Lluna
La Lluna[1] ye l'únicu satélite natural de la Tierra. Ye l'astru más cercanu a nós (la distancia media ente'l centru de la Tierra y la Lluna ye de 384.400 km) y el meyor conocíu. El so diámetru ye de menos d'un terciu del terrestre (3.476 km), la so superficie, una decimocuarta parte (37.700.000 km²), y el so volume al rodiu d'una cincuentava parte (21.860.000 km³).
Carauterístiques orbitales | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Radiu orbital mediu | 384.400 km | ||||||
Escentricidá | 0,0549 | ||||||
Periodu de rotación | 27díes 7hores 43,7minutos | ||||||
Enclín | 5,1454° | ||||||
Ye un satélite de | la Tierra | ||||||
Diámetru angular xeocéntricu | |||||||
Nel perixéu | 33' 28,8" | ||||||
Nel apoxéu | 29' 23,2" | ||||||
Diámetru mediu | 31' 05,2" | ||||||
Carauterístiques físiques | |||||||
Diámetru Ecuatorial | 3.474,8 km | ||||||
Superficie | 38 millones de km² | ||||||
Masa | 7.349 × 1022 kg | ||||||
Densidá media | 3,34 g/cm³ | ||||||
Gravedá superficial | 1.62 m/s² | ||||||
Periodu de rotación | 27díes 7hores 43,7minutos | ||||||
Enclín axal | 1,5424° | ||||||
Albedu | 0,12 | ||||||
Temperatura superficial |
| ||||||
Carauterístiques atmosfériques | |||||||
Presión atmosférica | 3 × 10-10Pa | ||||||
Heliu | 25% | ||||||
Neón | 25% | ||||||
Hidróxenu | 23% | ||||||
Argón | 20% | ||||||
Metanu |
traces | ||||||
Composición de la corteya | |||||||
Oxíxenu | 43% | ||||||
Siliciu | 21% | ||||||
Aluminiu | 10% | ||||||
Calciu | 9% | ||||||
Fierro | 9% | ||||||
Magnesiu | 5% | ||||||
Titaniu | 2% | ||||||
Níquel | 0,6% | ||||||
Sodiu | 0,3% | ||||||
Cromu | 0,2% | ||||||
Potasiu | 0,1% | ||||||
Manganesu | 0,1% | ||||||
Azufre | 0,1% | ||||||
Fósforu | 500ppm | ||||||
Carbonu | 100ppm | ||||||
Nitróxenu | 100ppm | ||||||
Hidróxenu | 50ppm | ||||||
Heliu | 20ppm |
Movimientu de tresllación llunar
editarLa Lluna completa una vuelta alredor de la Tierra aproximao una vegada al mes. Si la Tierra nun rotase sobro'l so propiu exe, sería perfácil detectar el movimientu de la Lluna na so órbita. Esti movimientu fai que la Lluna avance alredor de 12º nel cielo ca día. Si la Tierra nun rotare, lo que veríemos sería la Lluna cruciando la bóveda celeste d'oeste a este demientres dos selmanes, y darréu taría dos selmanes ausente (demientres les cuales la Lluna sería visible nel llau opuestu del Globu).
Por embargu, la Tierra completa un xiru caldía (la direición de xiru ye tamién haza l'este). Asina, cada día-y lleva a la Tierra al rodiu de 50 min más pa tar de frente cola Luna de nueves (lo cual significa que nós podemos ver la Lluna nel cielu.) El xiru de la Tierra y el movimientu orbital de la Lluna combínense, de forma tala que la salida de la Lluna retrásase del orde de 50 min caldía.
Teniendo en cuenta que la Lluna tarda aproximao 28 díes en completar la so órbita alredor de la Tierra, y ésta tarda 24 h en completar una revolución alredor del so exe, ye cenciello calcular el "retrasu" diariu de la Lluna:
Mentanto qu'en 24 hores la tierra realiza una revolución completa, la Lluna namái percuerre un 1/28 de la so órbita al rodiu de la Tierra, lo cual espresao en graos d'arcu damos:
Si agora calculamos el tiempu que la Tierra na so rotación tarda en percorrer esti arcu,
danos aproximao los 51 minutos que la Lluna retrasa la so salida ca día.
Pa notar el movimientu de la Lluna na so órbita, hai que tener en cuenta el so allugamientu nel momentu del alborecer demientres dellos díes. El so movimientu orbital llevarála a un puntu más haza l'este nel cielu caldía.
Movimientu de rotación
editarLa Lluna xira sobre sigo mesma y presenta-y a la Tierra constantemente'l mesmu hemisferiu y esta rotación dura un tiempu igual al d'una revolución sideral de la Lluna. L'enclín del exe de rotación ye de 88,3° con respeutu al planu de la eclíptica, la duración de la rotación de la Lluna ye esautamente igual a la de la so tresllación alredor de la Tierra.
Tresllación de la Lluna alredor del Sol
editarAl desplazase en tornu'l Sol, la Tierra arrastra al so satélite y la forma de la trayeutoria qu'ésta describe ye una curva de tal natura qu'empobina siempres la so concavidá haza'l Sol. La velocidá con que'l nuesu satélite se desplaza na so órbita ye de 1 km/s.
Los eclipses solares y llunares
editarDébense a una "estraordinaria" casualidá. El Sol ye 400 vegaes más grande pero tamién ta 400 vegaes más lloñe de mou que dambos tienen aproximao'l mesmu tamañu angular. La Lluna nun eclipse llunar pue contener hasta trés vegaes el so diámetru dientro'l conu de solombra causáu pola Tierra. Pol contrariu nun eclipse solar la Lluna malpenes tapez al Sol (clis total) y en determinaes partes de la so órbita, cuando ta más distante nun llega a anubrilu del too, dexando una franxa anular (clis anular). La complexidá del movimientu llunar fai abegosu'l cálculu de los eclipses y tien de tenese presente na periodicidá en qu'éstos se producen (Periodu Saros).
90° Oeste | Cara visible | Cara anubrida | 90° Este | |
---|---|---|---|---|
Referencies
editar- ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: Lluna