Partíu del Trabayu de Corea

El primer partíu comunista coreanu foi fundáu en Shanghai en 1921 por un pequeñu grupu d'estudiantes radicales lideráu por Yi Tong-hwi, quien en 1918 intentara entamar un partíu socialista en Jabarovsk (Rusia). Coles mesmes, una seición coreana del Partíu Comunista de la Xunión Soviética (PCUS) entamárase en Irkutsk. Los grupos de Shanghai y Irkutsk intentaron converxer, pero llueu s'estremaron en facciones y acabaron desintegrándose.

El segundu partíu comunista de Corea foi fundáu en 1925 por coreanos rebalbos qu'escaparen a la Xunión Soviética dende les sos tierres ocupaes por Xapón. El gobiernu d'ocupación xaponés había proscritu los partíos comunistes so la Llei de Preservación de Paz. Los primeros líderes del partíu fueron Kim Yong-bom y Pak Hon-yong. Kim Il-sung nun entraría nel partíu hasta 1931. El partíu na década de 1930, n'alianza col Partíu Comunista de China, realizó operaciones de guerrilla nos montes de l'actual Corea del Norte contra los xaponeses. Kim Il-sung foi unu de los líderes d'aquella guerrilla. Pak Hon-yong, l'entós líder del partíu comunista coreanu, fuera prindáu polos xaponeses pero taba bien activu en Seúl, polo que la Xunión Soviética contactara con él.

Kim Il-sung treslladárase a territoriu soviéticu (onde según delles fontes el so fíu Kim Jong-il nació en 1942) y aportó a capitán del Exércitu Coloráu. El so batallón llegó a Pyong Yang xusto cuando les fuercies soviétiques taben buscáu a una persona competente pa dirixir la construcción d'un partíu comunista en Corea. Kim Il-sung paeció-yos un candidatu ideal pa tal cargu.

El Exércitu Coloráu lliberó Corea del Norte de la ocupación xaponesa n'agostu de 1945. La mayoría de miembros del Partíu Comunista de Corea taben nel sur, que fuera ocupáu por Estaos Xuníos, polo qu'había bien pocos cuadros comunistes na zona soviética. La práutica de los soviéticos na mayoría de los países ocupaos tres la Segunda Guerra Mundial foi sofitar la creación de partíos comunistes pa tresformar el país nun sistema marxista-leninista cercanu a Moscú. Esto yera primeramente bien difícil en Corea del Norte por cuenta de la escasa presencia de comunistes nel país, una y bones la inmensa mayoría atopar nel exiliu - bien en China o na XRSS. Los soviéticos promovieron la vuelta al país de comunistes exiliaos, que volvieron a Corea al rematar la guerra, según ciudadanos coreanos que s'habíen nacionalizáu soviéticos.

El 13 d'ochobre de 1945 establecióse un Buró Políticu del Partíu Comunista de Corea.^[4]El primer líder foi Kim Yong-bom, que fuera unviáu a Corea pol gobiernu soviéticu nos años 30 pa conducir les actividaes clandestines. Kim Il-sung yera miembru tamién, y reemplazó nel cargu a Kim Yong-bom n'avientu de 1945.

Na primavera de 1946 la organización tresformar nel Partíu Comunista de Corea del Norte, siguiendo Kim Il-sung como líder. El partíu de Pak Hon-Yong camudó'l so nome a Partíu Comunista de Corea del Sur. Esto lliberó a los comunistes norcoreanos de cualquier control esternu, y entronca cola llinia de la Guerra Fría de crear Estaos separaos en países lliberaos pola Xunión Soviética y Estaos Xuníos, tal que asocediera n'Alemaña.

Los comunistes coreanos que s'habíen exiliáu en China formaron el so propiu partíu, el Partíu de la Xente Nuevo o "Sinmindang", en 1946, con Kim El to-bong como líder. Creóse tamién un Partíu Democráticu, que fuera formáu en 1945, pero que'l so líder fuera arrestáu polos soviéticos por contactos con reaccionarios surcoreanos, dempués de lo que el partíu tresformar nel Partíu Comunista de Corea del Norte. Este formó un frente nacional xunto al Partíu de la Nueva Xente, el Partíu Democráticu y el Partíu de los Amigos Nuevos del Camín Celestial (sofitaos por una influyente secta relixosa), que se denominó Frente Nacional Democráticu Xuníu, anque taba lideráu polos comunistes. El Partíu de la Nueva Xente y el Partíu Comunista de Corea del Norte decidieron fundise, y la nueva entidá denominóse Partíu del Trabayu de Corea (Norte). Este tenía más de 170 000 miembros, la mayoría procedentes del Partíu Comunista; el líder yera Kim El to-bong, anque Kim Il-sung exercía un gran poder sobre'l mesmu.

