector, por aciu códigos ya instrucciones que n'ocasiones inflúin nes llexislaciones de les naciones en desenvolvimientu. Sicasí, dalgunos fueron criticaos por ciertes conseñes, por casu la presión qu'exerció en dellos países pa privatizar toles compañíes mineres de [[Empresa pública|propiedá del Estáu]], qu'empezó en 1992 col so reporte ''The Strategy of African Mining''.<ref>{{cita web |url=https://books.google.cl/books?id=6q30fjbxHxYC&pg=PA41&dq=The+Strategy+for+African+Mining+privatization&hl=es&sa=X&ved=0ahUKEwjih8GpwYPOAhWMF5AKHQyeDREQ6AEIGjAA#v=onepage&q=The%20Strategy%20for%20African%20Mining%20privatization&f=false |títulu=The Strategy of African Mining 23-181 |idioma=inglés |publicación=Books.google.cl |fechaaccesu=20 de xunetu de 2016}}</ref> Cola publicación del llibru ''Assistance for Minerals Sector Development and Reform in Member Countries'' en 1998, el bancu aprobó la obligatoriedá de la evaluación d'impautu ambiental y l'atención de les esmoliciones de la población llocal. Amás, incluyó nuevos códigos destinaos a fomentar el desenvolvimientu por aciu la exoneración temporal d'impuestos, derechos d'aduana cero, impuestos sobre la renta amenorgaos y otres midíes rellacionaes.<ref>{{cita web |url=http://elibrary.worldbank.org/doi/abs/10.1596/0-8213-4203-7 |títulu=World Bank group assistance for minerals sector development and reform in member countries |idioma=inglés |publicación=Elibrary.worldbank.org |fechaaccesu=21 de xunetu de 2017}}</ref> Les resultancies de dichos códigos fueron analizaos por un grupu de la [[Universidá de Quebec]], que llegaron a la conclusión de que promueven la inversión estranxera, pero nun dexen un eleváu desenvolvimientu sostenible.<ref>{{cita llibru |títulu=Rocks and Hard Places: The Globalization of Mining |nome=Roger |apellíu=Moody |añu=2007 |isbn=9781842771754 |editorial=Zed Books}}</ref> Esta correlación negativa reparada ente los recursos naturales y el desenvolvimientu económicu, conozse como la [[maldición de los recursos]].
Resume:
Al guardar los cambeos aceutes les
Condiciones d'usu
y aceutes de mou irrevocable lliberar la to collaboración baxo la
Llicencia CC BY-SA 4.0
y la
GFDL
. Aceutes qu'un hiperenllaz o URL ye reconocimientu bastante baxo la llicencia Creative Commons.
Zarrar
Ayuda d'edición
(s'abre nuna ventana nueva)
Esta páxina pertenez a 9 categoríes anubríes:
Categoría:Páxines que usen enllaces máxicos ISBN
Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores AAT
Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores GEA
Categoría:Wikipedia:Artículos con identificadores GND
Categoría:Wikipedia:Artículos qu'usen ficha ensin datos en fileres
Categoría:Wikipedia:Páxines con enllaz commonscat igual que Wikidata
Categoría:Wikipedia:Páxines con etiquetes de Wikidata ensin traducir
Categoría:Wikipedia:Tradubot
Categoría:Wikipedia:Webarchive template wayback links