Nel sur asocedió un procesu asemeyáu, creándose'l Partíu del Trabayu de Corea (Sur), que foi ilegalizado polos estadounideses, anque gociaba d'un gran sofitu popular, y creábense comités a lo llargo de tol país. En 1947 promovió una llucha de guerrilas contra'l gobiernu de Syngman Rhee en Corea del Sur, que reprimió con durez a los comunistes.

 

El Partíu del Trabayu de Corea (Norte) celebró'l so II Congresu en 1947, y nél defendía la esistencia d'un estáu socialista en Corea del Norte separáu del sur capitalista. Un añu dempués, el norte y el sur dixebrábense totalmente, quedando estremaos na República Democrática Popular de Corea y na República de Corea. Dambos estaos consideraben que la so xurisdicción algamaba tola Península, y dambos asitiaron la capital primeramente en Seúl.

En 1949 los partíos comunistes del norte y el sur fundir pa formar l'actual Partíu del Trabayu de Corea, que'l so líder yera Kim Il-sung.

Puede estremase ente cuatro facciones dientro del PTC: la soviética (liderada por Alexei Ivanovich Hagai y Pak Chang-ok, formada polos coreanos que nacieren o crecíu na Xunión Soviética), la doméstica (liderada por Pak Hon-yong, de los coreanos que nunca dexaron el país), la china (liderada por Mu Chong, Kim El to-bong y Choe Chang-ik, de los coreanos que vivieren en China) y la guerrillera (liderada por Kim Il-sung, formada polos miembros de guerrilles actives en Manchuria tres la so ocupación per Xapón en 1931). Les facciones nun s'estremen significativamente tocantes a les sos idees, sinón tocantes a la biografía de los sos líderes. Taben representaes proporcionalmente nos órganos del Partíu. Nel comité central la soviética tenía 3 miembros; la china, 6; la doméstica, 2 y la guerrillera, tamién 2. Mientres dellos años producieron enfrentamientos pol poder ente les distintes facciones.

El conflictu chinu-soviéticu ayudó a Kim Il-sung a aumentar la so influencia nel Partíu y a faelo más independiente tantu de Moscú como de Beixín. En 1961 el gobiernu norcoreanu robló un tratáu d'amistá y cooperación mutua cola República Popular China, y depués robló unu similar cola Xunión Soviética. Darréu, el PTC averar a Mao Zedong, ya interesóse pola so crítica al revisionismu, anque tamién vía interesante la doctrina de Nikita Khrushchov de la coesistencia pacífica. Sía que non, la prensa norcoreana amosábase por demás crítica colos soviéticos y xuntábase a les posiciones de China, país al que sofitó nel so conflictu fronterizu cola India en 1962. Tamién criticó la capitulación soviética na crisis de los misiles de Cuba.

La Xunión Soviética respondió esaniciando l'ayuda a Corea del Norte, daqué qu'estropió seriamente la industria y capacidá militar del país. Les rellaciones cola República Popular China tamién s'esfrecieron arriendes de la crítica que fizo Kim Il-sung al dogmatismu de Mao Zedong, y l'acusación de que'l Partíu Comunista de China adoptaba la posición trotskista de la Revolución Permanente.

En 1972 Corea del Norte adoptó una nueva Constitución. Na década de 1970 Kim Il-sung desenvolvió la idea Juche, una variante nacionalista del marxismo-leninismu. Los efeutos práuticos del Juche fueron llindar severamente el comerciu esterior, especialmente colos países capitalistes.

En 1980 el VI Congresu del PTC escoyó a Kim Jong-il como'l líder del partíu. Paecía que'l socesor del so padre podría ser Oh Jin-wu, o'l primer ministru Kim Il (ensin rellación familiar). Kim Il morrió en 1984, ente qu'Oh foi lleal a la familia Kim.

El Congresu Nacional ye l'órganu cimeru del Partíu. El Congresu aprueba los informes de los órganos del Partíu, adopta les polítiques y táctiques básiques del Partíu, y escueye a los miembros del Comité Central.

En setiembre de 1992 el Partíu del Trabayu de Corea tenía 160 miembros nel Comité Central. Axúntase siquier una vegada cada seis meses. L'artículu 24 de los Estatutos del Partíu axusta que'l Comité Central escueye al secretariu xeneral del Partíu, la presidencia del buró políticu, los miembros del buró políticu, secretarios, miembros de la Comisión Militar Central, y los miembros del Comité d'Inspección Central.

• Secretariu xeneral del Partíu del Trabayu de Corea
• Juche

•   Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Partíu del Trabayu de Corea.